Trên cơ sở quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Trung ương về công tác cán bộ, Đại hội lần thứ XIV Đảng bộ TP. Hải Phòng đã xác định: “Đổi mới toàn diện, đồng bộ về tư duy, quy trình, cách thức lãnh đạo và thực hiện công tác cán bộ”. Cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng bộ, Ban Tổ chức Thành ủy đã đề xuất và đưa vào chương trình công tác toàn khóa của Thành ủy một số nội dung quan trọng về công tác cán bộ. Sau nửa nhiệm kỳ thực hiện đã đạt được những kết quả sau:
Hải Phòng là một trong những địa phương sớm ban hành và thực hiện nghị quyết về công tác cán bộ đến năm 2020, định hướng đến năm 2025. Nghị quyết xác định quan điểm, mục tiêu chung với 5 nhóm chỉ tiêu cụ thể, nhất là các chỉ tiêu thường khó đạt như tỷ lệ nữ, trẻ; xác định mục tiêu cụ thể đến năm 2020, 2025; đề ra 11 nhóm nhiệm vụ và giải pháp lớn; xây dựng 19 chương trình, nhiệm vụ trọng tâm. Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, Ban Tổ chức Thành ủy chủ trì xây dựng Quy định về tiêu chuẩn cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý diện Thành uỷ quản lý. Quy định cụ thể tiêu chuẩn đối với 30 chức danh theo yêu cầu mới (tăng 10 chức danh so với quy định cũ). Lần đầu tiên các chức danh uỷ viên thường trực và trưởng, phó ban HĐND thành phố được cụ thể hoá về tiêu chuẩn; quy định về trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, ngoại ngữ theo hướng phù hợp với từng đối tượng, lĩnh vực đảm nhiệm. Căn cứ quy định tiêu chuẩn cán bộ của Thành uỷ, các quận, huyện uỷ chủ động, khẩn trương xây dựng tiêu chuẩn cán bộ theo phân cấp. Tiêu chuẩn cán bộ theo các chức danh được xác định cụ thể hơn và nhiều tiêu chí cao hơn trước, chẳng hạn tiêu chí trình độ đại học trở lên về chuyên môn, nghiệp vụ; đồng thời xác định rõ yêu cầu phù hợp ngành, lĩnh vực được đào tạo bậc đại học đối với chức danh đương nhiệm và quy hoạch.
Để khắc phục sự buông lỏng và bảo đảm chất lượng tuyển dụng cán bộ, Ban Thường vụ (BTV) Thành ủy ban hành Quy định số 04 về tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo cấp phòng của cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc Thành ủy, mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị thành phố; tiêu chuẩn cán bộ được tiếp nhận, tuyển dụng về công tác tại các cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc Thành ủy, mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị thành phố và quận, huyện. Theo đó, các quận, huyện ủy, các đảng bộ trực thuộc Thành uỷ xây dựng tiêu chuẩn cán bộ thuộc diện quản lý, làm cơ sở cho đánh giá, bổ nhiệm, quy hoạch, tiếp nhận, bố trí, tuyển dụng cán bộ.
Với nhiều nội dung đổi mới trong quy hoạch cán bộ, BTV Thành uỷ ban hành Hướng dẫn số 01 ngày 16-3-2012 về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp giai đoạn 2015-2020. Cụ thể: Về thẩm quyền và đối tượng trong công tác quy hoạch, điểm mới là cấp trên có quyền bổ sung và quyết định phê duyệt quy hoạch do cấp dưới đề nghị, nếu thấy không đảm bảo yêu cầu số lượng, chất lượng thay vì chỉ xác nhận quy hoạch như trước. Về giới thiệu nguồn cán bộ quy hoạch, BTV Thành uỷ giao trách nhiệm các đồng chí uỷ viên BTV Thành uỷ, phó chủ tịch UBND thành phố, Đảng đoàn Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố, Liên đoàn Lao động thành phố và BTV Thành đoàn có trách nhiệm phát hiện, giới thiệu nguồn cán bộ (cán bộ xuất thân từ công nhân, cán bộ nữ, cán bộ trẻ). Cách làm này thực hiện dân chủ, khách quan, nâng cao vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc phát hiện, giới thiệu nguồn cán bộ có chất lượng cao. Về trình độ, cán bộ quy hoạch lần đầu vào chức danh ủy viên BCH Đảng bộ thành phố, các chức danh chủ chốt thành phố và cấp trưởng các sở, ban, ngành và tương đương tốt nghiệp đại học chính quy hoặc trên đại học. Không dưới 70% tổng số cán bộ quy hoạch vào chức danh ủy viên BTV quận, huyện ủy tốt nghiệp đại học chính quy hoặc trên đại học. Đồng thời lựa chọn các đồng chí tuy không được đào tạo cơ bản theo quy định nhưng năng lực nổi trội, xuất sắc trong chỉ đạo thực tiễn, có tín nhiệm cao. Về cơ cấu độ tuổi, phải bảo đảm 3 độ tuổi. Không quy hoạch nhiều cán bộ có cùng độ tuổi trong một chức danh. Độ tuổi dưới 40 khoảng 20-25%, cơ cấu nữ khoảng 25-30%. Định hướng và các quy định của Thành ủy trong công tác quy hoạch cán bộ được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ. Quá trình rà soát, bổ sung quy hoạch giai đoạn 2010-2015 chú trọng bảo đảm tính kế thừa và phát triển của giai đoạn trước, tính khả thi cao. Tính chung cả 2 giai đoạn, cơ bản đáp ứng yêu cầu đề ra, đảm bảo số lượng, chất lượng, cơ cấu. Tỷ lệ cán bộ nữ đạt 22,8%, cán bộ trẻ (dưới 40) 31%, tăng 6% so với quy định (20-25%). Trình độ được nâng lên, tỷ lệ có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ đạt 30,7%. Tổng số cán bộ được giới thiệu từ nguồn bên ngoài giai đoạn 2015-2020 chiếm 10,5%. Đồng thời, BTV Thành ủy tập trung chỉ đạo thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, đúng quy trình quy hoạch các chức danh thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, các chức danh Thành uỷ, BTV Thành uỷ, các chức danh chủ chốt thành phố.
BTV Thành ủy ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý và có một số chính sách hỗ trợ cán bộ diện Thành uỷ quản lý. Từ năm 2011 đến nay đã luân chuyển 5 đồng chí thành ủy viên (1 đồng chí là uỷ viên BTV Thành uỷ) từ các cơ quan thành phố về các quận, huyện giữ chức vụ bí thư quận, huyện uỷ. Trong quá trình luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ, Thành ủy sâu sát, tháo gỡ kịp thời những vướng mắc phát sinh. Tháng 8-2013, Thường trực Thành uỷ tổ chức hội nghị tiếp xúc, trao đổi thực tế công việc với 34 đồng chí cán bộ được luân chuyển, điều động, bổ nhiệm trong năm. Qua đó, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, đồng thời trao đổi kinh nghiệm, động viên cán bộ; quán triệt, nâng cao trách nhiệm của các địa phương, đơn vị liên quan tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ hoàn thành nhiệm vụ. Đây là cách làm mới được đánh giá cao.
Công tác kiện toàn, bổ sung cấp ủy, cán bộ lãnh đạo, quản lý ở một số địa phương, đơn vị được Thành ủy coi trọng. Trong gần 3 năm (từ 2011 đến 11-2013) Hải Phòng điều động, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử 133 cán bộ diện Thành ủy quản lý. Đặc biệt, trong chỉ đạo bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, Thường trực, BTV Thành uỷ quan tâm bố trí cán bộ trẻ, cán bộ nữ. Nửa nhiệm kỳ qua đã bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử 24 cán bộ nữ, các sở nhiều cán bộ nữ như Sở Giáo dục và Đào tạo, Y tế, Lao động - Thương binh và Xã hội, Văn hoá - Thể thao và Du lịch... có ít nhất 1 cán bộ lãnh đạo nữ. 9/15 quận, huyện có nữ phó chủ tịch UBND và 1 nữ phó chủ tịch HĐND huyện. Chủ động chuẩn bị cán bộ cho đại hội nhiệm kỳ tới, tháng 9-2013, BTV Thành uỷ đã thông qua kế hoạch cụ thể về bố trí, sắp xếp và luân chuyển cán bộ năm 2013 và 2014. Nhiều quận, huyện tích cực, chủ động đẩy mạnh luân chuyển cán bộ, nổi bật là quận Hồng Bàng, Lê Chân, huyện An Dương, An Lão...
Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đã có chuyển động tích cực, toàn diện. Quy định về tiêu chuẩn cán bộ diện Thành uỷ quản lý thúc đẩy việc học trình độ trên đại học và văn bằng 2 đại học đạt tới yêu cầu, tiêu chuẩn về trình độ đào tạo. Tính từ tháng 12-2011 đến tháng 7-2013 có 58 cán bộ diện Thành uỷ quản lý (đương chức và trong quy hoạch) theo học trình độ thạc sĩ. Để chấn chỉnh hiện tượng chạy theo bằng cấp, BTV Thành uỷ đã ban hành một số văn bản, trong đó xác định rõ cán bộ đi học trên đại học phải được sự đồng ý của cấp quản lý có thẩm quyền; không học cùng một thời điểm 2 chương trình dài hạn; xác định rõ trách nhiệm quản lý của người đứng đầu địa phương, đơn vị. Từ đó, việc học trên đại học, văn bằng 2 đại học thực chất, hiệu quả hơn.
BTV Thành uỷ đã chỉ đạo xây dựng Đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý và phát triển nguồn cán bộ chất lượng cao. Đề án được xây dựng với quan điểm toàn diện, hệ thống, nghiên cứu những vấn đề cốt lõi về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và tạo nguồn cán bộ của cả hệ thống chính trị. Đề án đã tiến hành khảo sát chi tiết, cụ thể đối với tất cả cán bộ lãnh đạo, quản lý đương chức và quy hoạch cấp phòng với tổng số 2.407. Tháng 10-2013, Đề án hoàn thành và được BTV Thành uỷ thông qua. Đề án có nhiều chủ trương, giải pháp mới, toàn diện, thể hiện sự quyết tâm và có bài bản về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Trên cơ sở Đề án, BTV Thành uỷ đã ban hành 7 quyết định, quy định, quy chế, chương trình, kế hoạch về quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn cán bộ chất lượng cao của Hải Phòng đến năm 2020, định hướng đến năm 2025; xây dựng quy định về trình độ, ngành, lĩnh vực đào tạo bậc đại học phù hợp với vị trí, nhiệm vụ công tác của cán bộ cấp phòng các sở, ban, ngành, địa phương (làm cơ sở để định hướng đào tạo, bồi dưỡng và xác định cơ cấu vị trí việc làm của từng địa phương, đơn vị; xây dựng cơ chế, chính sách phục vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và cơ sở dữ liệu chung về quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp phòng và tương đương trở lên trong hệ thống chính trị thành phố).
Thí điểm thi tuyển chức danh lãnh đạo, quản lý là nét mới nổi bật trong tuyển dụng cán bộ. Những năm qua, nhất là từ 2011 đến nay, việc tuyển dụng vào các cơ quan khối đảng, đoàn thể tại Hải Phòng đã được thực hiện thông qua thi tuyển (tổ chức chung một hội đồng thi của công chức khối các cơ quan hành chính, quản lý nhà nước). Năm 2013, BTV Thành uỷ đã giao cho Ban Tổ chức Thành uỷ chủ trì xây dựng kế hoạch và tổ chức thi tuyển một số chức danh lãnh đạo, quản lý. Trường Đại học Hải Phòng và Trường THPT Trần Nguyên Hãn được chọn thí điểm thi tuyển chức danh hiệu trưởng. Sau 3 tháng chuẩn bị công phu, nghiêm túc, được sự quan tâm hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ, hai chức danh trên đã tiến hành thi tuyển thành công, đảm bảo công khai, minh bạch, dân chủ, chặt chẽ, đúng quy định. Kết quả khẳng định việc đánh giá, lựa chọn cán bộ để bổ nhiệm thông qua thi tuyển là một hướng đi đúng, là sự đổi mới quan trọng trong quy trình công tác cán bộ.
Ban Tổ chức Thành ủy đang phối hợp cùng Sở Nội vụ xây dựng Đề án chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ, công chức không hoàn thành nhiệm vụ và chủ trì xây dựng Đề án khắc phục sự hẫng hụt cán bộ nữ, cán bộ xuất thân công nhân.
Với nỗ lực, quyết tâm cao, BTV Thành uỷ Hải Phòng đã tập trung lãnh đạo, tạo sự đổi mới, chuyển biến quan trọng trong xây dựng đội ngũ cán bộ. Một mùa xuân nữa đang đến, Hải Phòng tự tin thực hiện công tác cán bộ với những bước đi căn bản, toàn diện, vững chắc, với cách tiếp cận, tư duy, phương pháp mới. Đó là tiền đề quan trọng để Hải Phòng có đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới.
Nguyễn Văn Vinh
UVBTV, Trưởng Ban Tổ chức Thành uỷ Hải Phòng