Xác định phát triển đảng viên là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của TCCSĐ trong tình hình mới. Thời gian qua, các cấp ủy đảng ở Bình Thuận đã chỉ đạo các tổ chức đảng, các đoàn thể chính trị - xã hội coi trọng phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ chính trị gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, trong đó quan tâm công tác phát triển đảng viên, nhất là những nơi chưa có đảng viên, nơi ít đảng viên; phân công cấp ủy viên theo dõi chỉ đạo công tác phát triển đảng viên; phân công đảng viên theo dõi, giúp đỡ quần chúng ưu tú; phân công nhiệm vụ cho quần chúng ưu tú trong quá trình rèn luyện thử thách, tổ chức các phong trào hành động cách mạng, tạo điều kiện cho quần chúng ưu tú phấn đấu để lựa chọn, giới thiệu chi bộ xem xét, kết nạp vào Đảng.
Trên cơ sở nguồn, các huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh uỷ đã mở các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng gắn với học tập tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh. Những đơn vị có đặc thù riêng như học sinh, sinh viên, giáo viên, công nhân được bố trí các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng phù hợp với từng đối tượng để đảm bảo điều kiện học tập và làm việc.
Trong 5 năm (2007-2011), toàn Đảng bộ tỉnh đã kết nạp được 7.040 đảng viên, nâng tổng số đảng viên trong toàn Đảng bộ lên 24.074 đồng chí, chiếm hơn 2% so với dân số toàn tỉnh. Trong tổng số đảng viên mới kết nạp, đảng viên là nữ chiếm tỷ lệ 43,04%; là đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh chiếm 64,42%; là dân quân tự vệ, dự bị động viên và tuyển quân chiếm 9,80%; đảng viên là học sinh, sinh viên chiếm 0,13 %; là người có đạo chiếm 5,58%; là người dân tộc thiểu số chiếm 5,07%; là viên chức trong các đơn vị sự nghiệp chiếm 30,91%; công nhân, lao động trong các thành phần kinh tế chiếm 1,88%; nông dân chiếm 3,75%; đảng viên là người hoạt động không chuyên trách xã, phường, thị trấn chiếm 11,73% so với tổng số đảng viên mới kết nạp.
Về trình độ học vấn và chuyên môn nghiệp vụ, đảng viên mới kết nạp có trình độ trung học phổ thông, chiếm tỷ lệ 95,28% và được giữ tương đối ổn định suốt 5 năm qua; trình độ trung học cơ sở giảm dần còn 4,72%, trình độ cao đẳng, chiếm tỷ lệ 10,77%; trình độ đại học và trên đại học, chiếm tỷ lệ 26,85% (trong đó có 01 tiến sĩ, 31 thạc sĩ) và tăng dần qua các năm, nhất là trình độ đại học tăng từ 23,35% năm 2007 lên 30,38% năm 2011, đảng viên có trình độ trên đại học mới kết nạp tăng từ 0,23% năm 2007 lên 0,34% năm 2011.
Tuổi đời bình quân của đảng viên mới kết nạp giảm dần qua các năm, so với năm 2007 giảm 0,16 tuổi (năm 2007 : 29,57 tuổi, năm 2011: 29,41 tuổi); trong đó nhóm tuổi từ 41 đến 50 ngày càng giảm, so năm 2007 giảm 2,58% (năm 2007 chiếm 11,03%, năm 2011 chiếm 8,45%).
Kết nạp đảng viên trong lực lượng dân quân tự vệ và dự bị động viên được quan tâm hơn, chất lượng chính trị được nâng lên. Tỷ lệ đảng viên trong lực lượng dân quân tự vệ từ 12,71% năm 2007 nâng lên 18,08% năm 2011 (kế hoạch 16,5%), tỷ lệ đảng viên trong dân quân đạt 12,24% (kế hoạch 12,5%); tỷ lệ đảng viên trong lực lượng dự bị động viên năm 2007 từ 5,26% đến năm 2011 nâng lên 6,25% (kế hoạch 7,5%). Năm 2007 chỉ có 65,08% chỉ huy trưởng quân sự cấp xã là cấp ủy viên và 60,46% phó chỉ huy trưởng quân sự cấp xã là đảng viên. Đến tháng 5-2012, đã có 90,55% chỉ huy trưởng quân sự cấp xã là cấp ủy viên, tăng 25,47% so năm 2007 và 79,80% phó chỉ huy trưởng quân sự cấp xã là đảng viên tăng 19,34% so năm 2007 .
Khắc phục được tình trạng ở những nơi chưa có đảng viên và tổ chức đảng, giảm được 17 thôn, khu phố chưa có đảng viên; 45 thôn, khu phố chưa có tổ chức đảng; thu hẹp 32 trường học, 26 trạm y tế chưa có đảng viên và 125 trường học, 9 trạm y tế chưa có chi bộ. Nhiều doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước trước đây chưa có tổ chức đảng và đảng viên, sau khi sắp xếp, điều chuyển sinh hoạt đảng cho đảng viên về nơi công tác đã thành lập được tổ chức đảng và kết nạp được đảng viên mới, cụ thể trong 5 năm qua (2007-2011) đã kết nạp được 147 đảng viên mới và thành lập được 14 chi bộ đảng.
Tỷ lệ đảng viên trẻ (đoàn viên thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh), đảng viên nữ, đảng viên xuất thân từ nông dân, là người dân tộc thiểu số đều tăng qua các năm: đảng viên trẻ tăng 2,37%, đảng viên nữ tăng 1,54%, là người dân tộc thiểu số tăng 1,11%.
Có thể nói, đạt được kết quả trên đã phản ánh việc nhiều cấp ủy đảng nhận thức được tầm quan trọng, mục đích, yêu cầu, phương châm, của công tác phát triển đảng viên, góp phần quan trọng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, chất lượng đội ngũ đảng viên.
Tuy nhiên, số lượng đảng viên kết nạp hàng năm tuy đạt và vượt chỉ tiêu, song cơ cấu chưa đều ở các đối tượng, nguồn kết nạp đảng ở một số nơi còn nhiều khó khăn. Một số cấp ủy thực hiện việc chỉ đạo xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, đôn đốc các cấp ủy cơ sở thực hiện công tác bồi dưỡng, kết nạp đảng viên... chưa thường xuyên. Chất lượng hoạt động của các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở trong việc tập hợp lực lượng để tổ chức các phong trào cách mạng ở cơ sở, ở địa bàn dân cư còn hạn chế.... Số tổ chức cơ sở đảng không kết nạp được đảng viên mới tuy có giảm so với trước, nhưng vẫn còn tổ chức cơ sở đảng còn nguồn nhưng không kết nạp được đảng viên.
Từ thực tế phát triển đảng viên 5 năm qua, Bình Thuận rút ra 3 kinh nghiệm:
Một là, quán triệt sâu chỉ thị về tăng cường lãnh đạo công tác phát triển đảng viên của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các quy định, hướng dẫn của Trung ương về kết nạp đảng viên trong từng chi bộ để nâng cao nhận thức và chủ động thực hiện; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng để quần chúng có nhận thức đúng đắn về Đảng, xác định rõ động cơ, tự giác rèn luyện, phấn đấu vào Đảng.
Hai là, các cấp ủy cơ sở phải xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên và có giải pháp cụ thể để củng cố, kiện toàn các đoàn thể chính trị thật sự vững mạnh, nhất là Đoàn thanh niên, Hội nông dân, Hội LHPN, lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên... Thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng những quần chúng ưu tú đủ tiêu chuẩn, điều kiện để giới thiệu chi bộ xem xét, kết nạp đúng nguyên tắc, thủ tục theo qui định.
Ba là, quán triệt, xác định rõ nhiệm vụ giới thiệu quần chúng ưu tú để chi bộ xem xét, kết nạp đảng là một trong những nhiệm vụ của người đảng viên; thực hiện tốt kết nạp đảng viên nhằm tăng cường sinh lực mới cho Đảng, nâng cao chất lượng đảng viên, đảm bảo sự kế thừa và phát triển của Đảng.
Để tiếp tục triển khai thực hiện công tác phát triển đảng viên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo: Coi trọng phát triển đảng viên trong đoàn viên, hội viên ưu tú, những cốt cán chính trị, những người ưu tú trong công nhân lao động ở các doanh nghiệp, trong các hợp tác xã, nghiệp đoàn nghề cá, trong nông dân, trí thức...; trong đồng bào dân tộc thiểu số, người có đạo; những nơi còn ít đảng viên hoặc chưa có đảng viên; tập trung phát triển đảng viên trong lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, bảo đảm nâng tỷ lệ đảng viên trong dân quân tự vệ đạt 18% (riêng đảng viên trong dân quân đạt 15%), đảng viên trong lực lượng dự bị động viên đạt 8%, (riêng trong sĩ quan dự bị đạt 54% trở lên). Tích cực kết nạp đảng viên gắn với điều chuyển, phân công nhiệm vụ cho đảng viên để phấn đấu đến cuối năm 2012 xóa 3 thôn, khu phố chưa có đảng viên; giảm 14 thôn, khu phố chưa có chi bộ. Phấn đấu đến năm 2015 tất cả các thôn, khu phố đều có chi bộ; tất cả trường học, trạm y tế xã đều có đảng viên, giảm số trường học và trạm y tế xã chưa có chi bộ.
Ngọc Trâm
Ban Tổ chức Tỉnh uỷ Bình Thuận