Thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TU ngày 30-11-2012 của BTV Tỉnh uỷ về “lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện những việc cần làm ngay sau kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng”, cấp ủy cơ sở trong toàn tỉnh đã đề ra 9.275 việc cần làm ngay. Đến nay đã thực hiện được 7.856 việc, đạt tỷ lệ 84,7% (tăng 3,7% so với cuối năm 2013). UBND tỉnh đã thành lập 3 đoàn công tác để kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị 17-CT/TU  về “tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính trong các cơ quan, đơn vị”. Một số cán bộ, đảng viên vi phạm đã được xử lý nghiêm túc như ở huyện Tương Dương, Quỳnh Lưu. Có thể nói, Chỉ thị 17-CT/TU đã thực sự đi vào cuộc sống, được cán bộ, đảng viên chấp hành khá nghiêm túc và được dư luận đồng tình cao. Hằng năm, các cấp ủy huyện chỉ đạo phát động các phong trào thi đua yêu nước gắn với  phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, phong trào xóa đói giảm nghèo, được các TCCSĐ triển khai và hưởng ứng tích cực. Tỉnh ủy đã ban hành Đề án số 07-ĐA/TU ngày 30-5-2014 về “nâng cao tính gương mẫu, chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên" nhằm khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại, bảo thủ, trì trệ, hẹp hòi, níu kéo, nóng vội, chậm thích ứng với cơ chế mới của cán bộ, đảng viên, nhất là cơ sở.

Tập trung kiện toàn, sắp xếp TCCSĐ và các tổ chức đảng trong hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Đề án số 2391-ĐA/TU ngày 30-5-2012 về “sắp xếp tổ chức cơ sở đảng”. Trong 2 năm đã thực hiện 2 đợt chuyển giao 69 tổ chức đảng và 1.500 đảng viên; thành lập mới 2 đảng bộ trực thuộc tỉnh đó là Đảng bộ thị xã Hoàng Mai và Đảng bộ Cảnh sát Phòng cháy, Chữa cháy tỉnh; chuyển giao Đảng bộ Tổng Công ty CTGT4 trực thuộc Tỉnh ủy về Đảng bộ Thành phố Hà Nội; thành lập Hội Cựu Chiến binh Khối các cơ quan tỉnh và chuyển đổi tổ chức Công đoàn Viên chức đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh. Việc bố trí sắp xếp TCCSĐ ở cấp huyện từng bước hợp lý hơn, tạo được sự đồng nhất trong lãnh đạo; giảm đầu mối cơ sở (30), tăng hiệu lực lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác cán bộ; kịp thời nắm bắt tâm tư nguyện vọng của đảng viên trong các loại hình TCCSĐ.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo khảo sát, đánh giá kết quả thực hiện mô hình đảng bộ cơ quan đảng, đoàn thể cấp huyện; chi bộ cơ quan xã, phường, thị trấn; trên cơ sở đó, ngày 19-11-2013 BTV Tỉnh ủy đã ra Thông báo số 937-TB/TU để chỉ đạo các đơn vị thực hiện. Đến nay Thị xã Cửa Lò, Thanh Chương, Tương Dương, Tân Kỳ, Quế Phong, Quỳ Hợp, Kỳ Sơn... đã  giải thể chi bộ cơ quan cấp xã; Thành phố Vinh, Đô Lương, Tương Dương, Tân Kỳ, Kỳ Sơn, Quỳ Châu, Quỳnh Lưu, Nghi Lộc đã chia tách Đảng bộ cơ quan Đảng, đoàn thể cấp huyện thành 2 đảng bộ để hoạt động phù hợp với thực tiễn. Đến tháng 8-2014 toàn tỉnh còn 162 khối xóm chưa đủ đảng viên tại chỗ để thành lập chi bộ (giảm 32 so với cuối năm 2011), trong đó có 85 xóm giáo chưa có đảng viên tại chỗ (giảm 13 xóm với cuối năm 2011). Để khắc phục tình trạng đó, cấp ủy cơ sở đã thực hiện phân công đảng viên là cán bộ, công chức xã tăng cường về sinh hoạt để thành lập chi bộ ở 116/162 khối, xóm (59 xóm tăng cường 100% đảng viên); đồng thời thành lập 20 chi bộ ở các khối, xóm có đảng viên nhưng chưa đủ điều kiện thành lập chi bộ riêng. Nhờ vậy, đến thời điểm này toàn tỉnh chỉ còn 26 xóm chưa có chi bộ, chưa có đảng viên (giảm 72 khối, xóm chưa có chi bộ, chưa có đảng viên so với cuối năm 2011).

Đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy các cấp

Đổi mới, nâng cao chất lượng tổ chức các hội nghị: từ  quá trình chuẩn bị nội dung, người báo cáo, gợi ý thảo luận đến cơ sở vật chất, tài liệu. Cấp tỉnh  tổ chức hội nghị giao ban trực tuyến tiết kiệm được thời gian, kinh phí, mở rộng được đối tượng tham dự hội nghị,  góp phần cải cách hành chính trong Đảng. Duy trì hình thức giao ban để nắm và xử lý thông tin: Ở cấp tỉnh, Thường trực Tỉnh ủy giao ban các ban của Tỉnh ủy với MTTQ và các đoàn thể cấp tỉnh hàng quý; giao ban khối nội chính, giao ban bí thư huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc hàng tháng. Nhiều huyện, thành, thị ủy cũng duy trì được nề nếp giao ban tương tự như cấp tỉnh. Nắm và xử lý thông tin qua báo chí, dư luận phản ánh để kịp thời xử lý những vấn đề nổi cộm. Đổi mới việc đi cơ sở và nâng cao chất lượng chỉ đạo cơ sở: cấp tỉnh và cấp huyện đã chỉ đạo và phân công cấp ủy viên phụ trách lĩnh vực, địa bàn gắn chế độ đi thực tế, làm việc với cơ sở. Ở một số huyện thành lập đoàn công tác chỉ đạo cụm cơ sở do một đồng chí thường vụ cấp ủy làm cụm trưởng và một số cấp ủy viên tham gia. Các đồng chí cán bộ lãnh đạo, cấp ủy viên được phân công phụ trách lĩnh vực tham dự các cuộc họp và dự sinh hoạt chi bộ ở đơn vị mình phụ trách. Đến nay cơ bản các TCCSĐ đã xây dựng được quy chế , chương trình làm việc của cấp ủy; xây dựng lịch làm việc hàng tháng, gắn với định hướng những nhiệm vụ trọng tâm để các chi bộ thực hiện và hướng dẫn các chi bộ trực thuộc ghi biên bản sinh hoạt chi bộ theo mẫu của Ban Tổ chức Tỉnh ủy.

Xây dựng, bố trí, sắp xếp, sử dụng đội ngũ cán bộ, cấp ủy cơ sở, trước hết là bí thư cấp ủy

Nhiệm kỳ 2010-2015, có 4.383 lượt cán bộ được bổ sung quy hoạch cấp ủy cơ sở; 556 đồng chí được bổ sung quy hoạch bí thư, phó bí thư cấp ủy cơ sở; đồng thời đưa ra khỏi quy hoạch cấp ủy cơ sở 775 đồng chí do không đủ tiêu chuẩn và điều kiện. Nhiệm kỳ 2015-2020, có 16.472 lượt cán bộ được quy hoạch cấp ủy cơ sở; 2.326 đồng chí được quy hoạch vào các chức danh bí thư, phó bí thư cấp ủy cơ sở (tăng 21,1% so với nhiệm kỳ trước); bảo đảm 3 độ tuổi, chất lượng, tỷ lệ, cơ cấu cơ bản đạt yêu cầu. Quy hoạch cấp ủy tăng 5.513đ/c, trong đó dưới 30 tuổi chiếm 9,4 % (tăng 2,7%); nữ 13,3%  (tăng 4,6 %); dân tộc thiểu số 1.2% (tăng 0,3%); trình độ chuyên môn đại học trở lên 50,5% (tăng 5,2%); trình độ trung cấp chính trị trở lên chiếm 68,5% (tăng 1,8% ). Tiếp tục chỉ đạo thực hiện việc nhất thể hóa chức danh bí thư cấp ủy đồng thời là thủ trưởng hoặc phó thủ trưởng ở các cơ quan, đơn vị; ở khối nông thôn cơ cấu theo hướng bí thư chi bộ đồng thời là xóm trưởng hoặc bí thư chi bộ kiêm trưởng ban công tác mặt trận khối, xóm, bản.

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đảng viên, thực hiện tốt công tác phát triển đảng, quản lý đảng viên và đánh giá tổ chức đảng, cán bộ và đảng viên

Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ các cấp được chú trọng cả về số lượng và chất lượng. Từ năm 2012 đến nay, toàn tỉnh đã mở 137 lớp đào tạo cho 9.812 lượt cán bộ cơ sở và mở 694 lớp bồi dưỡng có 109.893 lượt cán bộ cơ sở tham gia. Nhờ vậy, trình độ chuyên môn và chính trị của đội ngũ cán bộ cơ sở được nâng lên rõ rệt. Đội ngũ cấp ủy cơ sở nhiệm kỳ 2010-2015, có trình độ chuyên môn cao đẳng, đại học trở lên chiếm 59,4% (tăng 6,2%); trình độ lý luận trung cấp chính trị trở lên chiếm 68,5% (tăng 23,2% so với nhiệm kỳ trước). Riêng chức danh bí thư cấp ủy cơ sở khối xã, phường, thị trấn có trình độ tốt nghiệp THPT chiếm 94,1% (tăng 7,5%); trình độ chuyên môn đại học chiếm 55,1% (tăng 11,7%); trình độ trung cấp chính trị trở lên chiếm 97% (tăng 7% ); khối cơ quan, đơn vị có trình độ chuyên môn cao đẳng, đại học chiếm 100% (tăng 3%); trình độ trung cấp chính trị chiếm 100% (tăng 6,5%).

Công tác kết nạp đảng viên được cấp ủy các cấp quan tâm chỉ đạo đúng phương châm, phương hướng, đảm bảo đúng tiêu chuẩn, nguyên tắc, hồ sơ thủ tục theo quy định của Trung ương. Một số cấp huyện đã xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên hàng năm, giao chỉ tiêu đối với các TCCSĐ. Từ năm 2012 đến tháng 8-2014, toàn tỉnh đã kết nạp được 15.025 đảng viên, trong đó có 75,1% là đoàn viên thanh niên, 49,9% nữ, 17,2 % là người dân tộc thiểu số, 0,2% là người có đạo; trình độ chuyên môn: trung cấp chiếm 18,6%; cao đẳng chiếm 13,2%; đại học chiếm 38,2%; trên đại học chiếm 2,7%; tuổi bình quân vào Đảng là 27,7 tuổi.

Cấp ủy các cấp đã tập trung chỉ đạo các chi bộ thực hiện việc phân công công tác cho đảng viên; thực hiện việc quản lý đảng viên theo đúng quy định. Việc giới thiệu đảng viên đang công tác ở cơ quan, đơn vị về tham gia sinh hoạt nơi cư trú theo Quy định số 76-QĐ/TW ngày 15-8-2000 của Bộ Chính trị cơ bản đã đi vào nền nếp. Các cấp uỷ đảng đã xây dựng quy chế quản lý và tiếp nhận đảng viên đang công tác về sinh hoạt nơi cư trú. Đa số các chi bộ khối, xóm đều có sổ sách theo dõi, tổ chức sinh hoạt vào dịp sơ kết 6 tháng và tổng kết năm. Tỷ lệ đảng viên đang công tác được giới thiệu về nơi cư trú tham gia sinh hoạt đạt tỷ lệ 98%.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành quy định xếp loại đảng viên và các quy định xếp loại TCCSĐ (8 quy định cho 8 loại hình), hằng năm chỉ đạo tổ chức thực hiện, thẩm định, biểu quyết xếp loại đúng quy định. Việc đánh giá, xếp loại TCCS đảng và đảng viên ngày càng được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và thực chất hơn.

Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát; làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ

BTV Tỉnh uỷ quan tâm lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo đúng chương trình, kế hoạch đã đề ra. Cấp ủy các cấp thực hiện nghiêm túc việc kỷ luật đảng viên, từ năm 2012 đến tháng 8-2014 kỷ luật 1.347 đảng viên (tăng 35,2 % so với 2 năm đầu nhiệm kỳ 2010-2015); cho ra khỏi đảng 1.055 trường hợp (tăng 17%); kỷ luật 490 cấp ủy viên (tăng 29,9%). Qua đó, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các TCCSĐ.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành quy định danh mục cơ quan, bộ phận trọng yếu cơ mật cấp tỉnh; chỉ đạo cấp huyện và các sở, ban, ngành cấp tỉnh báo cáo danh sách những cán bộ, công chức tại đơn vị mình có các mối quan hệ được quy định tại Quy định số 57-QĐ/TW về Bảo vệ chính trị nội bộ Đảng; chỉ đạo các ban, ngành tiến hành nắm tình hình chính trị nội bộ của địa phương, đơn vị, của cán bộ, đảng viên để tham mưu cho Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đánh giá, nhận xét, có phương án bố trí, bổ nhiệm cán bộ; kịp thời nắm bắt tình hình, phát hiện một số trường hợp liên quan đến công tác cán bộ ở một số địa phương và đơn vị để có biện pháp xử lý. Cấp ủy các cấp đã thực hiện nghiêm túc việc thẩm định tiêu chuẩn chính trị phục vụ nhân sự đại hội Đảng các cấp, phục vụ quy hoạch, tiếp nhận, đề bạt, luân chuyển cán bộ... Công tác quản lý cán bộ, đảng viên ra nước ngoài, quan hệ với tổ chức, cá nhân người nước ngoài được thực hiện tương đối nghiêm túc.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đạt được, việc thực hiện Nghị quyết 09-NQ/TU ở Nghệ An thời gian qua còn tồn tại một số hạn chế, khuyết điểm: Công tác quán triệt và công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực Nghị quyết số 09-NQ/TU ở một số đơn vị còn hạn chế, chất lượng hiệu quả chưa cao, chưa tạo được sự chuyển biến trong nhận thức và hành động.  Năng lực lãnh đạo, điều hành và tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước của một số cấp ủy cơ sở hạn chế, có nơi chưa đủ sức giải quyết những vấn đề phức tạp xảy ra ở cơ sở.  Chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ, đảng bộ; việc quản lý hồ sơ tổ chức đảng và đảng viên ở một số cơ quan, đơn vị chưa khoa học; nhiều chi bộ, đảng bộ chưa ban hành nghị quyết về một số nội dung trọng tâm để chỉ đạo hoạt động của chi bộ. Một bộ phận cán bộ, đảng viên sức chiến đấu chưa cao; giảm sút ý chí phấn đấu, tính tự phê bình và phê bình hạn chế. Công tác phát triển đảng viên ở một số TCCSĐ còn gặp nhiều khó khăn.

Để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU có hiệu quả, thời gian tới Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy thực hiện một số nội dung trọng tâm:

Tiếp tục tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết số 09-NQ/TU bằng nhiều hình thức khác nhau, chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng để nâng cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ban, ngành đối với việc thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU của Tỉnh ủy gắn với nội dung công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị nhiệm kỳ 2015- 2020.

Quán triệt các văn bản hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy về đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015-2020, chỉ đạo cấp ủy cơ sở rà soát các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội đảng bộ nhiệm kỳ 2010-2015 để đề ra các giải pháp có tính khả thi hoàn thành chỉ tiêu nghị quyết đại hội các cấp.

Chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trước hết là bí thư, phó bí thư cấp uỷ, cán bộ lãnh đạo, quản lý cơ sở; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên gương mẫu, có phẩm chất đạo đức, có ý thức tổ chức kỷ luật, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Tiếp tục chỉ đạo cơ sở triển khai thực hiện có hiệu quả  Chỉ thị số 03-CT/TW, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay", các nghị quyết, chỉ thị, Đề án của Tỉnh ủy về công tác cán bộ, xây dựng tổ chức đảng, phát triển đảng viên...

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU. Phát huy dân chủ trong Đảng, hướng dẫn thực hiện tốt quy chế tiếp xúc và đối thoại với nhân dân; tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc ngay từ cơ sở không để kéo dài gây tình trạng vượt cấp.

Thạc sỹ Phạm Quang Sơn
Phòng Tổ chức đảng, Ban Tổ chức Tỉnh ủy Nghệ An.