1. Nâng cao nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên 

Đảng bộ thị trấn Lâm Thao có 3 loại hình chi bộ: Chi bộ khối nông nghiệp (khu dân cư gồm 13 chi bộ); chi bộ nhà trường gồm 4 chi bộ và chi bộ quân sự 1 chi bộ. Khi được hỏi làm thế nào để sinh hoạt chi bộ ở đây đi vào nền nếp, thực chất, đồng chí Bí thư Đảng ủy thị trấn khẳng định: Trước hết, chúng tôi nâng cao nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên về vị trí, vai trò của và chi bộ; ý nghĩa của TCCSĐ và tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.   

Đối với cấp ủy, tổ chức đảng, thông qua các lớp bồi dưỡng bí thư chi bộ, cấp ủy viên cơ sở để cho các cấp ủy, tổ chức đảng thấy chi bộ có vị trí, vai trò hết sức quan trọng vì chi bộ là hạt nhân lãnh đạo chính trị; là cầu nối quan trọng trực tiếp giữa đảng với quần chúng nhân dân, là trường học giáo dục, rèn luyện đảng viên. Chất lượng sinh hoạt chi bộ có liên quan đến sức chiến đấu, hiệu quả lãnh đạo của chi bộ, sinh hoạt chi bộ có chất lượng sẽ làm cho đường lối, chính sách của Đảng được quán triệt, nhiệm vụ của chi bộ được triển khai, trí tuệ trách nhiệm của đảng viên được nâng lên, kỷ luật đảng viên được tăng cường, quan hệ giữa đảng với quần chúng được phát triển. Đối với các chi bộ nhà trường, chi bộ mạnh quyết định hiệu quả hoạt động giáo dục.             

Đối với cán bộ, đảng viên, thông qua Chỉ thị số 10 – CT/TW và Hướng dẫn số 09 – HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương làm cho đảng viên nhận thức sâu sắc sinh hoạt chi bộ là một nhiệm vụ hết sức quan quan của một người đảng viên; sinh hoạt chi bộ giúp cho đảng viên thường xuyên cập nhật được các thông tin thời sự, tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng trên thế giới, trong nước và ở địa phương. Đặc biệt, thông qua sinh hoạt chi bộ đảng viên nắm được chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước để từ đó tuyên truyền nhân dân nắm được và vận động nhân dân thực hiện tốt.             

2. Duy trì nền nếp sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ             

Muốn nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, cần phải duy trì nền nếp sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ. Ở Đảng ủy thị trấn Lâm Thao, đối với cấp ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ duy trì đều đặn mỗi tháng họp một lần vào ngày 28 hằng tháng nhằm đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đảng ủy trong tháng, đề ra phương hướng nhiệm vụ tháng tiếp theo; Bên cạnh đó có thể họp đột xuất khi có công việc cần thiết. Sau đó tiến hành họp mở rộng tới thường trực HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội, ban chi ủy các chi bộ, cán bộ, công chức. 

Trước khi tiến hành họp Ban Chấp hành và Đảng ủy mở rộng, Ban Thường vụ Đảng ủy thị trấn đều tiến hành họp trước. Đối với các chi bộ trước khi họp, các chi bộ đều tiến hành họp Ban chi ủy để bàn bạc thống nhất nội dung sinh hoạt chi bộ. Trong mỗi cuộc, họp ban chi ủy và chi bộ cấp ủy yêu cầu các chi bộ đều phải ghi đầy đủ nội dung họp ban chi ủy và chi bộ vào sổ nghị quyết hằng tháng hoặc bất thường, nghị quyết chuyên đề. Trước khi họp chi bộ, Ban chi ủy các chi bộ đều tiến hành họp bàn bạc và thống nhất trước nội dung sinh hoạt chi bộ tháng này; qua kiểm tra các chi bộ đều tổ chức thực hiện họp Ban chi ủy. Các chi bộ đều chuẩn bị tốt các điều kiện, cơ sở vật chất phục vụ cho kỳ sinh hoạt của chi bộ mình. Các đồng chí trong Ban chi ủy các chi bộ, các đồng chí bí thư chi bộ trong mỗi cuộc họp đều phải nêu cao vai trò trách nhiệm của từng cá nhân và thực hiện tốt chức trách nhiệm vụ được giao. 

Qua kiểm tra cho thấy, 18/18 chi bộ đã thực hiện tốt chế độ sinh hoạt theo quy định của Điều lệ Đảng. Nhiều chi bộ chuẩn bị chu đáo nội dung, chương trình sinh hoạt, sát với đặc điểm, tình hình, nhiệm vụ của từng chi bộ. Phát huy được dân chủ trong thảo luận xây dựng nghị quyết; nhiều ý kiến thảo luận đã đi đúng trọng tâm, đóng góp những ý kiến xác đáng, góp phần nâng cao chất lượng nghị quyết và chất lượng sinh hoạt chi bộ. Một số bí thư chi bộ đã thể hiện tốt vai trò của người chủ trì hội nghị, duy trì thời gian sinh hoạt hợp lý, có khả năng khái quát, tổng hợp ý kiến thảo luận của đảng viên, trên cơ sở đó đưa ra những kết luận ngắn gọn, chính xác. Năm 2016 vừa qua, Đảng ủy thị trấn Lâm Thao đã được Ban tổ chức tỉnh ủy, Ban tổ chức Huyện ủy kiểm tra đột xuất việc sinh hoạt thường kỳ của một số chi bộ trực thuộc. Qua dự sinh hoạt cùng với các chi bộ, đoàn đã đánh giá cao chất lượng sinh hoạt của các chi bộ, vai trò lãnh đạo của cấp ủy chi bộ và sự điều hành của đồng chí bí thư chi bộ.             

Về thời gian tổ chức sinh hoạt định kỳ của chi bộ, các chi bộ đều tiến hành họp chi bộ theo đúng quy định của cấp ủy; từ năm 2007 đến năm 2015 các chi bộ đều tổ chức họp đúng ngày mùng 1, mùng 2 và mùng 3 hàng tháng. Từ năm 2016 đến nay, các chi bộ tổ chức họp chi bộ từ ngày 4 – 6 hàng tháng để đảm bảo cuốn thông tin sinh hoạt chi bộ được triển khai đến đầy đủ đảng viên.              

Về nội dung sinh hoạt chi bộ hàng tháng: Các chi bộ tổ chức sinh hoạt chi bộ với 6 nội dung: Thông tin thời sự; đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ của chi bộ tháng trước và kết quả thực hiện nhiệm vụ của đảng viên được phân công; đánh giá việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của Đảng viên, quần chúng; thông qua thông báo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của cấp ủy tháng trước và phương hướng nhiệm vụ tháng sau; đảng viên tham gia đóng góp ý kiến cho đảng viên, cho chi bộ và đóng góp cho cấp ủy cấp trên; đảng viên thực hiện tự phê bình và phê bình những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; đề ra nhiệm vụ tháng tới và tổ chức phân công nhiệm vụ cho đảng viên trong chi bộ.             

Về sinh hoạt chuyên đề, ngoài sinh hoạt định kỳ hằng tháng; hằng năm mỗi chi bộ sinh hoạt chuyên đề ít nhất mỗi quý một lần. Nội dung sinh hoạt chuyên đề được đưa ra phù hợp với từng loại hình chi bộ. Để chuẩn bị cho một buổi sinh hoạt chuyên đề, mỗi chi bộ đều họp ban chi ủy để xây dựng kế hoạch thực hiện và phân công cho từng đồng chí chuẩn bị các nội dung. Ví dụ, nội dung sinh hoạt chuyên đề các chi bộ tổ chức học tập đối với chi bộ khu dân cư: Học tập các chuyên đề về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo hướng dẫn của cấp ủy cấp trên. Các giải pháp thực hiện xây dựng đô thị văn minh ở khu dân cư; thực hiện đảm bảo công tác vệ sinh môi trường xanh, xạch, đẹp; giúp đỡ các gia đình hộ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong khu dân cư; để đầu tư trang thiết bị, thiết chế nhà văn hóa, xây dựng nhà văn hóa và trung tâm học tập cộng đồng ở khu dân cư; nâng cao chất lượng công tác khuyến học, khuyến tài trong mỗi gia đình, dòng họ, khu dân cư; để giữ gìn an ninh trật tự, an  ninh tôn giáo; giải quyết việc làm cho thanh niên của khu; nâng cao phong trào các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao; hoạt động văn hóa tín ngưỡng; áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi; phòng chống bạo lực gia đình… 

Nội dung sinh hoạt chuyên đề đối với các chi bộ trường học và cơ quan kinh tế chủ yếu tập trung vào các nội dung sau: Học tập các chuyên đề về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo hướng dẫn của cấp ủy cấp trên. Việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các tai tệ nạn xã hội. Phương pháp tự nghiên cứu, học tập để không ngừng nâng cao trình độ kiến thức cho cán bộ, đảng viên. Các giải pháp để xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh. Đối với các nội dung sinh hoạt chuyên đề ở chi bộ khu dân cư về thực hiện các nhiệm vụ chính trị ở địa phương như sinh hoạt chuyên đề về các giải pháp thực hiện xây dựng đô thị văn minh ở khu dân cư; các giải pháp thực hiện đảm bảo công tác vệ sinh môi trường xanh, xạch, đẹp; các giải pháp để giúp đỡ các gia đình hộ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn… trong khu dân cư đều là những nội dung mang lại hiệu quả cao. 

3. Thường xuyên phân công nhiệm vụ, bồi dưỡng, kiểm tra, đánh giá bí thư chi bộ, cấp ủy viên cơ sở             

Sau mỗi kỳ đại hội, cấp ủy đều phân công các đồng chí đảng ủy viên phụ trách các chi bộ trong đảng bộ; hằng tháng, quý các đồng chí đều về dự sinh hoạt tại chi bộ mình phụ trách và các đồng chí đảng ủy viên có trách nhiệm báo cáo với đảng ủy trong kỳ họp hàng tháng của Ban Chấp hành.             

Hằng năm, cấp ủy đều cử các đồng chí bí thư chi bộ tham gia tập huấn bồi dưỡng kỹ năng sinh hoạt chi bộ do huyện ủy tổ chức. Đồng thời cấp ủy tổ chức bồi dưỡng kỹ năng sinh hoạt chi bộ, kỹ năng viết sổ Nghị quyết cho các đồng chí trong Ban chi ủy chi bộ. Việc kiểm tra sinh hoạt chi bộ, hằng năm cấp ủy đều tiến hành kiểm tra sinh hoạt chi bộ; 18/18 chi bộ được kiểm tra; kết quả 18/18 chi bộ đều tổ chức sinh hoạt định kỳ hằng tháng; nội dung sinh hoạt chi bộ đều theo hướng dẫn của cấp ủy. 5 năm cấp ủy tiến hành sơ kết việc thực hiện Chỉ thị số 10 – CT/TW và Hướng dẫn số 09 – HD/BTCTW về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.             

Trong các kỳ họp giao ban công tác Đảng hằng tháng, Đảng ủy thị trấn thường xuyên đôn đốc nhắc nhở, đưa nội dung nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ vào Nghị quyết hằng tháng để triển khai tới các chi bộ đạt hiệu quả. Hằng năm, có công văn nhắc nhở các chi bộ thực hiện. 

Qua kiểm tra, đánh giá, về chất lượng chi ủy viên, đối với chi bộ khu dân cư chi ủy viên đều là các đồng chí đảng viên công tác về hưu sinh hoạt tại khu dân cư; có uy tín đối với đảng viên và nhân dân, là những người hiểu biết về chủ trương, đường lối, chính sách của Nhà nước và đều là những người được nhân dân quý mến được các chi bộ bầu vào ban chi ủy chi bộ. Còn đối chi bộ nhà trường và chi bộ quân sự các đồng chí trong ban chi ủy là các đồng chí lãnh đạo của cơ quan đơn vị đều là những người có chức vụ cao nhất trong cơ quan đơn vị và là những người có năng lực, uy tín, trách nhiệm. 

Về chất lượng bí thư chi bộ, các đồng chí bí thư chi bộ khu dân cư đều là các đồng chí cán bộ nghỉ hưu, nhiều tuổi, có trình độ, kinh nghiệm, có uy tín đối với chi bộ và uy tín với nhân dân và các đồng chí cũng đã từng công tác ở các cơ quan, đơn vị nên có nhiều kinh nghiệm trong công tác lãnh chỉ đạo điều hành chi bộ, các đồng chí bí thư chi bộ nhà trường đều là đồng chí hiệu trường; đồng chí bí thư chi bộ quân sự là chính trị viên – bí thư đảng ủy thị trấn nên các đồng chí đều có kinh nghiệm công tác lãnh chỉ đạo chi bộ. 

So sánh chất lượng sinh hoạt của các loại hình chi bộ ở Đảng bộ thị trấn Lâm Thao, cơ bản các chi bộ hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, một vài chi bộ chưa thực hiện đúng hướng dẫn về trình tự thực hiện các nội dung trong hội nghị chi bộ. Một số bản dự thảo nghị quyết chưa được chuẩn bị chu đáo, nội dung còn dàn trải hoặc còn sơ sài, đơn giản. Một số bản dự thảo không đánh giá hạn chế, tồn tại; không có phần tổ chức thực hiện nghị quyết hoặc nếu có cũng chưa phân công rõ người, rõ việc. Duy trì thời lượng sinh hoạt chưa hợp lý; có chi bộ kéo dài thời lượng sinh hoạt tới 4 đến 5 giờ; có chi bộ sinh hoạt chưa được 45 phút. Đảng viên phát biểu ý kiến xây dựng nghị quyết lãnh đạo của chi bộ còn ít, phổ biến từ 2-3 ý kiến trong một hội nghị; có một số trường hợp không có ý kiến phát biểu. Hầu hết các chi bộ chất lượng sinh hoạt chuyên đề hiệu quả đạt chưa cao. 

4. Đề xuất kiến nghị             

Từ thực tiễn ở Đảng bộ thị trấn Lâm Thao, có một vài đề xuất sau: 

Mô hình chi bộ quân sự thị trấn Lâm Thao được thành lập từ 01-2010 cho đến nay, trong quá trình tổ chức sinh hoạt và thực hiện nhiệm vụ chính trị của chi bộ, ban chi ủy chi bộ nhận thấy cơ bản là đạt yêu cầu. Tuy nhiên đa số đảng viên của chi bộ đều là bí thư chi đoàn, là lực lượng nòng cốt của chi bộ khu dân cư trong việc tổ chức các hoạt động thanh, thiếu niên và triển khai một số nhiệm vụ khác của khu dân cư. Do đó nên xóa bỏ mô hình chi bộ quân sự tại thị trấn, để các đảng viên đó sinh hoạt theo chi bộ khu dân cư, hằng năm có căn cứ đánh giá xếp loại đảng viên được chính xác.             

Đối với mô hình bí thư kiêm trưởng khu dân cư chỉ nên áp dụng khi cấp ủy cơ sở thấy khu dân cư đó phù hợp, đạt hiệu quả; không nên áp dụng cứng nhắc vì mỗi khu dân cư dân số, tình hình chính trị khác nhau. Đồng chí phó bí thư chi bộ kiêm trưởng khu dân cư là phù hợp.