Như tin đã đưa, tối 17-5-2011, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tổ chức sơ kết và tặng thưởng cho các tác phẩm văn học, nghệ thuật và báo chí xuất sắc trong năm 2010 hưởng ứng Cuộc vận động sáng tác, quảng bá về chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, chào mừng kỷ niệm 121 năm Ngày sinh của Bác (19-5-1890 - 19-5-2011). Nhà báo Phạm Thị Thu Huyền, bút danh Minh Phong, phóng viên Tạp chí Xây dựng Đảng vinh dự được tặng thưởng với tác phẩm Đảng bộ Báo Nhân dân làm theo gương Bác (Tạp chí Xây dựng Đảng in số 6-2010). Nhân dịp này Tạp chí Xây dựng Đảng điện tử giới thiệu tác phẩm nói trên với bạn đọc.
Báo Nhân Dân là cơ quan Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, ngọn cờ chính trị-tư tưởng của Đảng trên mặt trận báo chí. Báo Nhân Dân đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Hiện nay, báo Nhân Dân có các ấn phẩm: Nhân Dân hằng ngày, Nhân Dân cuối tuần, Nhân Dân hằng tháng, Nhân Dân điện tử tiếng Việt, Nhân Dân điện tử tiếng Anh và báo Thời Nay.
Đảng bộ báo Nhân Dân có 23 chi bộ, đảng bộ trực thuộc với 337 đảng viên. Đảng bộ báo Nhân Dân được Ban chỉ đạo Trung ương Cuộc vận động chọn chỉ đạo điểm thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Tháng 3-2007, Đảng uỷ báo Nhân Dân đã triển khai thực hiện nghiêm túc, thành lập Ban Chỉ đạo của Đảng bộ do đồng chí Đinh Thế Huynh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập, Bí thư Đảng uỷ làm Trưởng Ban. Các đảng bộ, chi bộ trực thuộc đều tổ chức cho toàn thể cán bộ, đảng viên, phóng viên, biên tập viên và người lao động học tập tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về nâng cao ý thức trách nhiệm, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, gắn với kỷ niệm 40 năm thực hiện Di chúc của Người; tổ chức cho cán bộ, đảng viên xây dựng kế hoạch cá nhân làm theo tấm gương đạo đức của Bác với nội dung cụ thể, thiết thực.
Các đảng bộ, chi bộ tổ chức để từng đảng viên đăng ký phấn đấu và trong sinh hoạt chi bộ hằng tháng báo cáo kết quả thực hiện của bản thân. Nội dung đăng ký phấn đấu căn cứ vào những vấn đề phẩm chất đạo đức, lối sống; rèn luyện nâng cao năng lực nghiệp vụ, năng lực quản lý, điều hành; ý thức học tập nâng cao trình độ mọi mặt để góp phần nâng cao chất lượng các ấn phẩm báo Nhân Dân; tăng cường đoàn kết thống nhất, xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, sửa đổi lề lối làm việc...
Đảng uỷ đã ra nghị quyết, chỉ đạo các chi bộ, đảng bộ trực thuộc sau khi học tập quán triệt sâu sắc mục đích, yêu cầu, nội dung Cuộc vận động phải chuyển mạnh sang làm theo gương Bác, tập trung vào các yêu cầu: nâng cao chất lượng chuyên môn của các tác phẩm báo chí; rèn luyện tác phong của nhà báo, sâu sát cơ sở, phản ánh nhanh nhạy, kịp thời, nâng cao tính chiến đấu...
Từ việc làm tốt công tác tuyên truyền về Bác, về Cuộc vận động...
Lãnh đạo báo Nhân Dân xác định thực hiện Cuộc vận động ở báo Nhân Dân, trước hết phải từ việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền về Bác, về Cuộc vận động trên tất cả các ấn phẩm của báo. Theo đó, báo Nhân Dân hằng ngày mỗi tuần có 2 kỳ dành cho chuyên mục “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Báo Nhân Dân cuối tuần, mỗi số dành một trang cho chuyên mục này. Báo Nhân Dân hằng tháng và Nhân Dân điện tử đều dành diện tích thoả đáng đề cập các nội dung phù hợp với từng loại hình. Nội dung, hình thức tuyên truyền trên các ấn phẩm khá phong phú: trích giới thiệu các câu nói của Bác về đạo đức người cán bộ, đảng viên; ghi lại những câu chuyện cảm động của các nhân chứng được gặp, được phục vụ Bác Hồ; nêu những kinh nghiệm hay, cách làm tốt của các địa phương, đơn vị; phê phán những mặt hạn chế, thiếu sót; nêu gương người tốt việc tốt... Đặc biệt, từ tháng 5-2008 báo Nhân Dân mở chuyên mục “Những tấm gương bình dị mà cao quý” đăng bài viết dự thi của các nhà báo, nhà văn, cộng tác viên trong cả nước. Những tấm gương sáng đó đã tác động tới tâm tư tình cảm nhân dân, góp phần thúc đẩy thực hiện Cuộc vận động. Đồng thời, lãnh đạo cơ quan xây dựng Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng các ấn phẩm báo Nhân Dân.
Làm theo gương Bác, thực hiện “5 xây, 5 chống”
Đảng uỷ đã chỉ đạo vận dụng xây dựng cụ thể Tiêu chuẩn đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức báo Nhân Dân phấn đấu thực hiện 5 xây, 5 chống. Nội dung 5 xây gồm: Xây dựng tinh thần yêu nước, bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với sự nghiệp của Đảng; sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Xây dựng phẩm chất đạo đức cách mạng, khiêm tốn, giản dị, tiết kiệm. Thực hiện nghiêm túc 9 điều quy định về đạo đức nghề nghiệp người làm báo; sâu sát cơ sở, gần gũi nhân dân để viết được những tác phẩm báo chí có giá trị. Nêu cao tính xây dựng, tính chiến đấu, tính chân thật, tính hấp dẫn trong các tác phẩm báo chí. Xây dựng nếp sống có kỷ luật, văn hoá cao; thẳng thắn đấu tranh tự phê bình, phê bình; hết lòng thương yêu đồng chí, đồng nghiệp. Xây dựng ý thức tự giác học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ; phương pháp làm việc khoa học; phong cách làm báo chuyên nghiệp, hiện đại; năng động, sáng tạo trong công tác. Xây dựng ý thức giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ; giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ; nói và làm theo nghị quyết; nói đi đôi với làm.
Nội dung của 5 chống là: Chống tư tưởng chủ quan, thoả mãn, trì trệ, không tích cực học tập để nâng cao trình độ mọi mặt. Chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; lợi dụng chức vụ, nghề nghiệp viết sai sự thật để trục lợi. Chống mọi biểu hiện cơ hội, bè phái, gây mất đoàn kết. Chống lối làm việc cầm chừng, tắc trách, làm dối, làm ẩu, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Chống phát ngôn tuỳ tiện, làm lộ bí mật quốc gia trong quá trình hoạt động nghiệp vụ. Từng đảng viên, tổ chức đảng đăng ký phấn đấu làm theo gương Bác với các tiêu chí, chuẩn mực đạo đức cụ thể, trong đó chú trọng thực hiện 9 điều quy định về đạo đức người làm báo; về sửa đổi lối làm việc, tác phong khẩn trương, bám sát cơ sở, hành nghề khách quan, trung thực, tận tuỵ, tiết kiệm.
Đảng uỷ đã chỉ đạo xây dựng Chương trình hành động trong đó tập trung vào hai nội dung: Thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, quan liêu và sửa đổi lối làm việc, gắn với cải cách hành chính.
Chi bộ Ban Trị sự và Chi bộ Nhà in báo Nhân Dân tại TP.Hồ Chí Minh là các đơn vị làm điểm về Thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí. Triển khai Chương trình hành động thực hành tiết kiệm, Chi bộ Ban Trị sự được sự ủng hộ, cộng tác tham gia nhiệt thành của tập thể đảng bộ và cơ quan. Bằng tinh thần tự lực, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và dựa vào năng lực các phương tiện kỹ thật hiện có, báo Nhân Dân đã tự truyền các trang báo đến 5/9 điểm in, tiết kiệm gần 50% tổng chi phí so với phải thuê truyền cả 9 điểm như trước đây. Một số chế độ cụ thể được Văn phòng Trung ương thống nhất đưa vào chế độ chi tiêu nội bộ quản lý dưới hình thức khoán. Thí dụ, khoán chi văn phòng phẩm, thanh toán điện thoại, in-tơ-nét cho một số đối tượng. Ưu tiên trang bị phòng làm việc của phóng viên, biên tập viên. Sử dụng tiết kiệm điện, nước, tắt máy lạnh trước giờ nghỉ đã và đang trở thành việc làm tự giác. Không mua xe mới, sử dụng xe cũ đang còn dùng tốt cho các đồng chí trong Ban Biên tập.
Chi bộ Nhà in báo Nhân dân tại TP. Hồ Chí Minh cũng là chi bộ làm điểm về thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, quan liêu. ở đơn vị này, các chỉ tiêu phấn đấu được nêu cụ thể, có sơ kết, tổng kết thi đua, thưởng phạt kịp thời.
Về nội dung sửa đổi lối làm việc, gắn với cải cách hành chính, Chi bộ Ban Thư ký-Biên tập được chọn làm điểm. Để phù hợp với đặc thù công việc chuyên môn của Ban Thư ký-Biên tập, chi bộ đã lãnh đạo chọn khâu cải tiến quy trình xuất bản báo, nhằm góp phần nâng cao chất lượng về nội dung và hình thức trình bày các ấn phẩm báo Nhân Dân, đặc biệt là tờ Nhân Dân hằng ngày 8 trang. Về tổ chức, sắp xếp hợp lý lao động, Ban Thư ký-Biên tập đã phân công và xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của một số thành viên trong các kíp trực, khắc phục tình trạng phân công nhiệm vụ, trách nhiệm không rõ ràng. Theo đó, đã điều chuyển một số biên tập viên trước đây chuyên làm trang trong sang tham gia trực trang 1 và trang 8; phân công lại biên tập viên chuyên trách Nhân Dân Cuối tuần; một số biên tập viên mới tuyển bổ sung được bố trí công việc phù hợp để từng bước làm quen công việc xuất bản và quy trình xuất bản báo. Đồng thời, đưa một số trợ lý xuất bản có kinh nghiệm công tác và tốt nghiệp đại học lên làm biên tập viên. Lãnh đạo ban phụ trách kíp trực giao thêm nhiệm vụ dựng trang, bao quát công việc cho các biên tập viên. Qua đó, tạo điều kiện để các cán bộ trẻ trưởng thành hơn trong công việc, giảm các sai sót trong quá trình xuất bản.
Nhằm giảm bớt sai sót trong công việc, phục vụ bạn đọc chu đáo hơn, lãnh đạo Ban Thư ký-Biên tập đã chỉ đạo các kíp trực thực hiện một số cải tiến trong quy trình xuất bản. Ban đã chỉ đạo lập sổ ký nhận, thực hiện theo dõi, bàn giao cẩn thận; lập sổ bàn giao bài để lại và bàn giao nội dung xuất bản giữa các kíp trực, khắc phục tình trạng nhầm lẫn, thất lạc, tái bản hoặc bỏ sót bài, tin, ảnh của các ban chuyên môn. Xây dựng cơ chế linh hoạt hơn trong việc chuyển tin, bài cho Nhân Dân điện tử; nhận tin qua mạng và phối hợp với cộng tác viên, phóng viên thường trú các địa phương. Ban Thư ký-Biên tập cũng đã phối hợp tốt với các ban chuyên môn và bộ phận truyền báo, nhà in, cải tiến nhiều khâu trong quy trình xuất bản, bảo đảm tiến độ xuất bản các ấn phẩm Nhân Dân cuối tuần, Nhân Dân hằng tháng, Chuyên trang Hà Nội và các trang thông tin chuyên đề, phụ trương quảng cáo, chấn chỉnh lại quy trình xử lý tin bài, nhất là việc thực hiện kế hoạch bài trang 1 và trang 8. Theo đó, sau khi có sự chỉ đạo của Tổng Biên tập và Ban Biên tập, Ban Thư ký-Biên tập đã lập sổ nhận bài và bàn giao cho các ban chuyên môn xử lý theo kế hoạch đăng từng ngày. Nhờ vậy đã chủ động được bài kế hoạch, kiểm soát được ban nào, phóng viên nào chưa thực hiện, góp phần vào việc bảo đảm kế hoạch tuyên truyền của báo.
Được sự chỉ đạo của Ban Biên tập, Ban Thư ký-Biên tập đã thực hiện đổi mới cách trình bày báo, xây dựng cột tin trên trang nhất, mở rộng diện tích a-nông; bố trí ảnh và quy định tiếp trang hợp lý hơn, giúp bạn đọc tiện theo dõi khi đọc báo. Cơ cấu thông tin trên trang báo cũng được bố trí hợp lý hơn, chú trọng đưa các tin về kinh tế-xã hội mà người đọc quan tâm lên trang nhất và trang 8. ở các trang trong đã chú trọng việc xây dựng các cột tin, cải tiến bố cục các trang và cắt ngắn các bài “đinh”.
Qua hơn 3 năm thực hiện Cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở Đảng bộ báo Nhân Dân có thể rút ra những kinh nghiệm:
Một là, học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác phải gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ và cơ quan báo, xác định những nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong từng thời gian; đề ra được chương trình hành động cụ thể, thiết thực. Thường xuyên kiểm tra, sơ kết trong toàn Đảng bộ; nêu rõ những mặt làm được để phát huy và những thiếu sót, khuyết điểm để khắc phục.
Hai là, đội ngũ cán bộ chủ chốt từ các ban, vụ, phòng đến Ban Biên tập, Đảng ủy luôn gương mẫu làm nòng cốt trong Cuộc vận động. Đối với công tác chuyên môn, cán bộ quản lý phải là người đề xuất được các đề tài tuyên truyền, đáp ứng đúng và trúng các vấn đề thời sự, các vấn đề bức xúc mà dư luận quan tâm. Ngoài thời gian trực xuất bản, biên tập, cần bố trí hợp lý thời gian đi công tác để nắm sát tình hình thực tiễn. Đặc biệt, cán bộ chủ chốt phải luôn luôn gương mẫu về phẩm chất đạo đức, lối sống, nói và làm theo nghị quyết của Đảng. Điều chuyển cán bộ để đào tạo cán bộ theo quy hoạch.
Ba là, vận động và lãnh đạo các đoàn thể quần chúng hưởng ứng tích cực Cuộc vận động. Căn cứ nhiệm vụ chính trị của mình, mỗi tổ chức phải đề ra được chương trình hoạt động với mục tiêu, yêu cầu cụ thể. Liên chi hội Nhà báo báo Nhân Dân đã tổ chức hội thảo và phát động phong trào thực hiện nghiêm túc Quy định về đạo đức nghề nghiệp trong hội viên. Công đoàn phát huy dân chủ qua việc tổ chức Hội nghị cán bộ, công chức hằng năm, đẩy mạnh phong trào thi đua thực hành tiết kiệm, chống lãng phí theo gương Bác.Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cơ quan có phong trào văn hoá, văn nghệ sôi nổi, tổ chức nhiều đoàn cán bộ về nguồn, thăm nơi ở và làm việc của Bác, thiết thực học tập và làm theo gương Bác.
Bốn là, vận dụng xây dựng chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Nhân Dân một cách cụ thể, phù hợp chức năng, nhiệm vụ của báo Đảng. Trong đó nhấn mạnh phẩm chất trung thành với sự nghiệp của Đảng, của đất nước; thương yêu con người; ý thức kỷ luật nghiêm, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ; không tham nhũng, lãng phí, lợi dụng nghề nghiệp để thu vén cá nhân, trục lợi. Với cách thức tiến hành như vậy sẽ tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên, phóng viên, biên tập viên, nhân viên có nội dung học tập, rèn luyện đạo đức cụ thể để làm theo tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tác giả Minh Phong trong một chuyến công tác tại Trường Sa.
Minh Phong