Căn cứ Công văn số 436-CV/HU, ngày 4-8-2009 của Ban Thường vụ Huyện ủy Cao Lãnh về xây dựng và phát triển mô hình “Tổ dân phòng liên kết” trên địa bàn huyện, Uỷ ban nhân dân huyện đã ban hành Quyết định số 01/QĐ-UBND về việc thành lập Ban chỉ đạo thực hiện mô hình “Tổ dân phòng liên kết” trên địa bàn huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Trên cơ sở đó mặt trận Tổ quốc, công an, hội Khuyến học và hội Nông dân huyện Cao Lãnh xây dựng kế hoạch liên tịch về việc phối hợp thực hiện mô hình “Tổ Dân phòng liên kết” ở địa bàn dân cư, đồng thời hướng dẫn các xã, thị trấn triển khai, tổ chức thực hiện. Đến nay có 18/18 xã, thị trấn đã xây dựng kế hoạch liên ngành, thành lập ban chỉ đạo cấp xã và ban vận động khóm, ấp, tạo được hệ thống chỉ đạo điều hành thông suốt từ huyện đến xã, ấp.
Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động
Mặt trận Tổ quốc huyện đã chủ động phối hợp với công an huyện, hội Khuyến học và hội Nông dân huyện xây dựng nội dung sinh hoạt Tổ dân phòng liên kết với 4 nội dung: vận động xây dựng tổ an toàn, tổ văn hóa, tổ khuyến học và tổ hội nông dân, đã tổ chức tuyên truyền được 12.964 lượt, với 271.744 người dân tham dự. Hầu hết người dân đồng tình với chủ trương, vì hoạt động của “Tổ dân phòng liên kết” tập trung vào các vấn đề như chăm lo sản xuất phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hoá, quan tâm, tạo đều kiện thuận lợi cho con em tham gia học tập, không tham gia các tệ nạn xã hội; gắn với việc tuyên truyền, giáo dục kiến thức quốc phòng, an ninh.
Xây dựng, kiện toàn tổ chức
Ban chỉ đạo huyện phân công từng thành viên phụ trách địa bàn xã, thị trấn, trực tiếp kiểm tra và giám sát việc triển khai, tổ chức thực hiện. Ban chỉ đạo huyện cũng đã ban hành Quyết định số 45/QĐ-BCĐ về Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo thực hiện mô hình “Tổ dân phòng liên kết”, theo đó từng thành viên trong Ban chỉ đạo chủ động phối hợp với Ban chỉ đạo các xã, thị trấn tham mưu với cấp ủy, UBND cùng cấp tăng cường củng cố và tổ chức, thực hiện. Đảng ủy xã, thị trấn chủ động chỉ đạo sát sao việc xây dựng, kiện toàn tổ chức. Hiện trên địa bàn toàn huyện Cao Lãnh có 1.817/1.825 tổ dân phòng, có 18/18 ban chỉ đạo xã, thị trấn; 92 ban vận động khóm, ấp; 1.802 tổ trưởng, 2.589 tổ phó… Tỷ lệ cán bộ, đảng viên tham gia vào mô hình này bình quân có 2,4 cán bộ/1 tổ; có 497 đảng viên trực tiếp làm tổ trưởng, chiếm tỷ lệ 27,35% so tổng số tổ, có 985 đảng viên được phân công phụ trách tổ, chiếm tỷ lệ 54,21%... Các đảng viên được phân công nhiệm vụ cụ thể, gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ được giao.
Kết quả đáng khích lệ
Qua 3 năm hoạt động “Tổ dân phòng liên kết” có bước phát triển tích cực, việc sinh hoạt tổ hằng tháng được người dân tham gia nhiệt tình, nội dung sinh hoạt phong phú, vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng tập trung. Qua các buổi sinh hoạt tổ, nhân dân có nhiều ý kiến hay, thiết thực trong cuộc sống hằng ngày, đã có 3.520 lượt kiến nghị, đề xuất của nhân dân được giải quyết hoặc trả lời, nhiều mô hình có hiệu quả xuất hiện và nhân rộng như: Tổ tiết kiệm hùn vốn làm kinh tế gia đình, xây dựng nhà ở, trang trí nội thất… Kết quả trên cho thấy mô hình “Tổ dân phòng liên kết” ra đời rất phù hợp với thực tế yêu cầu của nhân dân, nâng cao tính tự quản của cộng đồng dân cư, đặc biệt là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” đi vào chiều sâu.
Đến cuối năm 2010, có 44.870 hộ gia đình đạt 3 không (không tội phạm, không tệ nạn, không ma tuý), chiếm 94,26%, tăng hơn 10% so với năm 2009; tổ và khóm, ấp an toàn đạt trên 80%. Tỷ lệ hộ gia đình và tổ đạt chuẩn văn hóa hằng năm tăng: năm 2008 trên 80%; 2009 trên 85%; 2010 có 88% đạt chuẩn. Về xây dựng ấp văn hóa, năm 2008, toàn huyện đạt 71,9%; năm 2009 đạt 82,02%; 2010 đạt 85,86%. Về xây dựng xã văn hóa đến năm 2010 số xã đạt chuẩn văn hóa là Bình Thạnh, Mỹ Thọ, Bình Hàng Trung, Tân Nghĩa.
Quyền làm chủ của người dân được phát huy trên nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, các phong trào thi đua yêu nước. Hoạt động của “Tổ dân phòng liên kết” từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh của địa phương, gắn việc xây dựng gia đình văn hoá với xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở ngày càng trong sạch, vững mạnh. Với 4 nội dung sinh hoạt hằng tháng đã mở rộng, phát huy quyền làm chủ của người dân theo phương châm nhân dân biết, nhân dân bàn, nhân dân làm, nhân dân kiểm tra, nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin là cơ sở vững chắc để củng cố, duy trì và phát triển bền vững các phong trào cách mạng quần chúng ở địa bàn dân cư.
Tuy nhiên, do đây là mô hình mới nên trong quá trình thực hiện, các địa phương còn gặp lúng túng, nhất là công tác phối hợp xây dựng chương trình; việc chọn lựa tổ trưởng, tổ phó chưa đồng bộ; nội dung sinh hoạt một số tổ, một số nơi chưa sâu sắc; việc phân công đảng viên phụ trách “Tổ dân phòng liên kết’ chưa được đều khắp; cơ chế vận hành từ xã xuống tổ chưa đồng bộ.
Nguyên nhân là do một số cấp uỷ xã chưa cụ thể hoá chủ trương của Ban Thường vụ Huyện uỷ về xây dựng và phát triển “Tổ dân phòng liên kết” thành chương trình, kế hoạch của cấp mình để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Thiếu kiểm tra, giám sát tình hình hoạt động của ban chỉ đạo; một số ban vận động chưa kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế.
Kinh nghiệm
Phải có sự lãnh đạo tập trung của các cấp uỷ đảng, vai trò quản lý của chính quyền trong sự phối hợp của 4 tổ chức: mặt trận Tổ quốc, hội Nông dân, hội Khuyến học và ngành công an để phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị là yếu tố quyết định đến chất lượng hoạt động của tổ.
Nội dung sinh hoạt hằng tháng của tổ phù hợp với tình hình thực tế của từng khóm, ấp, nghiên cứu lồng ghép đưa nội dung giáo dục kiến thức quốc phòng toàn dân vào sinh hoạt tổ.
Nơi nào cấp uỷ phân công đảng viên tham gia sinh hoạt tổ theo định kỳ, tiếp thu ý kiến, đóng góp, kiến nghị của nhân dân, giải quyết và trả lời kịp thời, phản hồi đầy đủ thì nơi đó duy trì được số lượng người dân tham gia sinh hoạt với tỷ lệ cao.
Với những kết quả đã đạt được trong thời gian tới Ban Thường vụ Huyện uỷ Cao Lãnh tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với các cấp ủy đảng, đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát của Ban chỉ đạo xây dựng “Tổ dân phòng liên kết” từ huyện đến xã, thị trấn và ban vận động ở ấp, khóm. Thường xuyên nâng cao chất lượng hoạt động, kịp thời tổ chức sơ, tổng kết rút kinh nghiệm, khắc phục những hạn chế, khó khăn, phát huy nhân rộng điển hình, đề xuất khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn đủ số lượng, chất lượng tổ trưởng, tổ phó để hoạt động ổn định từng tổ; bổ sung hoàn chỉnh quy chế hoạt động; phân công tất cả đảng viên, đoàn viên, hội viên tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt tổ.
Xây dựng nội dung sinh hoạt tổ định kỳ hằng tháng trên cơ sở chương trình hành động của đảng uỷ. Chỉ đạo các cấp uỷ, chính quyền hoạt động có trọng tâm, trọng điểm, nòng cốt là nội dung sinh hoạt của 4 ngành gắn với xây dựng xã "nông thôn mới". Thực hiện nội dung sinh hoạt hằng tháng do ban tuyên giáo xã phụ trách chuẩn bị.
Tăng cường công tác hướng dẫn, tập huấn chuyên môn và sinh hoạt tổ, chú trọng thí điểm sinh hoạt mẫu đảm bảo chất lượng để nhân rộng toàn địa bàn huyện.
Trần Lê Sơn Tra
Ban Tổ chức Huyện uỷ Cao Lãnh, Đồng Tháp