Nhận thức sâu sắc ý nghĩa quan trọng của Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, năm qua cùng với lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nhất là nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Nghị quyết về nhiệm vụ xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, vận động nhân dân năm 2013. Đồng thời, Ban Thường vụ Thành ủy đã thảo luận và ban hành các văn bản kết luận về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các giải pháp khắc phục hạn chế, khuyết điểm sau kiểm điểm, tự phê bình và phê bình. Với quyết tâm chính trị phải tạo được chuyển biến rõ rệt, đồng bộ, khắc phục có hiệu quả những hạn chế, khuyết điểm, tạo tiền đề thực hiện tốt hơn trong các năm tiếp theo, Ban Thường vụ Thành ủy đề ra 6 nhóm giải pháp, 52 đầu việc, xác định lộ trình và phân công trách nhiệm thực hiện cụ thể. Thành ủy chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; tổ chức giao ban hằng quý với các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc; đánh giá tình hình thực hiện kết luận của Ban Thường vụ Thành ủy và đề ra nhiệm vụ công tác trọng tâm quý sau để Thành ủy cho ý kiến và giám sát thực hiện. Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy gắn thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 với đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Nghị quyết số 16-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP. Hồ Chí Minh đến năm 2020 và thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ IX.
Qua kiểm điểm, tự phê bình và phê bình, hầu hết các cấp ủy, lãnh đạo địa phương, cơ quan, đơn vị đều đề ra các nhóm giải pháp cần thực hiện ngay và các nhóm giải pháp vừa trước mắt, vừa cơ bản lâu dài để khắc phục những hạn chế, khuyết điểm liên quan đến 3 vấn đề cấp bách do Nghị quyết đề ra. Đồng thời tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc của địa phương, cơ quan, đơn vị. Nhiều cấp ủy địa phương, cơ quan, đơn vị đã chỉ đạo tăng cường công tác chính trị tư tưởng, ban hành nghị quyết hoặc kế hoạch về phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, củng cố kỷ cương, kỷ luật và tinh thần trách nhiệm, hiệu quả công tác trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Tổ chức các hội nghị chuyên đề đưa ra nhóm giải pháp khắc phục hạn chế, khuyết điểm, tập hợp tham luận làm tư liệu tham khảo, học tập giữa các đảng bộ, chi bộ. Tổ chức tọa đàm về các giải pháp đấu tranh, ngăn chặn các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phai nhạt lý tưởng trong cán bộ, đảng viên. Hầu hết các cấp ủy tăng cường tuyên truyền, thông tin thời sự, củng cố lực lượng báo cáo viên, tuyên truyền viên, nghiên cứu dư luận xã hội. Lãnh đạo chặt chẽ việc góp ý Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, chủ động đấu tranh với các quan điểm sai trái. Nhiều cấp ủy cấp trên cơ sở ban hành kế hoạch và thành lập các tổ kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo thực hiện các giải pháp khắc phục hạn chế, khuyết điểm của ban thường vụ cấp ủy và cơ sở. Một số cấp ủy thực hiện việc gửi phiếu lấy ý kiến góp ý, nhận xét đối với cán bộ, đảng viên có nhiệm vụ thường xuyên tiếp xúc với nhân dân để kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm. Ban Thường vụ Thành đoàn rà soát, bổ sung quy chế lãnh đạo, quản lý Báo Tuổi trẻ, phân công đồng chí Trưởng Ban Tuyên giáo Thành đoàn dự giao ban định kỳ nắm tình hình hoạt động của Báo và thông tin kịp thời, đầy đủ nội dung chỉ đạo của cấp trên đến Ban Biên tập.
Ban Thường vụ nhiều cấp ủy chú trọng kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nhân sự chủ chốt các cơ quan, đơn vị theo quy định; thực hiện luân chuyển cán bộ từ quận, huyện về cơ sở, từ cơ quan đảng, đoàn thể sang cơ quan chính quyền và ngược lại. Chỉ đạo tổ chức kiểm tra việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật, chấn chỉnh giờ giấc làm việc, thái độ ứng xử của cán bộ, công chức. Một số cấp ủy chỉ đạo đề bạt, bổ nhiệm cán bộ thông qua quy trình thi tuyển, trình bày đề án. Nhiều cấp ủy rà soát, sửa đổi, bổ sung quy chế làm việc, xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn của tập thể, cá nhân, nhất là người đứng đầu; rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới quy chế về công tác cán bộ. Thực hiện quy định về chất vấn trong sinh hoạt cấp ủy, quy định về công tác tiếp công dân đối với các đồng chí trong thường trực và ban thường vụ. Lãnh đạo sửa đổi, bổ sung quy chế chi tiêu nội bộ, các định mức chi phí quản lý doanh nghiệp của công ty theo đúng quy định của Nhà nước, tăng cường phối hợp giữa hội đồng quản trị, ban giám đốc tổng công ty, công ty trong việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị theo quy chế, nghị quyết của đảng ủy và tăng cường công tác tiếp xúc, đối thoại với người lao động. Lãnh đạo thành lập tổ tiếp công dân, nâng cao hiệu quả, chất lượng việc xử lý đơn thư phản ánh, khiếu nại, tố cáo liên quan đến cán bộ, công chức, viên chức. Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc thành phố chỉ đạo đẩy mạnh hoạt động giám sát của mặt trận Tổ quốc các cấp, rà soát, bổ sung quy chế làm việc của Đảng đoàn làm rõ trách nhiệm, mối quan hệ của tập thể, cá nhân, nhất là vai trò của người đứng đầu. Nhiều cấp ủy chỉ đạo khắc phục có hiệu quả những hạn chế, khuyết điểm vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, qua đó duy trì nền nếp, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Nhiều cấp ủy quận, huyện, đảng ủy cấp trên cơ sở phân công chuyên viên các ban đảng tham dự sinh hoạt chi bộ định kỳ tại các chi bộ, đảng bộ trực thuộc để kịp thời nắm tình hình và hướng dẫn cấp ủy cơ sở khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức sinh hoạt đảng.
Định kỳ hằng quý hoặc 6 tháng, nhiều ban thường vụ quận ủy, huyện ủy chỉ đạo rà soát, tháo gỡ vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trên địa bàn có liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân. Phối hợp với các ngành, đơn vị có liên quan giải quyết hoặc kiến nghị UBND Thành phố thu hồi dự án. Chỉ đạo chấn chỉnh khắc phục những hạn chế, thiếu sót và xử lý nghiêm minh các sai phạm quản lý đô thị, nhà đất. Nhiều cấp ủy tăng cường kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm ở những đơn vị, tổ chức có đơn thư tố cáo hoặc chỉ đạo thanh tra các cơ quan, đơn vị có biểu hiện vi phạm trong công tác quản lý tài chính, tài sản công. Chỉ đạo thực hiện “Thư xin lỗi” do giải quyết thủ tục hành chính không đúng hạn vì lý do chủ quan của cán bộ, công chức, tập trung giải quyết dứt điểm hồ sơ trễ hẹn cho người dân. Một số cấp ủy xây dựng lịch tiếp cán bộ, đảng viên, nhân dân và doanh nghiệp hằng tuần hoặc hằng tháng, chỉ đạo cải cách thủ tục hành chính với tiêu chí “3 không” (không gây phiền hà cho dân, không trễ hẹn, không trả hồ sơ lần thứ hai). Ban hành quy trình về vai trò lãnh đạo của cấp ủy, trách nhiệm của các ban tham mưu của quận ủy, mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân trong tham gia vận động nhân dân, giám sát việc thực hiện các dự án bồi thường, tái định cư trên địa bàn (Quận ủy quận 8). Thực hiện quy chế giám sát cán bộ, công chức, cảnh sát khu vực, thanh tra xây dựng thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; chỉ đạo xây dựng quy trình giải quyết các thủ tục, hồ sơ và ban hành quy chế phối hợp giữa các phòng, ban để khắc phục những tồn tại, kẻ hở trong công tác quản lý và ngăn ngừa phát sinh tiêu cực, tham nhũng.
Với sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, chặt chẽ của Thành ủy và các cấp ủy đã tạo được sự chuyển biến đồng bộ, không những khắc phục có hiệu quả các hạn chế, khuyết điểm trong công tác xây dựng đảng và công tác vận động quần chúng, mà còn tác động tích cực đến tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội của thành phố. Cụ thể, trong số 25 chỉ tiêu về kinh tế - xã hội năm 2013, có 6 chỉ tiêu thành phố đã phấn đấu vượt kế hoạch, 15 chỉ tiêu đạt kế hoạch. Trong đó có một số chỉ tiêu quan trọng như: GDP tăng 9,3%; tốc độ tăng trưởng kinh tế trong 3 năm (2011-2013) cao gấp 1,7 lần bình quân chung cả nước (cả nước tăng 5,6%, thành phố tăng 9,6%); trong bối cảnh thu ngân sách năm 2013 của cả nước gặp nhiều khó khăn, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố vẫn đạt chỉ tiêu Trung ương giao và năm sau cao hơn năm trước (năm 2011 chiếm tỷ trọng 27,4% tổng thu của cả nước; năm 2012 chiếm 28,5% và năm 2013 chiếm 29,3%); tỷ lệ hộ nghèo (thu nhập bình quân dưới 12 triệu đồng/người/năm) đến cuối năm 2013 chỉ còn 1% tổng số hộ, hoàn thành mục tiêu giảm hộ nghèo trước 2 năm so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ IX đề ra.
Nguyên nhân Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh đạt được những kết quả trên là do Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) đáp ứng yêu cầu thực tiễn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân ủng hộ; sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nhất là đổi mới cách làm trong thực hiện kiểm điểm, tự phê bình và phê bình; Thành ủy và các cấp ủy trực thuộc nỗ lực tổ chức thực hiện. Đặc biệt, tinh thần trách nhiệm, gương mẫu của Ban Thường vụ Thành ủy, ban thường vụ các cấp ủy trong tự phê bình, phê bình và khắc phục hạn chế, yếu kém sau kiểm điểm đã có tác động lan tỏa, nêu gương cho cấp dưới và cán bộ, đảng viên.
Từ những kết quả thực hiện Nghị quyết có thể rút ra một số kinh nghiệm thực tiễn: (1) Các vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng là những vấn đề quan trọng, khó và đã kéo dài nhiều nhiệm kỳ, đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị phải có quyết tâm chính trị cao, kiên trì thực hiện đồng bộ 4 nhóm giải pháp được Nghị quyết đề ra với tinh thần nghiêm túc và sáng tạo. (2) Sau kiểm điểm, tự phê bình và phê bình, các cấp ủy, tập thể lãnh đạo xây dựng kế hoạch, đề ra các giải pháp, lộ trình cụ thể, phân công tổ chức thực hiện và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, định kỳ hằng quý, hằng năm báo cáo kết quả thực hiện cho cấp ủy cấp mình và cấp ủy cấp trên. (3) Cấp ủy các cấp phải thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch khắc phục hạn chế, yếu kém sau kiểm điểm, tự phê bình và phê bình của các cấp ủy cấp dưới, kịp thời chỉ đạo chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả thực hiện của đơn vị trực thuộc. (4) Chú trọng và nêu cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu.
Với những kết quả đạt được, năm 2014 Đảng bộ thành phố sẽ tiếp tục phấn đấu quyết liệt thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố và thực hiện có hiệu quả các nội dung, yêu cầu của Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh.
Nguyễn Thị Thu Hà
UVTƯ Đảng, Phó Bí thư Thành ủy