Mùa đông năm 1952, Văn phòng Trung ương Đảng, trụ sở cơ quan đóng tại Đèo Re còn Cơ quan Phủ Chủ tịch cũng ở sát ngay cạnh đó. Sau hội nghị chính quyền lần thứ 5 (tháng 3-1952), Chính phủ đã phát động phong trào tăng gia sản xuất, tiết kiệm trong toàn quốc. Ở các cơ quan Trung ương cũng có phong trào thi đua thiết thực: cơ quan này thi đua tăng gia với cơ quan khác. Vì hai cơ quan gần nhau, Công đoàn cơ quan Văn phòng Trung ương Đảng cử một số đồng chí thi đua với cơ quan bên Phủ Chủ tịch. Đặc biệt, Văn phòng Phủ Chủ tịch lại cử Bác Hồ là đại diện cá nhân thi đua tăng gia với cơ quan Văn phòng Trung ương.

Buổi lễ phát động thi đua diễn ra thật sôi nổi. Đồng chí Thông ở Văn phòng Trung ương Đảng, đại diện cho lớp trẻ, thay mặt anh em khác đứng lên thách thức thi đua:

- Cùng một khoảng đất như nhau 36 m2, trong một thời gian nhất định, tôi xin trồng rau ăn với sản lượng cao nhất.

Ngay lập tức Bác Hồ cũng đứng lên:

- Bác nhận thách thức thi đua tăng gia với chú Thông, với mảnh đất 36 m2 trong một thời gian bằng nhau, đạt sản lượng rau nhiều hơn chú Thông.

Mọi người vỗ tay hoan hô. Một số đồng chí băn khoăn: Một cuộc thi đua không cân sức. Bác vừa già, vừa bận nhiều việc, địch sao được với cậu Thông khỏe như voi, trồng rau đã quen.

Có người nêu:

- Giải thưởng thi đua là một con gà trống 2 kg.

Mọi người  hoan hô tán thưởng. Mấy đồng chí ở Văn phòng Trung ương nói to:

- Nhất định chuyến này chúng ta được ăn thịt gà của Phủ Chủ tịch.

Bác Hồ nói vui:

- Các chú muốn ăn gà của Chủ tịch thì phải tích cực tăng gia để có nhiều rau xanh cung cấp cho nhà bếp cơ quan.

Đồng chí Thông suy tính: để chắc ăn và có năng suất cao thì trồng cải củ, vì cải củ ở vùng này củ rất to, rất nặng. Đồng chí bèn trao đổi với anh em công đoàn, mọi người ủng hộ, cho là sáng kiến. Sau một tuần, đồng chí Thông đã làm đất và trồng xong 36 m2 cải củ. Ngay sát mảnh đất bên cạnh, Bác và anh em bên Phủ Chủ tịch làm rất kỹ, đất nhỏ, mịn và sạch cỏ. Hơn một tuần thì Bác gieo hạt cải mào gà (cải xanh lá xoăn). Anh em Văn phòng Phủ Chủ tịch làm chỗ đi tiểu gần nhà và mua một nồi hông lớn để hứng nước tiểu. Phía Văn phòng Trung ương, đồng chí Thông cũng huy động anh em làm nhà tiêu để lấy phân bón.

Sau một tuần các cây cải mọc đều và đẹp. Bác lấy nước tiểu pha loãng tưới. Còn đồng chí Thông lấy phân bắc tươi hòa ra tưới. Mỗi lần tưới cả cơ quan bịt mũi.

Sau một tháng, hai vạt rau tốt ngang nhau. Nhiều người ủng hộ đồng chí Thông và cho rằng đồng chí Thông sẽ thắng vì củ cải lớn rất nhanh.

Một thời gian sau, Bác Hồ nhổ rau bán cho nhà bếp. Khi cân chỉ được 15 kg. Bác để lại những cây to, khoẻ, mỗi cây cách nhau chừng hai gang. Một số anh em lo lắng vì thấy vườn rau Bác nhổ đi xơ xác mà chỉ được có 15 kg rau cải con. Ba buổi chiều liền, sau giờ làm việc Bác đều ra vườn dùng chiếc dầm xới đất cho cải và tưới nước giải đều.

Sau 2 tháng 10 ngày thì củ cải của đồng chí Thông đã to bằng bắp tay và có cây đã có nụ. Đồng chí liền nhổ và cân cho nhà bếp được 60 kg. Đồng chí Thông vui mừng vì thắng lợi. Nhưng cũng lúc đó, cây cải mào gà của Bác đã to bằng cái nơm. Cứ 5 ngày một lần Bác tỉa tàu cải cân cho nhà bếp, được khoảng 10 kg. Kỳ lạ thay, cái giống cải mào gà càng tỉa cây càng lớn, tàu càng to và càng trẻ lâu. Sau 2 tháng rưỡi cải mới có ngồng. Lúc đó Bác nhổ cả cây cho nhà bếp muối dưa. Bác còn dành 2 cây rất to làm giống, lấy hạt đem biếu cụ già dân tộc gần đó . Cụ già sung sướng khoe với mọi người:

- Rau cải Cụ Hồ tốt thật.

Tới lúc đó, mở sổ nhà bếp ra cộng số cải mà Bác đã cân:

- Cải con: 15 kg

- Tàu cải canh: 14 lần x 10 kg = 140 kg

- Cây cải làm dưa nén: 20 kg

Tổng cộng: 175 kg

Vậy là đồng chí Thông thua đã rõ ràng. Công đoàn Văn phòng Trung ương phải nộp con gà trống nuôi được cho công đoàn Văn phòng Phủ Chủ tịch. Nhờ có rau tăng gia mà cả mùa đông nhà bếp đủ rau nấu, không phải ra dân mua. Buổi tổng kết thật vui vẻ. Đồng chí Thông đứng dậy xin nhận thua.       

Lúc đó, Bác nói chuyện với anh em:

- Khi tăng gia, các cô, các chú phải lưu ý bốn điều kiện: giống, cần, phân, nước. Giống: nên chọn loại rau trồng một lần, ăn nhiều lần, củ cải dễ trồng, năng suất cao, nhưng chỉ được ăn một lần thì không bằng cải mào gà, trẻ lâu, tỉa ăn được nhiều lần. Cần: người trồng rau phải chăm chỉ, chọn đúng thời vụ trồng loại rau cho hợp khí hậu, rau mới tốt. Vun xới phải đúng cách. Cải mào gà khi tốt cứ 10 ngày xới một lần cho rễ con đứt, chúng ra nhiều nhánh rễ hơn và hút được nhiều phân bón, muối khoáng trong đất. Phân: phải chọn loại phân bón thích hợp. Cải canh rất hợp nước tiểu pha loãng. Thứ phân tươi chú Thông bón cũng tốt đấy nhưng mất vệ sinh lắm. Nước: phải tưới đều và tưới đủ độ ẩm rau mới trẻ lâu và xanh tốt.

Sau lần ấy, đồng chí Thông mới thấy mình chủ quan và rút được bài học và học tập được kinh nghiệm của Bác Hồ về một đợt thi đua tăng gia, sản xuất.

Vũ Bình Minh