Với phương châm tác chiến: “đánh chắc, tiến chắc”, tinh thần “Quyết chiến, quyết thắng”, trong 55 ngày đêm chiến dịch bộ đội ta đã tiến công tiêu diệt lần lượt từng cứ điểm, từng trung tâm đề kháng của tập đoàn cứ điểm, bao vây và buộc địch phải đầu hàng vào chiều ngày 7-5-1954. Chiến thắng Điện Biên Phủ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp là một trong những chiến công vĩ đại không chỉ với cách mạng Việt Nam, mà còn có sức lan tỏa, tầm ảnh hưởng to lớn đối với phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc trên toàn thế giới.

Chiến thắng Điện Biên Phủ sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng thời đại Hồ Chí Minh

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, lòng yêu nước, căm thù giặc, ý chí quyết tâm sắt đá, tinh thần tiến công cách mạng của quân và dân ta được phát huy cao độ. Vượt lên trên những mất mát, hy sinh, chiến thắng Điện Biên Phủ là minh chứng hùng hồn về một dân tộc có truyền thống ngàn năm dựng nước và giữ nước; truyền thống ấy được kết tinh và bừng sáng trong thời đại Hồ Chí Minh. Đó là chiến thắng của ý chí quyết tâm giành độc lập tự do, tinh thần khắc phục khó khăn, chịu đựng gian khổ, hy sinh của quân và dân ta ở mặt trận Điện Biên Phủ và các chiến trường trong cả nước; là chiến thắng của sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, cả nước một lòng, toàn dân đánh giặc, của tình đoàn kết gắn bó quân dân, tình đoàn kết keo sơn giữa cán bộ với chiến sĩ trong quân đội; khẳng định sức mạnh của sự kề vai, sát cánh của các nước láng giềng ở Đông Dương cùng chống kẻ thù chung để tự giải phóng mình.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là hiện thân của những giá trị cao đẹp nhất về chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam. Đó là tinh thần của cuộc chiến đấu “thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, ý chí chiến đấu kiên cường, sẵn sàng hy sinh vì sự độc lập và trường tồn của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chủ nghĩa anh hùng cách mạng là nhân tố tạo nên sức mạnh chính trị, tinh thần, tạo động lực to lớn để quân và dân vượt mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh - “lấy thân mình làm giá súng”, “băng mình qua lũy thép gai”, “lấy thân mình chèn pháo”,… và đi đến thắng lợi cuối cùng.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự kế thừa truyền thống và phát huy cao độ nghệ thuật quân sự Việt Nam trong chống giặc ngoại xâm

Lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam đã kết tinh và trở thành nền tảng nghệ thuật quân sự đặc sắc Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Đó là nghệ thuật kết hợp và phát huy lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết dân tộc để tạo nên sức mạnh quân sự đánh thắng kẻ thù. Bước phát triển mới của nghệ thuật quân sự trong chiến dịch Điện Biên Phủ đó là nghệ thuật phân tích mối quan hệ tương quan lực lượng giữa ta và địch, khả năng đánh giá toàn cục và nhận định khoa học để ra quyết định chuyển hóa thế  trận.

Nghệ thuật quân sự Việt Nam trong chiến dịch Điện Biên Phủ được hình thành từ tư duy chiến lược quân sự sắc bén của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là sự quyết đoán, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị Trung ương Đảng. Trong Đông Xuân 1953 - 1954, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phân tích đúng đắn tình hình chiến lược, nắm rõ âm mưu địch, phân tích sâu sắc mâu thuẫn của chiến tranh xâm lược nói chung và của kế hoạch Na-va nói riêng, để điều hành sách lược chiến tranh, đẩy mạnh tiến công địch trên cả nước, buộc địch phải phân tán lực lượng, cô lập địch ở Điện Biên Phủ, nơi ta có điều kiện để tiêu diệt chúng. Tại mặt trận Điện Biên Phủ, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy chiến dịch đã chủ động, sáng tạo trong thay đổi phương châm tác chiến, chuyển từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”, đánh trong 55 ngày đêm, tiêu diệt lần lượt từng cứ điểm, vây lấn địch từng mét hào và mở những đợt tiến công quyết định đi đến thắng lợi.

Thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ là kết quả của đường lối chiến tranh nhân dân “toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến” mang đặc sắc Việt Nam của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với tinh thần: kháng chiến toàn dân, toàn diện, dựa vào sức mình là chính, hàng chục vạn cán bộ, chiến sĩ, hàng vạn dân công, dân quân du kích trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Nhân dân hậu phương, đồng bào các dân tộc Tây bắc đã tập trung lương thực, thực phẩm để nuôi quân… Đó là nghệ thuật huy động sức dân để tạo nên sức mạnh thần kỳ đánh thắng kẻ thù. “Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến” đã tạo nên tầm vóc lịch sử của Điện Biên Phủ.

Nguyễn Thanh Hải
Khoa Triết học Mác - Lênin, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng