Kẻ cơ hội thì ở xã hội nào cũng có, kể từ khi người thông minh (Homo Sapiens) bắt đầu giấu đi phần thịt săn được còn dư thừa để tính chuyện ăn dần cho bản thân. Cùng thời gian đó, cũng tồn tại người chân chính, ở đời nào cũng có, xã hội nào cũng có. Người chân chính giúp cho xã hội loài người phát triển, tránh nguy cơ bị kẻ cơ hội làm cho biến dạng, thoái hóa. Tất nhiên, người chân chính là số đông hơn nên đã thắng thế, khắc chế được kẻ cơ hội. Minh chứng là xã hội loài người, tuy trải qua những thăng trầm, đã phát triển đến văn minh rực rỡ. Loài người đã chế ngự được thiên nhiên, bắt tự nhiên phải phục vụ mình. Con người bước ra khỏi trái đất vào không gian vũ trụ bao la, xuống tận điểm sâu nhất của đại dương và nhiều, rất nhiều thành tựu nữa.

Chúng ta phải thừa nhận một thực tế. Chủ nghĩa cơ hội là một hiện tượng xã hội, dù muốn hay không, nó vẫn tồn tại khách quan cùng với xã hội khi đang còn tồn tại các giai cấp khác nhau và các hình thức sở hữu về tư liệu sản xuất khác nhau. Nhưng, trong quá trình tiến hóa, đấu tranh xã hội, trắng - đen, thiện - ác tất thảy sẽ được phơi bày, sáng tỏ, kẻ nào cơ hội, người nào chân chính sẽ được lịch sử đánh giá. Vấn đề là ở chỗ, xã hội đã tạo ra con người nhưng chưa thật sự tạo ra một môi trường và những điều kiện sao cho chủ nghĩa cơ hội, kẻ cơ hội là thiểu số, dần “trở thành quá khứ” trong lịch sử nhân loại, như C. Mác đã nói.

Trong bối cảnh xã hội phát triển theo hướng mở rộng giao lưu quốc tế, con người ngày càng tự do với những nhu cầu ngày càng phức tạp, đa dạng. Trong xu hướng ấy, những kẻ cơ hội chính trị nhất định sẽ bị ngăn chặn, từng bước xóa bỏ. Niềm tin đó là không bao giờ thay đổi như quy luật của muôn đời.

Ở nước ta, kiên định mục tiêu “Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” như Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội - Bổ sung, phát triển năm 2011- đã nêu. Muốn vậy, ngay từ bây giờ cần tới sự chung sức của mọi người dân, trong đó, đảng viên phải là những người đi tiên phong trong việc kiềm chế chủ nghĩa cơ hội; phải tăng cường sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, nhất là các biện pháp mang tính chế tài, trừng phạt thích đáng. Cần tới những liều thuốc mạnh, đặc trị và cùng với đó là cần có một thủ lĩnh thật sự bản lĩnh với một bàn tay sạch, bàn tay nhân ái, bao dung nhưng cũng rất cương trực, quyết liệt, sáng suốt, thượng tôn pháp luật, “bất vị thân” như Bao Công để cải biến xã hội ngày một tốt hơn.  

Phạm Văn Chung
Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum