Vụ bác sĩ Nguyễn Mạnh Tường - Giám đốc Thẩm mỹ viện Cát Tường (Hà Nội) tiến hành phẫu thuật hút mỡ, nâng ngực dẫn đến tử vong chị Lê Thị Thanh Huyền và phi tang bằng cách chở xác nạn nhân lên cầu Thanh Trì ném xuống sông Hồng ngày 19-10-2013 gây choáng váng xã hội và chấn động dư luận.
Y đức không còn chỗ để xuống thấp hơn! Nhưng vấn đề quan trọng hơn là cần xác định cá nhân và cơ quan nào phải chịu trách nhiệm và xử lý ra sao để không có những vụ việc tương tự xảy ra? Nhưng “quả bóng” trách nhiệm vẫn lăn và chưa có điểm dừng.
Lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai, nơi bác sĩ Tường công tác cho biết không biết bác sĩ Tường có thẩm mỹ viện riêng. Thẩm mỹ viện Cát Tường do UBND quận Hai Bà Trưng cấp phép kinh doanh và quản lý. Nhưng lãnh đạo UBND quận cho biết do số cơ sở hành nghề tư nhân lớn (hơn 500), cơ sở Cát Tường mới hoạt động nên chưa kiểm tra được. Sở Y tế Hà Nội cho biết không cấp phép cho thẩm mỹ viện này nên không biết để kiểm tra. Bà Phó giám đốc sở Y tế Hà Nội còn trả lời trong chương trình Chào buổi sáng của VTV1 là nếu phẫu thuật thẩm mỹ Sở mới chịu trách nhiệm, thẩm mỹ viện thì Sở không chịu trách nhiệm! Bộ Y tế nhận có lỗi nhưng cho biết không có thẩm quyền xử lý trực tiếp… Không lẽ chỉ có bác sĩ Tường - người gây ra cái chết cho nạn nhân chịu trách nhiệm?
Theo quy định, Bộ Y tế với chức năng quản lý nhà nước, trong nhiều nhiệm vụ có nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật. Bộ có tổ chức bộ máy ngành dọc xuống tất cả các tỉnh, thành. Trong vụ việc này, Bộ có trách nhiệm đến đâu? Thanh tra Bộ, Thanh tra sở Y tế có trách nhiệm đến đâu? Làm sao một thẩm mỹ viện trưng biển hiệu ngay trên một đường phố lớn của Thủ đô, quảng cáo trên hai tờ báo điện tử có lượng truy cập lớn, có website với đủ thông tin về dịch vụ làm đẹp hành nghề không phép lại có thể qua mặt tất cả các cơ quan chức năng? Liệu đã hợp lý chưa khi quy định dịch vụ làm đẹp ra làm 2 loại (phòng khám chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ và các cơ sở chăm sóc sắc đẹp) được 2 cơ quan khác nhau (Sở y tế và UBND quận) cấp phép và quản lý dễ dẫn đến chồng chéo chức năng, lạm dụng dẫn đến vi phạm? Trong mỗi tổ chức đều có người đứng đầu chịu trách nhiệm cao nhất về mọi hoạt động của đơn vị. Trong vụ việc này, người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trực tiếp là ai? Ai liên đới? Trong rất nhiều cơ quan chức năng từ Bộ Y tế đến Phòng Y tế quận, cơ quan nào chịu trách nhiệm chính, trực tiếp? Nếu không xác định được cá nhân, tổ chức chịu trách nhiệm chính, trực tiếp và những cá nhân và tổ chức liên đới thì không ai dám chắc đây là vụ việc đau lòng cuối cùng.
Trong hệ thống chính trị của nước ta, không chỉ có các cơ quan nhà nước với chức năng quản lý, điều hành mà còn có hệ thống tổ chức đảng được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chính của Nhà nước. Từ Bộ Y tế đến Phòng Y tế quận đều có đảng bộ, chi bộ hoạt động và một trong các nhiệm vụ của các tổ chức đảng là lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị và kiểm tra, giám sát bảo đảm các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và pháp luật Nhà nước được nghiêm chỉnh chấp hành. Trong vụ việc này, các tổ chức đảng và các bí thư cấp uỷ chịu trách nhiệm đến đâu? Ai, tổ chức nào chịu trách nhiệm chính, trực tiếp? Bị xử lý thế nào? Nếu không, vai trò lãnh đạo ở đâu?
Trong năm nay, vụ việc xảy ra ở Thẩm mỹ viện Cát Tường không phải vụ đầu tiên của Ngành Y tế gây nổi sóng dư luận xã hội. Nhiều vụ sản phụ và thai nhi chết khi sinh nở, 3 trẻ sơ sinh chết sau khi tiêm vacxin phòng bệnh, nhân bản phiếu xét nghiệm, tráo thuỷ tinh thể và không ai dám chắc không còn vụ nào nữa. Đành rằng, trong ngành y, không hiếm lương y như từ mẫu và giải pháp cơ bản nhất nhất vẫn là đào tạo, bồi dưỡng tính tự giác, tâm đức của những người đã chọn nghề chữa bệnh, cứu người. Nhưng trong mỗi con người đều có thiện và ác. Phát huy thiện, ngăn chặn, diệt trừ ác vẫn phải cần môi trường thực thi pháp luật nghiêm minh, trong đó quy định rõ chức trách, quyền hạn, trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu. Thành tích được thưởng xứng đáng, vi phạm xử lý nghiêm khắc. Chỉ có thế mới mong không có những vụ việc đau lòng tương tự xảy ra.
Nguyễn Thúy Hoàn