Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: Chi bộ là nền móng của Đảng, chi bộ tốt thì mọi việc sẽ tốt. Chi bộ, đảng bộ cơ sở mạnh hay không mạnh, một việc làm của chi bộ, đảng bộ, của đảng viên đúng hay sai đều tác động trực tiếp đến người dân, đến lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Chất lượng sinh hoạt chi bộ thể hiện năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của TCCSĐ. Chính vì vậy, việc cải tiến, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ là mối quan tâm thường xuyên của các tổ chức đảng từ Trung ương đến cơ sở.

Thực tế cho thấy, chất lượng sinh hoạt chi bộ chi phối trực tiếp đến toàn bộ quá trình hoạt động của tổ chức đảng và từng đảng viên. Việc nâng cao chất lượng các chi bộ luôn gắn liền với việc xây dựng, phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên. Chi bộ và đảng viên có mối quan hệ chặt chẽ, tác động qua lại với nhau. Chi bộ hoạt động tốt, phát huy vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở là môi trường thuận lợi để đảng viên học tập, rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành. Đảng viên trong chi bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, giữ gìn phẩm chất, tư cách, đạo đức cách mạng, phát huy vai trò tiền phong gương mẫu trước quần chúng là cơ sở để xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh.

Để đẩy mạnh việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh CNH, HĐH, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã chỉ rõ một trong những yêu cầu đổi mới hoạt động của TCCSĐ là nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

... Đến một kế hoạch thiết thực

Đảng bộ TP. Cần Thơ hiện có 16 đảng bộ trực thuộc, 680 TCCSĐ (gồm 444 chi bộ cơ sở, 236 đảng bộ cơ sở với 2.186 chi bộ trực thuộc) với 40.105 đảng viên. Trong những năm qua, Thành ủy Cần Thơ luôn quan tâm việc xây dựng và củng cố chi bộ, trong đó việc thường xuyên cải tiến và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ được coi là một nội dung quan trọng trong công tác xây dựng đảng và đổi mới phương thức lãnh đạo của chi bộ. Từ khi có Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 30-3-2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, Ban Tổ chức Thành ủy Cần Thơ đã  tham mưu để Thành ủy ban hành Kế hoạch số 18-KH/TU ngày 20-8-2007 “Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư về việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” và trực tiếp hướng dẫn về nội dung sinh hoạt chi bộ. Các cấp uỷ đảng đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, tạo được một số chuyển biến tích cực về công tác xây dựng TCCSĐ, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Từ sự nhìn nhận, đánh giá đúng thực chất về kết quả và những yếu kém trong sinh hoạt chi bộ, Ban Thường vụ Thành ủy đã có Kế hoạch số 45-KH/TU, trong đó nội dung quan trọng là phân công các trưởng, phó phòng thuộc các ban xây dựng đảng của Thành ủy tham dự sinh hoạt chi bộ tại các đảng bộ trực thuộc và chọn Đảng bộ huyện Cờ Đỏ, Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh làm điểm. Đã có 24 đồng chí, chia thành 7 tổ về tham dự sinh hoạt chi bộ tại 2 đơn vị thực hiện thí điểm trên. Các đồng chí được phân công về dự sinh hoạt chi bộ đã nắm tình hình và giúp các cấp ủy, tổ chức đảng nhận thức sâu hơn về vai trò, vị trí quan trọng của TCCSĐ, ý nghĩa quan trọng của việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Đồng thời, giúp cho các cấp ủy, bí thư chi bộ nắm vững các nguyên tắc, quy định về quy trình, phương pháp tổ chức một buổi sinh hoạt; cách thức lựa chọn nội dung sinh hoạt bảo đảm phù hợp với thực tiễn, với quy định, hướng dẫn của Trung ương và của Thành ủy.

Triển khai Kế hoạch 45 tại Đảng bộ huyện Cờ Đỏ và Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh đã thu được kết quả bước đầu. Nhận thức của cấp ủy và cán bộ, đảng viên về sinh hoạt chi bộ, vai trò của chi bộ trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, quản lý, giáo dục đảng viên được nâng lên. Nền nếp sinh hoạt chi bộ được chấn chỉnh, nội dung thiết thực hơn. Kết quả đánh giá chất lượng TCCSĐ và đảng viên năm 2013 cho thấy, số tổ chức đảng đạt trong sạch, vững mạnh và đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ đều tăng cả về số lượng và chất lượng so với năm 2012. Đảng bộ huyện Cờ Đỏ có tỷ lệ TCCSĐ đạt trong sạch, vững mạnh là 91,84% (tăng 2,48% so với năm 2012), đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ đạt 92,50%, tăng 1,21%. Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh có tỷ lệ TCCSĐ đạt trong sạch, vững mạnh là 68,42% (tăng 10,17% so với năm 2012), đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ đạt 94,85%, tăng 0,39%.

Thực tiễn cho thấy Kế hoạch mang tính thiết thực, phù hợp với công tác xây dựng đảng trong giai đoạn hiện nay, là một trong những giải pháp thực hiện hiệu quả chủ đề năm (2013) của Thành ủy “Cải cách hành chính, huy động mọi nguồn lực, hướng về cơ sở”.

Qua sơ kết đánh giá kết quả bước đầu thực hiện Kế hoạch 45-KH/TU, Thành ủy quyết định nhân rộng thêm 3 đơn vị là Đảng bộ huyện Phong Điền, Đảng bộ quận Ninh Kiều, Đảng bộ Trường Đại học Y dược Cần Thơ. Đồng thời, giao Ban Tổ chức Thành ủy xây dựng kế hoạch tọa đàm “Giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở các loại hình TCCSĐ”, tạo điều kiện cho các cấp ủy, bí thư chi bộ có dịp giao lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, tìm ra những cách làm hay, sáng tạo để nâng cao chất lượng chi bộ, khắc phục những thiếu sót, khuyết điểm trong công tác xây dựng đảng nói chung và sinh hoạt chi bộ nói riêng... 2 cuộc tọa đàm đã được tổ chức tại Huyện ủy Cờ Đỏ và Thành ủy Cần Thơ với khoảng 200 đại biểu tham dự. Tổng kết từ thực tiễn và qua tọa đàm cho thấy: Vai trò của chi uỷ, đặc biệt là của bí thư chi bộ quyết định đến chất lượng sinh hoạt chi bộ. Trình độ nhận thức, tinh thần trách nhiệm, vai trò tiền phong gương mẫu của đảng viên là yếu tố cực kỳ quan trọng để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Sự tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra của cấp uỷ cấp trên, nhất là đảng uỷ cơ sở là nhân tố quan trọng giúp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

Và những vấn đề, biện pháp cần tiếp tục

Tuy thực hiện kế hoạch đã bước đầu mang lại hiệu quả nhưng chất lượng thực sự mang tính bền vững vẫn là vấn đề đáng quan tâm. Theo một khảo sát, có đến 25% số chi bộ (tính chung trong các loại hình TCCSĐ) chưa đảm bảo chất lượng sinh hoạt. Vẫn còn những TCCSĐ và chi bộ yếu kém, nhiều cấp ủy, chi bộ chưa thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt đảng, nội dung sinh hoạt còn nghèo nàn; chi bộ chưa thực sự là nơi mà qua sinh hoạt tư tưởng, cấp ủy có thể nắm được tâm tư, nguyện vọng của đảng viên...

Nguyên nhân chính là cấp ủy, bí thư chi bộ chưa tập trung cho nâng cao chất lượng sinh hoạt, chưa thật sự chú trọng chuẩn bị nội dung cho mỗi kỳ sinh hoạt; trong điều hành sinh hoạt chưa linh hoạt, chưa khuyến khích được đảng viên phát biểu và thể hiện chính kiến của mình; cấp uỷ cấp trên, nhất là cấp trên trực tiếp của TCCSĐ ít kiểm tra, hướng dẫn về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ thuộc các loại hình TCCSĐ, thời gian tới cần thực hiện những giải pháp:

Tiếp tục quán triệt Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 30-3-2007 của Ban Bí thư “Về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW ngày 2-3-2012 của Ban Tổ chức Trung ương “Nội dung sinh hoạt chi bộ” và Kế hoạch số 18-KH/TU ngày 20-8-2007 của Ban Thường vụ Thành ủy “Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư về việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, cập nhật kiến thức, nâng cao trình độ các mặt cho đội ngũ cấp ủy viên, nhất là bí thư chi bộ. Kết hợp chặt chẽ việc kiện toàn chi uỷ với quy hoạch đội ngũ cán bộ. Hằng năm, theo nhiệm kỳ chi bộ, tổ chức các lớp bồi dưỡng tập trung cho các đồng chí lần đầu tham gia chi uỷ để nâng cao trình độ tổ chức sinh hoạt chi bộ.

Các quận ủy, huyện ủy và đảng ủy trực thuộc Thành ủy tăng cường kiểm tra, rà soát chế độ, chất lượng sinh hoạt chi bộ ở từng loại hình TCCSĐ, phân công cấp ủy viên tham dự sinh hoạt chi bộ phù hợp với loại hình TCCSĐ; các cấp ủy viên được phân công phụ trách tham dự sinh hoạt với chi bộ có kế hoạch cụ thể để chỉ đạo, giúp đỡ các chi bộ đảm bảo sinh hoạt đúng quy định và chịu trách nhiệm liên đới nếu chi bộ không đạt trong sạch, vững mạnh. Bên cạnh đó, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho các ấp, khu vực còn nhiều khó khăn, nhất là khó khăn về trụ sở làm việc và nhà thông tin ấp, khu vực.

Lê Chí Phương, Ban Tổ chức Thành ủy Cần Thơ
Lê Cẩm Thoa, Bí thư Đảng ủy phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, Cần Thơ