Đảng uỷ quân sự địa phương là hạt nhân lãnh đạo đảng bộ quân sự địa phương do đại hội đảng bộ quân sự địa phương nhiệm kỳ bỏ phiếu tín nhiệm. Đảng uỷ quân sự địa phương có nhiệm vụ lãnh đạo, tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết của đảng uỷ quân sự cấp trên về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương và công tác đảng, công tác chính trị đối với các đơn vị thuộc quyền. Đảng bộ quân sự địa phương là một thành phần của đảng bộ địa phương, do đó, đảng uỷ quân sự địa phương còn đồng thời thực hiện chức năng là cơ quan tham mưu cho cấp uỷ, uỷ ban nhân dân, hội đồng nhân dân địa phương về chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương. Trong giai đoạn mới của cách mạng hiện nay, công tác quốc phòng quân sự địa phương đóng vai trò hết sức quan trọng, là nhiệm vụ chính trị trọng yếu của các đảng bộ quân sự địa phương trong duy trì ổn định và củng cố tiềm lực an ninh quốc phòng, tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương phát triển kinh tế - xã hội. Nhằm không ngừng nâng cao chất lượng công tác lãnh đạo của Đảng đối với công tác quân sự, quốc phòng địa phương nói chung và với công tác quân sự, quốc phòng của từng đảng bộ địa phương nói riêng, cần tập trung vào khâu trọng yếu đó là nâng cao chất lượng lãnh đạo của đảng bộ quân sự địa phương, trong đó, tập trung xây dựng đảng uỷ quân sự địa phương thực sự trong sạch vững mạnh. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này cần thực hiện tốt một số vấn đề cơ bản sau:
Một là, thường xuyên củng cố, kiện toàn đảng uỷ quân sự địa phương về tổ chức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác quân sự, quốc phòng địa phương.
Đảng uỷ quân sự địa phương phải được thường xuyên củng cố và kiện toàn về mặt tổ chức cũng như con người; phải đáp ứng yêu cầu đủ về số lượng, có chất lượng cao và cơ cấu phù hợp với tính chất, đặc điểm, nhiệm vụ của từng địa phương. Việc lựa chọn, giới thiệu hoặc chỉ định nhân sự vào đảng uỷ quân sự địa phương phải đúng, đủ tiêu chuẩn quy định; phải được thực hiện dân chủ, công khai, đúng nguyên tắc và có lãnh đạo chặt chẽ. Chỉ lựa chọn, giới thiệu những người đủ tiêu chuẩn về phẩm chất, năng lực, thực sự tiêu biểu về mọi mặt, được đảng viên và quần chúng tín nhiệm. Trong đó, cần hết sức chú ý về bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ, năng lực quán triệt và cụ thể hoá quan điểm, đường lối của Đảng về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của địa phương; có tư duy năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; có ý thức tổ chức kỷ luật, có phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh và có uy tín trước quần chúng. Thường xuyên làm tốt công tác bồi dưỡng nguồn cán bộ kế cận, kịp thời đề nghị với cấp có thẩm quyền bổ sung, thay thế đảng uỷ viên khi có biến động về cơ cấu tổ chức; không để thiếu, khuyết số lượng cấp uỷ viên kéo dài làm ảnh hưởng đến năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đảng uỷ quân sự địa phương. Về cơ cấu, phải hợp lý cả thành phần bầu cử, thành phần chỉ định và tính chất, nhiệm vụ của từng địa phương, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo của đảng uỷ địa phương trong những nhiệm vụ trọng yếu, bảo đảm tính chất bao quát của đảng uỷ quân sự địa phương. Chống mọi biểu hiện vì số lượng và cơ cấu mà coi nhẹ hạ thấp tiêu chuẩn đảng uỷ viên, khắc phục tình trạng thiếu về số lượng làm ảnh hưởng tới yêu cầu lãnh đạo của đảng uỷ quân sự địa phương.
Hai là, thực hiện tốt những nội dung, phương thức hoạt động của đảng uỷ quân sự địa phương phù hợp với tình hình cụ thể của từng địa phương.
Đây là sự thể hiện cách thức giải quyết mối quan hệ giữa nhận thức lý luận với thực tiễn, là đòi hỏi khách quan, là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả công tác lãnh đạo của đảng uỷ quân sự địa phương trong công tác quân sự, quốc phòng địa phương. Việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quân sự, quốc phòng địa phương hiện nay đòi hỏi phải tiếp tục đổi mới và nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo của đảng uỷ quân sự địa phương đối với cơ quan quân sự địa phương và đơn vị thuộc quyền. Mỗi đảng uỷ viên đảng uỷ quân sự địa phương trước hết phải quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của đảng uỷ quân sự các cấp, nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp uỷ địa phương về nhiệm vụ công tác quân sự, quốc phòng địa phương. Nắm chắc tình hình kinh tế, quốc phòng, an ninh trên địa bàn; quyết nghị các chủ trương, biện pháp kịp thời, sát đúng. Trong tổ chức, thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo phải có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng các địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo, vùng đặc biệt khó khăn. Cần đổi mới việc ra nghị quyết, thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Đối với mỗi nội dung, biện pháp lãnh đạo, đảng uỷ phải xác định rõ nhiệm vụ cho từng đối tượng trong kế hoạch tổ chức thực hiện; gắn với việc xây dựng và hoàn thiện quy chế, quy định về lãnh đạo, chỉ đạo đối với cơ quan quân sự địa phương và các lực lượng tham gia công tác quân sự, quốc phòng ở địa phương.
Trong vai trò là cơ quan tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương về nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác quân sự, quốc phòng địa phương, đảng uỷ quân sự địa phương phải căn cứ vào tình hình cụ thể của từng địa phương, địa bàn để xác định nội dung tham mưu và đề xuất các giải pháp tổ chức thực hiện hiệu quả; cùng với cấp uỷ, chính quyền địa phương tổ chức hướng dẫn, kiểm tra các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị, xã hội ở địa phương thực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương; phối hợp với cấp uỷ, chính quyền địa phương và các ban, ngành, đoàn thể ở địa phương trong việc quán triệt, tuyên truyền nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, cụ thể hoá thành nghị quyết của địa phương và đơn vị; làm tốt công tác giáo dục quốc phòng ở địa phương, nâng cao nhận thức về quyền lợi và nghĩa vụ của công dân đối với nhiệm vụ quốc phòng - an ninh, tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương.
Ba là, đảng ủy quân sự địa phương phải trở thành hạt nhân nòng cốt của đảng uỷ địa phương nhằm trong công tác quân sự, quốc phòng địa phương.
Để liên kết, phát huy vai trò của các tổ chức, các lực lượng ban, ngành đoàn thể ở địa phương trong công tác quốc phòng quân sự, địa phương, đảng uỷ quân sự địa phương phải đóng vai trò là hạt nhân nòng cốt, chủ động đề xuất với cấp uỷ địa phương các vấn đề liên quan tới nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương; chủ động xây dựng kế hoạch phối hợp hiệp đồng với các cơ quan, ban, ngành có liên quan để xác định nội dung, phương pháp tổ chức thực hiện công tác quốc phòng, quân sự địa phương. Thông qua các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập quốc phòng - an ninh ở địa phương… cùng với các ban, ngành, đoàn thể ở địa phương tổ chức rút kinh nghiệm kịp thời nhằm rút ra những bài học kinh nghiệm bổ ích trong phối hợp thực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương.
Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả mọi mặt hoạt động của đảng uỷ địa phương trong công tác quân sự, quốc phòng địa phương, song song với việc thường xuyên củng cố và kiện toàn về cơ cấu tổ chức, đảng uỷ quân sự địa phương cần phải tranh thủ các ý kiến đóng góp của các ban, ngành, đoàn thể địa phương về kết quả xây dựng và hoạt động của đảng uỷ quân sự địa phương, kịp thời sửa chữa, khắc phục những sai lầm, khuyết điểm trong lãnh đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ quân sự địa phương. Bên cạnh đó, cần phải thường xuyên quan tâm tới công tác xây dựng đảng bộ quân sự địa phương trong sạch, vững mạnh toàn diện; làm tốt công tác quản lý, giáo dục đội ngũ cán bộ, đảng viên trong toàn đảng bộ; làm cho mọi cán bộ, đảng viên nhận rõ vai trò, trách nhiệm của mình và tích cực tham gia xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh, xây dựng cơ quan quân sự địa phương vững mạnh toàn diện, thực sự là lực lượng nòng cốt trong công tác quân sự, quốc phòng địa phương.
Trần Ngọc Hồi
Học viện Chính trị