Phát huy vai trò tham mưu, phục vụ công tác bầu cử

Để chuẩn bị cho cuộc bầu cử, năm 2021 Ban Công tác đại biểu đã chủ trì tham mưu với UBTVQH dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV; chủ trì tham mưu, giúp UBTVQH, Hội đồng Bầu cử quốc gia về công tác nhân sự. Những vấn đề về điều kiện, tiêu chuẩn của ĐBQH, đại biểu HĐND được Ban Công tác đại biểu nghiên cứu, tham mưu bảo đảm đúng quy định, đồng thời phù hợp với thực tế từng địa phương.

Ban Công tác đại biểu phối hợp với các cơ quan hữu quan bám sát kết quả các vòng hiệp thương, tình hình nhân sự từng địa phương, tham mưu UBTVQH và các cấp có thẩm quyền quyết định điều chỉnh cơ cấu, thành phần, số lượng người được giới thiệu ứng cử ĐBQH; ban hành Nghị quyết ấn định và công bố số đơn vị bầu cử ĐBQH khóa XV trên cả nước; công bố danh sách chính thức người ứng cử; tiếp nhận hồ sơ và biên bản ngày bầu cử, xây dựng phương án giải quyết những tình huống phát sinh, phối hợp với các cơ quan giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến nhân sự ứng cử; phối hợp với các tiểu ban hướng dẫn các địa phương giải quyết vướng mắc trong bầu cử. Ban hành các văn bản hướng dẫn bảo đảm phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế, được cấp ủy, chính quyền, các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương đánh giá cao. Tất cả vướng mắc, khó khăn, vấn đề mới phát sinh khi tổ chức thực hiện bầu cử trong điều kiện phòng, chống đại dịch COVID-19 được hướng dẫn, trả lời, giải đáp nhanh chóng, kịp thời.

Những vấn đề về điều kiện, tiêu chuẩn của ĐBQH, đại biểu HĐND được Ban Công tác đại biểu nghiên cứu, tham mưu bảo đảm đúng quy định, đồng thời phù hợp với thực tế từng địa phương.

Ban Công tác đại biểu tích cực tham gia các hoạt động liên quan đến nghiệp vụ và tuyên truyền bầu cử, là cơ quan chủ trì soạn thảo các tài liệu như Sách Hỏi đáp về bầu cử, mẫu hồ sơ ứng cử, phiếu bầu cử và các loại mẫu văn bản sử dụng trong công tác bầu cử. Ban tham mưu để Hội đồng Bầu cử quốc gia kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn công tác tổ chức bầu cử trong điều kiện phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Ban còn tham mưu UBTVQH, Hội đồng bầu cử quốc gia tổ chức hoạt động giám sát về bầu cử và xây dựng báo cáo về tình hình Ngày bầu cử, Báo cáo kết quả bầu cử, trực tiếp tham mưu, phục vụ các hội nghị toàn quốc về công tác bầu cử.

Tham mưu bảo đảm thực hiện chặt chẽ quy trình công tác nhân sự cấp cao và nhân sự của Quốc hội khóa XV

Trên cơ sở chỉ đạo của Đảng đoàn Quốc hội, Ban Công tác đại biểu đã tham mưu, phục vụ UBTVQH trình Quốc hội kiện toàn nhân sự Hội đồng Bầu cử quốc gia và nhân sự thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Ban Công tác đại biểu đã tham mưu UBTVQH, trực tiếp phục vụ Quốc hội thực hiện các quy trình kiện toàn nhân sự cấp cao của Nhà nước trong nhiệm kỳ 2021-2026 và những công việc liên quan đến nhân sự của các cơ quan của Quốc hội, Đoàn ĐBQH, các Nhóm nghị sỹ ĐBQH khóa XV. Quy trình kiện toàn nhân sự được Ban chuẩn bị chu đáo, bảo đảm đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật. Mặc dù thời gian tổ chức các kỳ họp của Quốc hội năm 2021 được rút ngắn để phòng, chống dịch bệnh COVID-19 nhưng công tác tham mưu nhanh, kịp thời, chất lượng đã góp phần quan trọng vào thành công của kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XIV và kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XV.

Tất cả vướng mắc, khó khăn, vấn đề mới phát sinh khi tổ chức thực hiện bầu cử trong điều kiện phòng, chống đại dịch COVID-19 được hướng dẫn, trả lời, giải đáp nhanh chóng, kịp thời.

Ban Công tác đại biểu đã tham mưu giúp UBTVQH ban hành Hướng dẫn một số nội dung của kỳ họp thứ nhất HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; tham mưu xây dựng báo cáo của UBTVQH về tổng kết hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố năm 2020, phương hướng nhiệm vụ năm 2021... và ban hành các văn bản hướng dẫn hoạt động của HĐND. Phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng cho ứng cử viên để xây dựng chương trình hoạt động khi tiếp xúc cử tri, qua đó nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử của các ứng cử viên. Phối hợp với một số cơ quan liên quan tổ chức tập huấn cho ĐBQH và đại biểu HĐND trúng cử lần đầu.

Để nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng và thuận lợi trong việc tiếp cận với các kỹ năng, kiến thức giúp các đại biểu thực hiện nhiệm vụ, Ban tham mưu UBTVQH ban hành “Kế hoạch và khung chương trình bồi dưỡng đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021-2026”. Ban đã xuất bản những tài liệu như “Đại biểu HĐND - Những điều cần biết”; “ĐBQH - Những điều cần biết”… Nguồn tài liệu cung cấp trên trang web ttbd.quochoi.vn được nhiều đại biểu và các cơ quan phục vụ đại biểu dân cử quan tâm, đánh giá cao. Ban Công tác đại biểu cũng hoàn thành các nhiệm vụ thường xuyên tham mưu giúp UBTVQH về công tác nhân sự thuộc thẩm quyền quản lý của UBTVQH; chế độ chính sách đối với ĐBQH; hướng dẫn hoạt động của ĐBQH; giữ mối liên hệ với ĐBQH; giám sát, hướng dẫn hoạt động của HĐND… bảo đảm chất lượng, tiến độ.

Ghi nhận những kết quả đóng góp của tập thể Lãnh đạo Ban và của công chức tại hai đơn vị chuyên môn của Ban (Vụ Công tác đại biểu và Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử), năm 2021 Thủ tướng Chính phủ đã tặng Bằng khen cho Ban Công tác đại biểu và một số cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong phục vụ cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và bầu cử HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Tranh thủ thời điểm “vàng” hỗ trợ tối ưu cho đại biểu

Năm 2022, Ban Công tác đại biểu tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ về công tác nhân sự theo yêu cầu, sự chỉ đạo của Đảng đoàn Quốc hội, UBTVQH và tham mưu thực hiện chế độ, chính sách đối với ĐBQH chuyên trách khóa XV, cán bộ thuộc diện UBTVQH quản lý, đặc biệt đẩy mạnh công tác bồi dưỡng đại biểu dân cử để tranh thủ thời điểm “vàng” - thời điểm đầu của nhiệm kỳ - nhằm hỗ trợ tối ưu giúp các đại biểu dân cử thực hiện chức năng, nhiệm vụ hiệu quả nhất. Ban đang xây dựng khung chương trình phối hợp cùng các cơ quan chuyên môn của Quốc hội, các bộ, ban, ngành có liên quan mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng, kiến thức chuyên môn cho đại biểu dân cử phù hợp với từng địa phương, từng thời điểm để hoạt động bồi dưỡng thực sự có hiệu quả, chất lượng.

Ban Công tác đại biểu phối hợp với Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khởi động lại việc tổ chức Hội nghị Thường trực HĐND của 6 khu vực trong cả nước. Đây là diễn đàn trao đổi giữa các địa phương, các khu vực, là cầu nối truyền tải tiếng nói, nguyện vọng của địa phương đến gần hơn với các cơ quan Trung ương. Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ tham mưu, giúp UBTVQH trong hướng dẫn, giám sát hoạt động của HĐND, kịp thời nắm bắt tình hình thực hiện mô hình chính quyền đô thị ở Hà Nội, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh. Hoàn thiện hồ sơ trình UBTVQH xem xét, thông qua Nghị quyết hướng dẫn một số hoạt động giám sát của HĐND và Đề án tăng cường hoạt động giám sát của UBTVQH đối với hoạt động của HĐND.

Ban tiếp tục rà soát tính hệ thống của các văn bản pháp luật về chế độ, chính sách cho ĐBQH để kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hợp lý. Đồng thời, tham mưu giúp cơ quan có thẩm quyền xây dựng quy trình, tiêu chuẩn đánh giá hoạt động của ĐBQH để cử tri có căn cứ theo dõi việc thực hiện nhiệm vụ của đại biểu do mình bầu ra. Sắp tới, Ban sẽ trình UBTVQH ban hành Nghị quyết về chức năng, nhiệm vụ của Ban thay thế Nghị quyết 575/2008/NQ-UBTVQH12 để Ban Công tác đại biểu thực hiện các chức năng, nhiệm vụ phù hợp với tình hình thực tế.

Nguyễn Thị Thanh
UVTƯ Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương