Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI về một số vấn đề cấp bách xây dựng Đảng hiện nay với nội dung trọng tâm “ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên”, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp được nhân dân đồng tình, ủng hộ.
Nghị quyết chỉ rõ sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống thể hiện ở chỗ: Phai nhạt lý tưởng cách mạng, dao động, thiếu niềm tin, sa sút ý chí chiến đấu, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh, phụ họa theo những nhận thức sai, quan điểm lệch lạc, không còn ý thức hết lòng vì nước, vì dân, không làm tròn bổn phận, chức trách được giao, không thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ. Sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi, hám danh, tham nhũng, lãng phí, bè phái, cục bộ, mất đoàn kết, phong cách quan liêu, xa dân, vô cảm trước khó khăn, bức xúc của dân, lối sống xa hoa, hưởng lạc… Trong những biểu hiện đó, cán bộ, đảng viên, nhân dân và dư luận xã hội quan tâm nhiều nhất, bức xúc nhất là tình trạng tham nhũng, bè phái, cục bộ, lợi ích nhóm ở một bộ phận đảng viên có chức, có quyền, cả trong một số cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước. Nguyên nhân chủ quan do sự yếu kém, thiếu kiên quyết trong công tác giáo dục, lãnh đạo, quản lý cán bộ, đảng viên, do sự thiếu tu dưỡng, rèn luyện. Suy cho cùng là do không vượt qua được chủ nghĩa cá nhân. Bác Hồ đã nhiều lần nhấn mạnh, chủ nghĩa cá nhân là kẻ thù hung ác, là giặc ngoại xâm, nó không mang gươm, mang súng nhưng vô cùng nguy hiểm, gian xảo, xảo quyệt, nó kéo người ta xuống dốc không phanh.
Bên cạnh giải pháp phát huy cao độ sức mạnh của toàn thể cán bộ, đảng viên, của các tổ chức đảng cần phải phát huy vai trò của nhân dân trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình hiện nay. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: Nước lấy dân làm “gốc”, gốc có vững cây mới bền, xây dựng thắng lợi trên làu nhân dân. Người khẳng định: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Người nhấn mạnh dân chúng đồng lòng việc gì cũng làm được, dân chúng không ủng hộ việc gì cũng không làm nên. Nhân dân là tai mắt của Đảng, mọi việc làm của đảng, của cán bộ đảng viên đều được nhân dân cảm nhận, đánh giá. Vì vậy, việc phát huy vai trò của nhân dân trong giám sát, giúp đỡ, đấu tranh chống lại những suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức trong một bộ phận cán bộ đảng viên hiện nay là vấn đề quan trong hơn bao giờ hết.
Thực tế cho thấy, những năm qua nhiều cán bộ, đảng viên tham ô, tham nhũng, suy thoái về đạo đức, lối sống đã được nhân dân phát hiện, tố giác với Đảng, với cơ quan pháp luật, nhờ đó kịp thời ngăn chặn. Những vụ việc được nhân dân phát hiện cơ bản được cơ quan thẩm quyền các cấp xử lý kịp thời, nghiêm túc, nhưng vẫn còn những vụ việc chưa được xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội. Thậm chí một số địa phương, ban, ngành trong xử lý còn có biểu hiện nương nhẹ hoặc không có biện pháp kịp thời bảo vệ người tố giác dẫn đến người đi tố giác bị trả thù, hoặc bị trù dập.
Muốn phát huy vai trò to lớn của nhân dân trong cuộc đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cạn bộ đảng viên hiện nay cần có những chủ trương, biện pháp đúng.
Trước hết, Đảng phải tự mình đổi mới, chính đốn, gương mẫu. C.Mác chỉ rõ: Đã đến lúc các nhà giáo dục cần phải được giáo dục. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: Muốn hướng dẫn nhân dân mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước, muốn làm cách mạng phải cải cách tính nết mình trước tiên. Cha ông ta từng tổng kết “thương bất chính, hạ tắc loạn” và chắc chắn là “ thượng chính tất hạ yên”.
Thứ hai, thực hiện dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra trong xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng. Đặc biệt trong công tác phân công bố trí cán bộ chủ trì của Đảng, chính quyền. Thực hiện nghiêm quy định về công tác cán bộ ở các cơ quan, đơn vị, địa phương, cần công bố rõ về phẩm chất, năng lực, đạo đức về cán bộ cho quần chúng nhân dân biết. Những cán bộ không đủ năng lực không làm được việc gây mất lòng tin với quần chúng nhân dân phải được bãi miễn.
Thứ ba, các cơ quan đảng, chính quyền đoàn thể khi phân công bố trí sử dụng cán bộ phối hợp chặt chẽ với chính quyền tổ chức đảng và các đoàn thể quần chúng nơi cán bộ đảng viên cư trú để lắng nghe ý kiến của nhân dân về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Định kỳ đối thoại trực tiếp với nhân dân để nghe nhân dân phản ánh kết quả thực hiện nhiệm vụ và tính hình thu nhập quan hệ đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
Thứ tư, các cơ quan của Trung ương lập đường dây nóng để cho nhân dân kịp thời phản ánh bày tỏ những tâm tư, tình cảm, nguyện vọng hoặc những bức xúc của bản thân của địa phương mình nơi mình đang sinh sống về những sai phạm của cán bộ, đảng viên.
Trải qua hơn 84 năm phấn đấu xây dựng và trưởng thành, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, với bản lĩnh của một đảng cách mạng, chân chính luôn gắn bó máu thịt với nhân dân, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân làm cách mạng giành được những thắng lợi lịch sử. Trong bối cảnh quốc tế và tình hình trong nước vừa có thuận lợi, thời cơ, vừa có khó khăn, thách thức, Đảng ta phải thật sự vững mạnh về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Điều đó chỉ có được khi Đảng được nhân dân ủng hộ, kiểm tra, giám sát, tham gia xây dựng Đảng.
Trương Văn Huấn - Nguyễn Trung Kiên
Học viện Chính trị, Bộ quốc Phòng