Đảng bộ TP. Bến Tre có 56 chi, đảng bộ cơ sở với tổng số 5.075 đảng viên, trong đó có 72 chi bộ ấp, khu phố với 4.374 đảng viên, chiếm tỷ lệ 82,21%. Những năm qua, các chi bộ ấp, khu phố đã nghiêm túc tổ chức thực hiện nghị quyết của đảng bộ cấp trên, nghị quyết chi bộ, xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm, tạo được sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đẩy mạnh các phong trào cách mạng ở địa phương. Xây dựng được khối đoàn kết thống nhất trong chi bộ, thực hiện khá tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy vai trò tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách và ý thức trách nhiệm của đảng viên trong xây dựng nghị quyết của chi bộ.
Việc quán triệt nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được quan tâm và thực hiện khá tốt, góp phần quan trọng vào việc nâng cao nhận thức và sự thống nhất hành động trong cán bộ, đảng viên. Cấp ủy coi trọng nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đảng viên, quần chúng, phát huy trí tuệ tập thể, dân chủ thảo luận, đề ra nghị quyết của chi bộ sát với thực tế, khả thi, giải quyết kịp thời các yêu cầu, bức xúc ở địa phương.
Hằng tháng, các chi bộ có chương trình, kế hoạch thực hiện, phân công trách nhiệm cho đảng viên và xác định rõ thời gian thực hiện; thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở, kiểm tra việc thực hiện. Các chi bộ đã xây dựng quy chế làm việc, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ và thực hiện đúng trách nhiệm, quyền hạn được giao. Công tác tự phê bình và phê bình được duy trì thường xuyên trong sinh hoạt đảng, gắn với đánh giá, phân loại đảng viên và kiểm tra đảng viên, chi ủy trong thi hành Điều lệ Đảng.
Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện nghị quyết của chi bộ ấp, khu phố còn những hạn chế, bất cập: Một số chi bộ vẫn còn lúng túng, chưa xác định được công việc trọng tâm, thiếu thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, nhắc nhở kịp thời. Một bộ phận cấp ủy, đảng viên trách nhiệm chưa cao trong triển khai thực hiện. Năng lực lãnh đạo, trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức của một số chi ủy viên, đảng viên còn hạn chế, thậm chí có biểu hiện mất đoàn kết nội bộ đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả tổ chức thực hiện nghị quyết của chi bộ. Việc quản lý cán bộ, đảng viên ở một số chi bộ chưa chặt chẽ, nhất là những đảng viên đang ngụ ở nơi khác hoặc đi làm ăn xa, dẫn đến phân công nhiệm vụ cho đảng viên chưa sát. Nguyên tắc tập trung dân chủ trong sinh hoạt cũng như quá trình triển khai nghị quyết có nơi chưa thực hiện tốt, còn hình thức. Việc phân loại đảng viên, nhận xét đánh giá cán bộ ở một vài tổ chức đảng còn nể nang. Công tác tự phê bình và phê bình chưa được thường xuyên. Việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ chưa đạt hiệu quả cao, vẫn còn hiện tượng đảng viên vắng mặt trong sinh hoạt vì nhiều lý do; một số chi ủy, bí thư còn nhiều lúng túng, bị động trong điều hành sinh hoạt chi bộ, tình trạng mất đoàn kết nội bộ vẫn còn diễn ra…
Để nâng cao năng lực tổ chức thực hiện nghị quyết của chi bộ ấp, khu phố, thời gian tới, các cấp ủy xác định tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp sau:
Một là, để nghị quyết chi bộ được triển khai có hiệu quả, trong quá trình ra nghị quyết xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm; chương trình đề ra phù hợp với thực tế địa phương, giải quyết được những vấn đề khó khăn, bức xúc của nhân dân và xác định rõ trách nhiệm của cấp ủy, của từng đảng viên, thời gian hoàn thành công việc.
Hai là, sau khi có nghị quyết, chi bộ cần tổ chức tốt việc quán triệt nghị quyết cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Khi triển khai nghị quyết phải gắn với việc phân công nhiệm vụ cho mỗi tổ chức và đảng viên, có định hướng, giải pháp thực hiện. Trong các đợt sinh hoạt của các đoàn thể và tổ tự quản, cần thông tin cho đoàn viên, hội viên nắm được nghị quyết của chi bộ, nhất là những vấn đề có liên quan trực tiếp đến đời sống của nhân dân ở địa phương. Quá trình thực hiện nghị quyết cần nắm bắt dư luận nhân dân để có hướng giải quyết những vướng mắc, phát sinh, kịp thời chấn chỉnh, bổ sung các vấn đề cần thiết vào nghị quyết cho phù hợp thực tế, với nguyện vọng chính đáng của đảng viên và nhân dân.
Ba là, để tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân về việc thực hiện nghị quyết của chi bộ, cần coi trọng xây dựng lực lượng tuyên truyền viên ở ấp, khu phố. Ngoài đội ngũ cán bộ chủ chốt của ấp, khu phố, tổ tự quản, phát huy cán bộ hưu trí, cựu chiến binh, giáo viên, cán bộ y tế làm công tác tuyên truyền để đạt hiệu quả cao, vì đây là những người có năng lực, trình độ và uy tín với dân. Mặt khác, cần nêu cao vai trò gương mẫu của cá nhân và gia đình cán bộ, đảng viên, thực hiện nói đi đôi với làm, nói và làm đúng, làm tốt nghị quyết của chi bộ đề ra.
Bốn là, trong công tác tổ chức cán bộ, chi bộ cần lựa chọn cấp ủy, tổ trưởng đảng và cán bộ phụ trách đoàn thể là những đảng viên có trách nhiệm, nhiệt tình công tác, có uy tín với dân để theo dõi chặt chẽ tình hình thực hiện các nghị quyết của chi bộ.
Năm là, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ trong quá trình lãnh đạo thực hiện nghị quyết chi bộ, cần chú trọng việc xây dựng quy chế làm việc của chi bộ trên cơ sở căn cứ vào Điều lệ Đảng, quy chế của đảng ủy xã, phường và tình hình thực tế chi bộ. Thực hiện thường xuyên chế độ tự phê bình và phê bình trong cấp ủy, đảng viên gắn với việc đánh giá, nhận xét cán bộ vào định kỳ hằng năm, chú ý đi sâu nội dung thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao và tổ chức cho nhân dân góp ý kiến về hoạt động của tổ chức đảng, bí thư, chi ủy viên. Khi có ý kiến khác nhau trong quá trình xây dựng và thực hiện nghị quyết cần biểu quyết theo nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số.
Sáu là, để việc phân công nhiệm vụ trong chi ủy và đảng viên thực hiện nghị quyết của chi bộ đạt hiệu quả cao, đảng ủy cấp xã cần phân công đảng ủy viên phụ trách trực tiếp tham gia sinh hoạt và hỗ trợ chi ủy lãnh đạo thực hiện nghị quyết. Phân công nhiệm vụ cho đảng viên căn cứ vào nhiệm vụ chính trị, đặc điểm tình hình của ấp, khu phố, năng lực, trình độ, uy tín và điều kiện hoàn cảnh cụ thể của đảng viên. Đồng thời, phải gắn với nơi cư trú của đối tượng được phân công và thường xuyên kiểm tra quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao. Đối với những vấn đề khó khăn, phức tạp, cần phân công đảng viên có uy tín hoặc lãnh đạo chi bộ trực tiếp đối thoại với dân để vận động thực hiện chủ trương, nghị quyết của cấp trên và của chi bộ. Phân công chi ủy và đảng viên chịu trách nhiệm thực hiện công tác xây dựng Đảng theo các tiêu chuẩn giao ước thi đua là cơ sở quan trọng để góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện nghị quyết của chi bộ. Chú trọng đoàn kết nội bộ, trong đó bí thư, chi ủy phải thể hiện vai trò trung tâm đoàn kết. Đoàn kết thống nhất trong lãnh đạo, trong tổ chức thực hiện nghị quyết phải được xem là yêu cầu quan trọng hàng đầu.
Bảy là, làm tốt công tác đánh giá cán bộ, phân loại đảng viên hằng năm, có tác dụng tích cực trong việc nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong lãnh đạo, thực hiện nghị quyết của chi bộ. Phát huy tính tự giác, ý thức trách nhiệm của chi ủy, đảng viên trong nhận xét, đánh giá đảng viên. Đi sâu phân tích, góp ý về việc lãnh đạo và thực hiện nghị quyết của chi bộ. Đánh giá sát, đúng mức độ hoàn thành nhiệm vụ, khắc phục biểu hiện hình thức, bao che trong đánh giá cán bộ và phân loại đảng viên. Kịp thời khen thưởng những cán bộ, đảng viên và tập thể chi bộ lãnh đạo thực hiện tốt nghị quyết đã đề ra.
Tám là, chú trọng nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ đảng, xây dựng chương trình công tác tháng và có đánh giá quá trình thực hiện nghị quyết của chi bộ trong tháng. Nội dung sinh hoạt tập trung bàn biện pháp cụ thể để thực hiện nghị quyết của chi bộ. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết chi bộ bằng kiểm tra thường xuyên, định kỳ hoặc đột xuất. Hằng tháng sơ kết đánh giá mức độ triển khai nghị quyết, nêu rõ những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, từ đó rút kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện nghị quyết của chi bộ.
TS. Đoàn Nam Đàn
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh