Đảng bộ cơ quan Ban Tổ chức Trung ương là đảng bộ cơ sở trực thuộc Đảng bộ Khối Các cơ quan Trung ương, Đảng bộ hiện có 248 đảng viên, sinh hoạt ở 19 chi bộ. Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Quy định số 76-QĐ/TW ngày 15-6-2000 về việc “đảng viên đang công tác ở cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp thường xuyên giữ mối liên hệ với chi ủy, đảng ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú” (Quy định số 76) và Hướng dẫn số 23-HD/BTCTW ngày 14-10-2003 của Ban Tổ chức Trung ương, Ban Thường vụ Đảng uỷ Đảng bộ cơ quan Ban Tổ chức Trung ương chỉ đạo các chi bộ quán triệt đảng viên nghiêm túc thực hiện.

Thực hiện nghiêm, kết quả rõ

Việc quán triệt và tổ chức thực hiện Quy định số 76 được Đảng ủy tiến hành nghiêm túc, đúng quy định, chặt chẽ, đồng bộ; các đảng viên thuộc diện giới thiệu về sinh hoạt nơi cư trú được Đảng ủy cơ quan làm thủ tục giới thiệu kịp thời, đúng quy trình. Trong tổng kết công tác, kiểm điểm tập thể, cá nhân và đánh giá, phân loại chất lượng chi bộ, đảng viên hằng năm đều có đánh giá việc thực hiện Quy định số 76.

Cấp ủy nơi đảng viên cư trú tiếp nhận đảng viên về sinh hoạt, giới thiệu đảng viên về các tổ đảng, phân công cấp ủy viên thường xuyên theo dõi, quản lý việc sinh hoạt theo đúng định kỳ, do đó đã nâng cao được nhận thức, trách nhiệm của đảng viên về sinh hoạt nơi cư trú. Cuối mỗi năm, các đảng viên trong chi bộ xin nhận xét của cấp ủy nơi cư trú để chi bộ nhận xét, đánh giá và phân loại chất lượng đảng viên. Các bản nhận xét này được chi bộ tổng hợp gửi Đảng ủy cơ quan để lưu hồ sơ đảng viên. Hiện nay, đối với những đảng viên mới kết nạp hoặc đảng viên có thay đổi về nơi ở, Văn phòng Đảng ủy làm thủ tục giới thiệu đảng viên về giữ mối liên hệ với chi ủy, đảng ủy cơ sở nơi cư trú[1]. Các chi ủy, đảng ủy cơ sở nơi cư trú tiếp nhận và có phiếu báo gửi về Đảng ủy cơ quan Ban Tổ chức Trung ương[2].

Hầu hết các chi bộ nơi cư trú tổ chức sinh hoạt cho đảng viên đang công tác 2 lần trong một năm (thường giữa và cuối năm), có một số nơi tổ chức sinh hoạt nhiều hơn 2 lần trong một năm. Các cấp ủy nơi cư trú đã chủ động thông báo trước (hoặc gửi giấy mời) ngày giờ họp cho đồng chí tổ trưởng đảng để đồng chí tổ trưởng đảng gửi trực tiếp cho từng đảng viên. Nội dung các buổi sinh hoạt được cấp ủy chuẩn bị chu đáo theo tinh thần Hướng dẫn số 23-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương. Qua đó, đảng viên được cấp ủy địa phương nơi cư trú cung cấp thông tin về tình hình kinh tế - xã hội, trật tự an toàn xã hội của địa phương, tình hình đảng viên và nhân dân nơi cư trú, những khó khăn, thuần lợi cũng như ý kiến của nhân dân để đảng viên sinh hoạt có cơ sở tham gia đóng góp ý kiến xây dựng địa phương nơi cư trú; tham gia cùng cấp ủy nơi cư trú tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, góp phần thiết thực vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị và phong trào của địa phương; đồng thời tạo được mối quan hệ gần gũi, hiểu biết lần nhau giữa đảng viên đang công tác với đảng viên nơi cư trú và với nhân dân địa phương, làm tốt nghĩa vụ và trách nhiệm của người đảng viên ở nơi cư trú.

Nhìn chung, thực hiện Quy định số 76, các chi bộ, đảng viên Đảng bộ cơ quan Ban Tổ chưc Trung ương đã nhận thức rõ hơn về tác dụng, trách nhiệm trong việc tham gia sinh hoạt nơi cư trú, góp phần khắc phục tình trạng xa dân, củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, tăng thêm sức mạnh lãnh đạo của các tổ chức đảng ở địa phương; các chi ủy đảng nhận thức rõ hơn trách nhiệm của tổ chức đảng trong việc quản lý, kiểm tra đảng viên, trách nhiệm của người đảng viên thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú.

Qua tham gia sinh hoạt ở nơi cư trú đã giúp đảng viên thấy rõ hơn trách nhiệm của mình đối với địa phương, gương mẫu thực hiện và tuyên truyền, vận động gia đình và nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; thực hiện công tác xã hội, quy ước, hương ước của thôn, xóm, làng, tổ dân phố nơi cư trú. Không chỉ tham gia tích cực các hoạt động ở cơ quan, đơn vị, đảng viên còn tham gia đóng góp hỗ trợ kinh phí với địa phương trong việc xây dựng nhà sinh hoạt văn hóa của thôn, khu phố, làm đường giao thông thôn, xóm, tham gia đóng góp quỹ vì người nghèo, quỹ khuyến học, quỹ tình nghĩa, đền ơn đáp nghĩa; tham gia với cấp ủy nơi cư trú trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, khắc phục được những biểu hiện xa cách dân, thiếu trách nhiệm với những công việc của địa phương nơi cư trú; thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của người đảng viên trong củng cố mối liên hệ giữa Đảng với nhân dân. Nhiều chi bộ nơi cư trú đã phát huy được vai trò của đội ngũ đảng viên sinh hoạt 76 trong việc tham gia xây dựng khu dân cư.

Hằng năm, Đảng ủy cơ quan Ban Tổ chức Trung ương và cấp ủy nơi đảng viên cư trú thực hiện trao đổi tình hình đảng viên sinh hoạt và thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú thông qua giấy giới thiệu của Đảng ủy cơ quan gửi cho cấp ủy địa phương (nơi đảng viên cư trú và tham gia sinh hoạt đảng) và cấp ủy địa phương gửi bản nhận xét, đánh giá đảng viên cho Đảng ủy cơ quan để làm căn cứ đánh giá, phân loại chất lượng đảng viên cuối năm và lưu hồ sơ đảng viên; cũng thông qua đó, Đảng ủy và cấp ủy địa phương sẽ phản ánh, góp ý với đảng viên chưa thực hiện tốt nhiệm vụ đảng viên, nghĩa vụ công dân và những biểu hiện sai trái khác (nếu có) để đảng viên nhận thức rõ hơn, tự kiểm điểm, điều chỉnh, hoàn thiện mình và thực hện tốt hơn trách nhiệm của người đảng viên.

Qua sinh hoạt của đảng viên nơi cư trú, cấp ủy đảng ở địa phương đã thực hiện việc kiểm tra, giám sát đối với đảng viên đang công tác. Từ đó, có cơ sở nhận xét sát thực, khách quan, giúp cho chi bộ mà đảng viên đang sinh hoạt ở cơ quan, đơn vị và Đảng ủy cơ quan Ban Tổ chức Trung ương hiểu rõ hơn cán bộ, đảng viên của mình; phục vụ cho việc đánh giá cán bộ, đảng viên hằng năm, khi xét khen thưởng, kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ, đảng viên một cách khách quan, chính xác hơn.

Qua kết quả đánh giá, nhận xét của các cấp ủy nơi cư trú gửi về Đảng ủy cơ quan Ban Tổ chức Trung ương hằng năm, đảng viên thực hiện tốt việc việc thường xuyên giữ mối liên hệ với chi ủy và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú, được cấp ủy địa phương nhận xét, đánh giá tốt. Như vậy, việc thực hiện Quy định số 76 đã góp phần quan trọng trong việc củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên.

Chủ trương giới thiệu đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với chi ủy, đảng ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú theo Quy định số 76 là phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra; các cấp ủy đảng nơi đảng viên đang công tác và cấp ủy nơi đảng viên cư trú đã nhận thức đầy đủ, đúng mục đích, yêu cầu, ý nghĩa, nội dung và đã tập trung chỉ đạo tổ chức thực hiện nghiêm túc, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc thực hiện.

Đa số đảng viên đang công tác nhận thức rõ trách nhiệm của mình về giữ mối liên hệ với cấp ủy và nghĩa vụ công dân ở nơi cư trú.

Tuy nhiên, sự phối hợp giữa cấp ủy nơi đảng viên công tác với cấp ủy nơi đảng viên cư trú trong việc quản lý, kiểm tra, giám sát đảng viên thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú có lúc chưa chặt chẽ. Một số đảng viên nhận thức chưa đầy đủ nên trong sinh hoạt có lúc, có nơi còn thể hiện sự đối phó, tham gia sinh hoạt không đều, một số gia đình có nhiều đảng viên thuộc diện tham gia sinh hoạt 76 nhưng nhiều khi chỉ tham gia sinh hoạt đại diện một người. Có đồng chí về nơi cư trú sống khép kín, không tích cực, gương mẫu thực hiện các chủ trương, phong trào của địa phương nơi cư trú.

Nội dung sinh hoạt vẫn còn đơn điệu, chưa có sự đổi mới. Ngoài việc thông báo kết quả thực hiện nhiệm vụ kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh của địa phương, nhiều cấp ủy chưa mạnh dạn nêu lên những ưu, khuyết điểm, hạn chế. Một số chi bộ không họp chi ủy để thống nhất đánh giá, nhận xét đối với đảng viên; nêu ý kiến nhận xét chung chung, mang tính cá nhân đồng chí bí thư hoặc phó bí thư chi bộ.

Một số cấp ủy, nhất là cấp ủy cơ sở chưa nhận thức đầy đủ mục đích, yêu cầu, nội dung Quy định số 76 nên thực hiện còn hình thức, đối phó, thiếu chiều sâu, thiếu kiểm tra, nhắc nhở. Một số chi ủy nơi cư trú chưa chủ động, tích cực duy trì chế độ sinh hoạt định kỳ, chuẩn bị nội dung sinh hoạt có lúc chưa kỹ.

Phát huy kết quả việc thực hiện Quy định số 76, Đảng ủy cơ quan Ban Tổ chức Trung ương xác định:

Tiếp tục quán triệt đầy đủ, nghiêm túc nội dung, mục đích, yêu cầu, ý nghĩa của Quy định số 76 tới các chi bộ, đảng viên nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm đối với từng đảng viên, chi bộ.

Tăng cường sự phối hợp giữa Đảng ủy cơ quan Ban Tổ chức Trung ương với cấp ủy nơi đảng viên cư trú để thực hiện tốt việc giới thiệu và tổ chức sinh hoạt với đảng viên thuộc diện sinh hoạt 76 theo quy định. Cấp ủy nơi cư trú cần theo dõi số đảng viên vắng mặt các buổi sinh hoạt trong năm để nhắc nhở hoặc thông báo cho cấp ủy nơi công tác biết. Trước khi nhận xét, đánh giá đảng viên sinh hoạt 76, cấp ủy nơi cư trú cần tổ chức họp lấy ý kiến tập thể cấp ủy để đảm bảo nhận xét của cấp ủy thật sự trung thực, khách quan, tránh nể nang, tránh việc nhận xét chủ quan ý kiến cá nhân của đồng chí bí thư hoặc phó bí thư chi bộ nhằm phát huy tính tự giác và vai trò tiên phong gương mẫu của đảng viên.

Đổi mới nội dung sinh hoạt theo hướng vừa tăng cường thông tin tình hình, vừa phát huy điều kiện của đảng viên đang công tác để tham gia với cấp ủy nơi cư trú.

Cấp ủy nơi đảng viên đang công tác phải tiến hành kịp thời việc giới thiệu đảng viên về giữ mối liên hệ với cấp ủy nơi cư trú và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú đối với những đảng viên mới được kết nạp và những đảng viên mới chuyển đến.

Tiến hành sơ kết, tổng kết để rút kinh nghiệm, đồng thời biểu dương những gương tổ chức đảng, đảng viên điển hình, kịp thời xử lý những tổ chức đảng, đảng viên có sai phạm hoặc không thực hiện tốt nghĩa vụ nơi cư trú, góp phần thực hiện tốt Quy định số 76 nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên.

Từ thực tiễn thực hiện Quy định số 76, xin đề xuất, kiến nghị:

1. Chủ trương đảng viên đang công tác ở các cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp thường xuyên giữ mối liên hệ với chi ủy, đảng ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú là đúng đắn, phù hợp, đáp ứng nhu cầu thực tiễn trong xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị nói chung trong những năm qua, cũng như giai đoạn hiện nay. Vì vậy, đề nghị Trung ương thống nhất giải quyết khắc phục những hạn chế, vướng mắc và tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện chủ trương này. Ngoài ra, Trung ương cần chỉ đạo thống nhất việc xây dựng quy chế phối hợp giữa cấp ủy nơi đảng viên đang công tác với cấp ủy nơi cư trú để tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, đánh giá đảng viên.

2. Đối với những khu vực có đông đảng viên sinh hoạt 76, việc lấy ý kiến nhận xét của cấp ủy nơi cư trú không nên tiến hành đối với tất cả đảng viên vì khối lượng công việc cuối năm ở các tổ chức cơ sở đảng khá nhiều (cấp ủy nơi cư trú khó có thể nhận xét, đánh giá cho từng đảng viên, nếu phải làm thì dễ trở nên hình thức, chung chung, không thực chất; khi nhận xét xong rồi, cấp ủy phải ký, đóng dấu xác nhận chữ ký đồng chí bí thư hoặc phó bí thư chi bộ vào bản nhận xét). Do đó, ở những khu vực đông đảng viên sinh hoạt 76, đề nghị Trung ương cho vận dụng thực hiện linh hoạt. Theo đó, thực hiện lấy ý kiến nhận xét hằng năm như sau:

Cấp ủy nơi công tác chủ động đề xuất lấy ý kiến một số đảng viên của chi bộ, đảng bộ mình. Tập trung những đảng viên có thành tích xuất sắc liên quan đến khen thưởng, quy hoạch, bổ nhiệm hoặc những đảng viên có vi phạm khuyết điểm, không hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao ở cơ quan, đơn vị cần góp ý, phê bình.

Cấp ủy nơi cư trú có trách nhiệm chủ động gửi ý kiến phản ánh, nhận xét, góp ý đến cấp ủy nơi công tác đối với những đảng viên chưa thực hiện tốt nghĩa vụ hoặc vi phạm quy định, chế độ, chính sách ở nơi cư trú.

3. Nên có quy định thống nhất về thời gian tổ chức sinh hoạt đối với đảng viên sinh hoạt 76, nên vào dịp tổng kết 6 tháng và tổng kết năm và quy định cụ thể thời gian gửi và nhận phiếu nhận xét, đánh giá cuối năm để chi ủy nơi cư trú thuận tiện hơn trong việc tổng hợp nhận xét, đánh giá, ký xác nhận và đóng dấu.

Đức Minh