Thực hiện Quyết định số 50-QĐ/TW ngày 3-5-1999 của Bộ Chính trị (khóa VIII), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang đã ban hành Quy chế số 5-QC/TU ngày 9-1-2002 về đánh giá cán bộ. Tiếp tục thực hiện Quyết định số 286-QĐ/TW ngày 8-2-2010 của Bộ Chính trị (khóa X) về việc ban hành quy chế đánh giá cán bộ, công chức. Trong những năm qua, công tác đánh giá cán bộ của tỉnh có nhiều chuyển biến tiến bộ. Trong phạm vi bài viết, tác giả chỉ xin đề cập đến đối tượng cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý bao gồm tỉnh ủy viên, bí thư, các phó bí thư, chủ tịch ủy ban nhân dân, chủ tịch hội đồng nhân dân các huyện, thị, thành ủy; bí thư, phó bí thư các đảng ủy trực thuộc và trưởng, phó, giám đốc, phó giám đốc các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh.
Công tác đánh giá cán bộ hằng năm được thực hiện theo quy trình, gồm các bước:
1. Cán bộ tự đánh giá trên cơ sở kế hoạch tự phê bình và phê bình của Tỉnh ủy theo Hướng dẫn số 20, 21-HD/BTCTW ngày 10-10-2008 của Ban Tổ chức Trung ương về “đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên”, “việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình hàng năm đối với tập thể và cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp”. Theo 4 nội dung về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống; về thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; về ý thức tổ chức kỷ luật và được tiến hành tại chi bộ, có gắn với nhận xét của cấp ủy nơi cán bộ, đảng viên đang cư trú, thực hiện theo Quy định 76 của Bộ Chính trị.
2. Hội nghị ban thường vụ huyện, thị, thành ủy và đảng ủy trực thuộc và tập thể lãnh đạo các cơ quan ban, ngành, đoàn thể đóng góp ý kiến về tự nhận xét, đánh giá và phân loại của cán bộ và kết luận theo 3 nội dung của Điều 6, Quy chế đánh giá cán bộ, công chức bao gồm mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao; về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; về chiều hướng và triển vọng phát triển và lấy ý kiến bằng phiếu kín phân loại mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao. Hằng năm Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đảng ủy trực thuộc và tập thể lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể theo dõi đối tượng cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý. Đây là bước quan trọng trong đánh giá cán bộ.
3. Từ kết quả kiểm điểm, đánh giá cán bộ ở tập thể ban thường vụ các huyện, thị, thành ủy và đảng ủy trực thuộc và tập thể lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh cùng với ý kiến nhận xét của người đứng đầu trực tiếp, tổng hợp từ cơ sở gửi về Ban Tổ chức Tỉnh ủy. Hằng năm, Ban Tổ chức Tỉnh ủy phân công các thành viên lãnh đạo ban và chuyên viên của ban, dự thảo bản nhận xét, đánh giá cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý.
4. Ban Tổ chức Tỉnh ủy chủ trì cùng với đại diện lãnh đạo các ban đảng, Sở Nội vụ, Thường trực Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh và Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh họp để đóng góp ý kiến từng bản nhận xét đánh giá cán bộ. Sau đó gửi đến từng cán bộ được nhận xét, đánh giá để tham khảo ý kiến phản hồi đối với những nội dung chưa nhất trí. Hoàn chỉnh bản dự thảo nhận xét, đánh giá, gửi bản dự thảo đến với các ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến trực tiếp vào từng bản nhận xét, đánh giá cán bộ.
5. Tổng hợp ý kiến của các đồng chí ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Đối với những bản nhận xét, đánh giá còn có ý kiến khác nhau thì Ban Tổ chức Tỉnh ủy trình Thường trực Tỉnh ủy xem xét, quyết định. Sau đó hoàn thành bản nhận xét, đánh giá trình Thường trực Tỉnh ủy ký ban hành chính thức, thông báo đến cán bộ được nhận xét, đánh giá theo phân cấp quản lý của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Việc nhận xét, đánh giá cán bộ hằng năm với các đối tượng thuộc ban thường vụ huyện, thị, thành ủy và đảng ủy trực thuộc quản lý cũng thực hiện theo Quyết định 286-QĐ/TW ngày 8-2-2010 của Bộ Chính trị về việc ban hành quy chế đánh giá cán bộ, công chức.
Công tác đánh giá cán bộ đảm nhiệm chức vụ do bầu cử trước khi hết nhiệm kỳ, trước khi quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm và bổ nhiệm lại, khi thay đổi công tác được thực hiện thường xuyên gắn với công tác đánh giá cán bộ hằng năm.
Từ thực tiễn công tác đánh giá cán bộ của tỉnh trong những năm qua, chúng tôi rút ra một số điểm:
Xác định đánh giá cán bộ là khâu mở đầu rất quan trọng trong công tác cán bộ, các cấp ủy đảng đã thường xuyên quan tâm, ban tổ chức cấp ủy đã tham mưu dành nhiều thời gian công sức, đưa công tác này đi vào nền nếp, có bước tiến bộ.
Trong đánh giá cán bộ thực hiện theo quy trình, bảo đảm tính khách quan, công tâm, phát huy dân chủ, phát huy trách nhiệm của tập thể và cá nhân, thực hiện công khai đối với cán bộ được đánh giá, xây dựng, giữ gìn được đoàn kết nhất trí trong nội bộ.
Qua đánh giá đã cơ bản làm rõ ưu điểm, khuyết điểm, mặt mạnh, yếu về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực, hiệu quả công tác và triển vọng phát triển, góp phần vào sự tiến bộ, trưởng thành của đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Kết quả công tác đánh giá cán bộ là cơ sở để thực hiện quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ được tốt hơn, góp phần ổn định đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị và kết quả công tác nhân sự đại hội đảng bộ các cấp vừa qua.
Tuy nhiên, đánh giá cán bộ là một khâu khó, trong thực tế vẫn còn nhiều hạn chế:
Nội dung đánh giá cán bộ còn chung chung, chưa cụ thể đối với từng loại cán bộ. Việc chuẩn bị bản tự nhận xét còn nêu nhiều ưu điểm, thành tích, ít nêu hạn chế, khuyết điểm, chưa gắn với chức trách, nhiệm vụ được giao; chưa phát huy đầy đủ trách nhiệm của tập thể lãnh đạo và người đứng đầu trực tiếp trong công tác đánh giá cán bộ; chưa thực hiện tốt phân cấp quản lý, còn đùn đẩy trách nhiệm đánh giá cán bộ cho các cơ quan tham mưu và cấp trên, từ đó kết quả đánh giá cán bộ có mặt chưa sát với thực tế, còn hình thức, nể nang, ngại va chạm.
Trong tổng số 306 cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý được nhận xét, đánh giá cuối năm 2010, có 219 đồng chí hoàn thành xuất sắc chức trách, nhiệm vụ, chiếm 71,6%; có 73 đồng chí hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ, chiếm 23,9%; có 9 đồng chí hoàn thành chức trách, nhiệm vụ, chiếm 2,9%; chưa hoàn thành chức trách, nhiệm vụ là 5 đồng chí, chiếm 1,6%. Có chiều hướng và khả năng phát triển tốt hơn là 205 đồng chí, chiếm 67%, giữ mức cũ là 99 đồng chí, chiếm 32,3%, giảm 2 đồng chí, chiếm 0,7%. Trong khi đó, thực trạng đội ngũ cán bộ và việc quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, bổ nhiệm có mặt chưa được đồng bộ với kết quả đánh giá cán bộ.
Kết quả công tác đánh giá cán bộ chưa thực sự gắn với các khâu quy hoạch, tuyển chọn, đào tạo, luân chuyển và đề bạt, bổ nhiệm nên chưa thực sự phát huy tác dụng, hiệu quả của công tác đánh giá cán bộ.
Ban Tổ chức Tỉnh ủy chưa tham mưu để tiếp tục cụ thể hóa Quyết định số 286 của Bộ Chính trị (khóa X), việc triển khai, quán triệt, hướng dẫn, sơ kết, rút kinh nghiệm chưa kịp thời nên kết quả thực hiện công tác đánh giá cán bộ còn hạn chế.
Từ thực tiễn ở địa phương, cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ công tác đánh giá cán bộ, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
Trước hết, cần tiến hành tổng kết qua đó tiếp tục xây dựng cơ chế, quy trình, phương pháp, đánh giá khách quan, khoa học, sát với thực tế. Tập trung xây dựng tiêu chuẩn cho từng chức danh cụ thể, làm căn cứ để đánh giá khách quan, chính xác, dựa trên cơ sở, chức trách, nhiệm vụ được phân công gắn với kết quả hoàn thành nhiệm vụ đảng viên và đánh giá cán bộ để dễ thực hiện vừa để giảm bớt thủ tục hành chính trong Đảng, trong công tác đánh giá cán bộ.
Hai là, tiếp tục mở rộng dân chủ, công khai, minh bạch trong công tác đánh giá cán bộ. Coi trọng ý kiến đánh giá từ cơ sở, đánh giá cán bộ hằng năm phải gắn với tổng kết cơ quan, đơn vị và kết quả đánh giá chất lượng đảng viên. Coi trọng ý kiến đóng góp của tập thể cán bộ, đảng viên nơi công tác, của cấp ủy và nhân dân nơi cư trú. Cán bộ được đánh giá phải đề cao trách nhiệm tự nhận xét, bảo đảm đạt yêu cầu, nội dung theo quy chế đánh giá cán bộ. Cần thực hiện đầy đủ quy trình đánh giá bằng phiếu kín ở các bước để đảm bảo tính dân chủ, chính xác trong công tác cán bộ. Cán bộ được đánh giá được thông báo kết quả và có quyền trao đổi lại về những nội dung chưa nhất trí để bảo đảm tính công khai, minh bạch trong công tác đánh giá cán bộ.
Ba là, thực hiện tốt việc phân cấp quản lý trong công tác đánh giá cán bộ. Tiếp tục phân cấp cho ban thường vụ các đảng ủy trực thuộc trong công tác đánh giá cán bộ vì hiện nay, Bí thư Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh và Bí thư Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh là ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy và tỉnh ủy viên. Phát huy vai trò tập thể lãnh đạo là cấp ủy cấp trên cơ sở và người đứng đầu trực tiếp, thủ trưởng của cơ quan, đơn vị chịu trách nhiệm trong đánh giá cán bộ theo phân cấp. Ban tổ chức cấp ủy chỉ làm vai trò tham mưu thẩm định để bảo đảm công tác đánh giá cán bộ được sát thực hơn. Tiếp tục khắc phục tình trạng bao cấp trong công tác cán bộ.
Bốn là, đánh giá cán bộ phải được tiến hành nền nếp, thường xuyên hằng năm trước khi quy hoạch, khi hết nhiệm kỳ, đánh giá trước khi đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển. Coi trọng đánh giá đầu nhiệm kỳ, thường xuyên cập nhật, bổ sung, tăng cường quản lý chặt chẽ hồ sơ lưu trữ về đánh giá cán bộ. Gắn kết quả đánh giá với các khâu khác trong công tác cán bộ để phát huy tác dụng, hiệu quả trong đánh giá cán bộ.
Nguyễn Hòa Hiệp
Phó trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Kiên Giang