Năm 2018 là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và nghị quyết đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung - Tây Nguyên nhiệm kỳ 2015-2020. Với tinh thần chủ động, quyết liệt, bám sát các nhiệm vụ trọng tâm, các cấp ủy đảng, ban tổ chức cấp ủy các cấp trong khu vực đã nỗ lực khắc phục khó khăn, đạt được nhiều kết quả trong công tác xây dựng đảng, xây dựng hệ thống chính trị, tạo sự chuyển biến về kinh tế - xã hội, ổn định an ninh - quốc phòng. Những dấu ấn tích cực trong năm cũ tạo tiền đề vững chắc để bước vào năm mới 2019 các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên hoàn thành các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội, chuẩn bị tiến tới đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025.
Thực hiện đồng bộ việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả
Thực hiện Nghị quyết số 18 và 19-NQ/TW của BCH Trung ương khóa XII, Kế hoạch số 07-KH/TW và Kết luận số 34-KL/TW của Bộ Chính trị về triển khai thực hiện Nghị quyết, 13/13 tỉnh, thành ủy trong khu vực đã tổ chức hội nghị quán triệt, ban hành kế hoạch, đề án, chương trình hành động cụ thể. Các tỉnh, thành ủy đã thực hiện việc kiêm nhiệm các chức danh ở cấp huyện (trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị; trưởng ban dân vận đồng thời là chủ tịch ủy ban MTTQ; trưởng ban tổ chức đồng thời là trưởng phòng nội vụ; chủ nhiệm UBKT đồng thời là chánh thanh tra). Sắp xếp tổ chức bộ máy bên trong của các sở, ban, ngành. Sắp xếp, tổ chức lại ban bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh, các đơn vị sự nghiệp công lập, phường, xã, tổ dân phố. Tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức. Mỗi tỉnh, thành đều có những kết quả cụ thể trong sắp xếp, tổ chức bộ máy. Đà Nẵng, Quảng Nam đã sáp nhập trung tâm bồi dưỡng chính trị vào ban tuyên giáo cấp huyện. Thừa Thiên Huế thực hiện hợp nhất văn phòng phục vụ chung cấp ủy cấp huyện, tỉnh. Quảng Bình, Quảng Trị, Kon Tum, Phú Yên thực hiện mô hình văn phòng phục vụ chung mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện. Riêng Quảng Bình hợp nhất văn phòng đảng ủy, HĐND và UBND cấp xã. Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã bố trí, sắp xếp giảm số lượng cấp phó đối với các cơ quan đảng, mặt trận và đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện. Một số ban tổ chức cấp ủy như Quảng Nam, Bình Định, Gia Lai, Quảng Trị… đã tiên phong, chủ động trong việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, giảm số lượng cấp phó trong nội bộ cơ quan, tạo cơ sở để sắp xếp và ban hành quy định mới về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các cơ quan tham mưu, giúp việc của tỉnh ủy, giảm số lượng cấp phó theo Quy định số 04-QĐi/TW của Ban Bí thư. Từ năm 2015 đến nay, các địa phương trong khu vực đã thực hiện tinh giản 9.217 biên chế.
Chủ động kiểm tra, rà soát công tác cán bộ theo chỉ đạo của Bộ Chính trị và Công văn số 5030-CV/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương
Các tỉnh, thành ủy đã chủ động xây dựng kế hoạch, yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, đơn vị trực thuộc tự kiểm tra, rà soát các quy định pháp lý về công tác cán bộ: tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình tuyển dụng, quy hoạch, luân chuyển, điều động, đề bạt, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử các chức danh lãnh đạo, quản lý cán bộ trong thời gian qua. Các tỉnh, thành ủy thành lập đoàn kiểm tra công tác cán bộ ở một số cấp ủy, tổ chức đảng, đơn vị trực thuộc. Qua kiểm tra đã kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót trong nghiệp vụ công tác tổ chức xây dựng đảng của các địa phương, đơn vị; đồng thời tham mưu, đề xuất các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể để khắc phục các hạn chế, khuyết điểm.
Triển khai quy trình lấy phiếu giới thiệu nhân sự quy hoạch BCH Trung ương khóa XIII; kiện toàn nhân sự chủ chốt của địa phương, chuẩn bị nhân sự đại hội các cấp nhiệm kỳ 2020-2025
Thực hiện Kế hoạch số 11-KH/TW của Bộ Chính trị về xây dựng quy hoạch BCH Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIII và các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, các tỉnh, thành ủy trong khu vực đã xây dựng kế hoạch, tổ chức các hội nghị để quán triệt việc thực hiện. Quy trình lấy phiếu giới thiệu nhân sự quy hoạch BCH Trung ương khóa XIII được thực hiện công khai, dân chủ, kết quả giới thiệu được 23 đồng chí.
Để củng cố, kiện toàn, bổ sung đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, chuẩn bị trước một bước nhân sự cho nhiệm kỳ tới, các tỉnh, thành ủy trong khu vực đã thực hiện quy trình bổ sung cán bộ theo “5 bước”, bảo đảm khách quan, dân chủ. Qua đó, kiện toàn 1 bí thư tỉnh ủy, 2 phó bí thư tỉnh ủy, 2 chủ tịch UBND, 1 chủ tịch HĐND tỉnh; chỉ định 31 ủy viên BCH, giới thiệu bầu bổ sung 13 ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy nhiệm kỳ 2015-2020; thực hiện quy trình điều động 9 đồng chí về Trung ương và 2 đồng chí luân chuyển về địa phương.
Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Các địa phương tiếp tục triển khai các giải pháp cụ thể. Việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý năm 2018 được gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) và Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, xem đây là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao. Nội dung kiểm điểm đi sâu phân tích, kiểm điểm những vấn đề hạn chế, bức xúc, nổi cộm của địa phương, đơn vị, gắn liền với trách nhiệm cá nhân, nhất là người đứng đầu. Từng đảng viên đã thực hiện bản cam kết, xây dựng kế hoạch khắc phục những hạn chế, yếu kém đã chỉ ra.
Một số địa phương đã có cách làm hay, mô hình mới, góp phần tích cực trong việc thực hiện Nghị quyết hiệu quả như: Quảng Trị tổ chức diễn đàn “Vai trò của chi bộ đảng trong việc giáo dục, quản lý cán bộ, đảng viên để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; tổ chức hội nghị đánh giá tình hình thực hiện cam kết trách nhiệm của người đứng đầu cấp uỷ, các sở, ban, ngành cấp tỉnh với ban thường vụ tỉnh ủy. Tỉnh Đắk Nông cụ thể hóa 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) thành 85 biểu hiện cụ thể để dễ xác định, nhận diện. Nhiều địa phương đẩy mạnh xử lý đối với những cán bộ, đảng viên có vi phạm, khuyết điểm, đồng thời sắp xếp, bố trí lại đội ngũ cán bộ các cấp phù hợp.
Công tác chuyên môn về tổ chức - cán bộ, xây dựng TCCSĐ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ được thực hiện thường xuyên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
Bên cạnh các nhiệm vụ trọng tâm, công tác chuyên môn thường xuyên được các địa phương thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả. Để thực hiện tốt công tác cán bộ, trên cơ sở các Quy định số 89, 90, 98 của Bộ Chính trị, ban thường vụ các cấp ủy đã ban hành khung tiêu chuẩn chức danh, định hướng khung tiêu chí đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; đánh giá cán bộ thuộc diện ban thường vụ cấp ủy quản lý gắn với đánh giá, xếp loại theo từng vị trí việc làm; quy định về công tác luân chuyển cán bộ. Một số địa phương ban hành quy định về phân cấp, quản lý cán bộ và bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử diện ban thường vụ cấp ủy quản lý.
Công tác xây dựng, củng cố TCCSĐ, phát triển đảng viên được quan tâm thực hiện thường xuyên. Trong năm, các tỉnh, thành đã kết nạp mới được 22.543 đảng viên, nâng tổng số đảng viên trong toàn khu vực lên hơn 680.100. Nội dung, hình thức sinh hoạt chi bộ được chú trọng, có chuyển biến tích cực. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ được các cấp ủy đảng triển khai thực hiện hiện nghiêm túc, chặt chẽ, thận trọng, bảo đảm đúng các quy định, hướng dẫn của Trung ương.
Bên cạnh kết quả tích cực, công tác tổ chức xây dựng đảng khu vực miền Trung - Tây Nguyên vẫn còn những hạn chế, chưa có nhiều giải pháp đột phá. Một số nơi triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) còn hình thức, quyết tâm chính trị chưa cao. Một số địa phương lúng túng, có biểu hiện trông chờ trong quá trình thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII) về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đội ngũ cán bộ còn hụt hẫng sau khi lớp cán bộ lớn tuổi nghỉ hưu theo chế độ hoặc do có một số cán bộ bị kỷ luật.
Kinh nghiệm
Một là, cần quán triệt, nhận thức sâu sắc, đúng đắn về ý nghĩa, tầm quan trọng, vị trí, vai trò, nội dung, phương pháp, quy trình của công tác tổ chức xây dựng đảng. Chủ trương phải được cụ thể hóa thành văn bản pháp quy phù hợp với từng ngành, lĩnh vực, địa phương, cơ quan, đơn vị. Tập trung thực hiện quyết liệt, công khai, minh bạch, hiệu quả.
Hai là, có sự thống nhất cao từ chủ trương đến hành động trong việc thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ của công tác tổ chức xây dựng đảng. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng; thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các phương châm, nguyên tắc, quy trình; giữ vững nguyên tắc trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Ba là, xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng nói chung và của Ngành Tổ chức xây dựng Đảng nói riêng trong từng thời kỳ để xây dựng tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị bảo đảm khoa học, sát thực tiễn, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Bốn là, xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung, đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức xây dựng đảng nói riêng có phẩm chất, trí tuệ, bản lĩnh, năng lực, thể hiện được chính kiến. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và thực hiện tốt chế độ, chính sách để động viên, khuyến khích đội ngũ cán bộ nỗ lực phấn đấu thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
Năm là, có cơ chế phối hợp, giám sát hai chiều trên - dưới và nhiều chiều để bảo đảm sự đồng bộ trong công tác, tính khách quan, công bằng trong đánh giá hiệu quả công việc cũng như năng lực cán bộ.
Lê Hữu Vinh - Vụ Địa phương II, BTCTƯ