Thực hiện Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 30-5-2014 của Bộ Chính trị khoá XI, Hướng dẫn số 26-HD/BTCTW ngày 18-8-2014 của Ban Tổ chức Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Đồng Tháp ban hành Kế hoạch số 106-KH/TU ngày 19-9-2014 về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; đồng thời, chỉ đạo các cấp uỷ lãnh đạo, chỉ đạo việc chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ cấp mình và cấp dưới bảo đảm chặt chẽ, đúng Điều lệ Đảng, Quy chế bầu cử trong Đảng và chỉ thị, hướng dẫn của Trung ương, hướng dẫn của tỉnh.
Kết quả
Đến ngày 28-8-2015, 17/17 đảng bộ cấp trên cơ sở tổ chức xong đại hội. Tại đại hội các đảng bộ đã bầu 603 cấp uỷ viên (ít hơn 12 đồng chí so với nhiệm kỳ trước), trong đó có 482 đồng chí tái cử, 121 đồng chí tham gia cấp uỷ lần đầu, cấp uỷ viên nữ 91 đồng chí (chiếm 15,1%); bầu 300 đại biểu chính thức đi dự Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020. Hội nghị lần thứ nhất ban chấp hành các đảng bộ đã bầu 173 uỷ viên ban thường vụ cấp uỷ, trong đó nữ 21 (chiếm 12,14%); 17 bí thư (2 nữ) và 32 phó bí thư; 16 chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp uỷ.
Nhìn chung, đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở nhiệm kỳ 2015-2020 của Đồng Tháp đã thành công tốt đẹp. Ban Thường vụ Tỉnh uỷ chỉ đạo sâu sát, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội. Đại biểu dự đại hội thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, phát huy dân chủ (nhất là việc thực hiện Quy chế bầu cử trong Đảng), thực hiện tốt chương trình, nội quy, quy chế làm việc. Hầu hết tại đại hội đều bầu một lần đủ số lượng cấp uỷ và số lượng đại biểu chính thức đi dự Đại hội X Đảng bộ tỉnh. Tại hội nghị ban chấp hành lần thứ nhất, hầu hết các cấp uỷ đều bầu đủ số lượng uỷ viên ban thường vụ cấp uỷ, bí thư, các phó bí thư, uỷ ban kiểm tra và chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra cấp uỷ.
Cơ cấu cấp uỷ nói chung bảo đảm tỷ lệ trẻ, nữ. Một số đảng bộ do chưa chuẩn bị đầy đủ nguồn nhân sự nên đại hội đã thống nhất bầu thiếu số lượng cấp uỷ để tiếp tục chuẩn bị nhân sự sung trong nhiệm kỳ. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị bảo đảm tiêu chuẩn và nâng lên so với nhiệm kỳ trước.
Hạn chế
Một số đại hội bố trí chương trình thảo luận chưa hợp lý, nội dung tham luận chủ yếu báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ, việc đề xuất giải pháp cụ thể còn hạn chế, chưa bám sát những nội dung trọng tâm và làm rõ những vấn đề còn ý kiến khác nhau. Nội dung thảo luận chủ yếu đóng góp vào văn kiện cấp mình, ít tham gia góp ý các dự thảo văn kiện cấp trên. Việc đóng góp ý kiến về tiêu chuẩn, số lượng, cơ cấu cấp uỷ cấp trên chưa nhiều, chủ yếu đồng ý với báo cáo.
Đại biểu, cấp uỷ viên tham gia phát biểu về công tác nhân sự tại đại hội, tại tổ và tại hội nghị ban chấp hành lần thứ nhất chưa nhiều, hầu hết thống nhất theo danh sách dự kiến do cấp uỷ khóa đương nhiệm chuẩn bị. Việc ứng cử, đề cử tại đại hội rất ít, chủ yếu bầu cử theo danh sách đề cử của cấp uỷ triệu tập đại hội chuẩn bị; một số đại hội có đề cử nhưng hầu hết người được đề cử đều xin rút tên và đại hội biểu quyết cho rút; vẫn còn một số ít cấp uỷ viên chưa đạt chuẩn về trình độ theo quy định.
Điều hành của đoàn chủ tịch có nơi bị động, lúng túng khi có tình huống phát sinh, việc phân công điều hành của các thành viên chưa hợp lý. Một số nơi thực hiện nhiệm vụ kiểm phiếu chưa tốt đã kéo dài thời gian bầu cử. Ý thức, trách nhiệm của một số đại biểu còn hạn chế (ít thảo luận phát biểu, còn có phiếu không hợp lệ hoặc bầu thiếu rất nhiều so với số lượng cần bầu). Có đồng chí cấp uỷ viên và uỷ viên ban thường vụ tái cử nhưng không trúng cử, bầu thiếu số lượng cần bầu...
Những hạn chế trên là do: Trong lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp uỷ chưa kịp thời; công tác chuẩn bị nhân sự có nơi chưa chặt chẽ, còn gò ép, giới thiệu cả những đồng chí hạn chế về năng lực, có khuyết điểm hoặc tín nhiệm thấp. Một số trường hợp được dự kiến tham gia cấp uỷ để bố trí vào vị trí công tác mới nhưng không được thảo luận, làm rõ định hướng phân công sau đại hội; chưa làm tốt công tác điều động, bố trí, sắp xếp cán bộ trước đại hội, nhất là ở những nơi có tình hình nội bộ phức tạp. Ngoài ra, các đồng chí không trúng cử do uy tín trong Đảng chưa cao, trình độ, năng lực, đạo đức, tác phong, lề lối làm việc và bản lĩnh chính trị còn hạn chế. Điều hành của đoàn chủ tịch, ban kiểm phiếu chưa khoa học...
Kinh nghiệm
Ban thường vụ cấp uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ cần nắm chắc các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh uỷ, đặc biệt là Chỉ thị số 36-CT/TW của Bộ Chính trị khoá XI, Quy chế bầu cử trong Đảng để lãnh đạo, điều hành tốt đại hội. Chủ động, kịp thời, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của cấp uỷ cấp trên, tạo sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ Đảng.
Công tác chuẩn bị nhân sự phải phát huy dân chủ, chặt chẽ, bảo đảm quy trình. Nhân sự dự kiến giới thiệu để đại hội hoặc cấp uỷ bầu phải là những người đáp ứng yêu cầu về tiêu chuẩn, năng lực, kinh nghiệm, có uy tín, thật sự là đại diện, tiêu biểu của đảng bộ.
Các văn bản trình bày tại đại hội phải được chuẩn bị thật kỹ, chặt chẽ, đúng nguyên tắc, quy định, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh để việc điều hành của đoàn chủ tịch tốt.
Nắm chắc tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân để giải quyết những vướng mắc trước khi tổ chức đại hội. Tập trung giải quyết dứt điểm đơn, thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến đảng viên và đại biểu đại hội. Kịp thời giải quyết các tình huống phát sinh trong đại hội, nhất là những vấn đề có liên quan đến nhân sự ứng cử, đề cử.
Làm tốt công tác tuyên truyền, cổ động trước, trong và sau đại hội, bảo đảm trang nghiêm, tiết kiệm, đúng quy định. Đẩy mạnh các phong trào thi đua thiết thực chào mừng đại hội; phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ chính trị đã đề ra, thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong Đảng và toàn dân.
Trần Lê Sơn Tra
Ban Tổ chức Tỉnh uỷ Đồng Tháp