Tính đến niên khóa 2014, HVKTQS đã có 13 khóa đào tạo chương trình đại học cho hàng nghìn sinh viên dân sự trúng tuyển qua các kỳ thi quốc gia với nhiều nhóm ngành như: Điện tử viễn thông, Xây dựng - Cầu đường, Công nghệ thông tin, Kỹ thuật điều khiển, Cơ khí và Động lực... Sinh viên sau khi tốt nghiệp HVKTQS được tuyển dụng làm việc tại các cơ quan, doanh nghiệp trong và ngoài nhà nước được đánh giá cao về năng lực thực hành, khả năng nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ vào công việc chuyên môn. Chất lượng của sinh viên sau tốt nghiệp đã góp phần khẳng định uy tín của HVKTQS trong hệ thống các trường trọng điểm quốc gia.   

Việc mở rộng quy mô, đối tượng đào tạo của Học viện đặt ra những yêu cầu mới trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ cũng như mở rộng tính chất, phạm vi công tác xây dựng đảng nói chung và công tác phát triển đảng viên nói riêng của Đảng bộ Học viện. Trong đó, công tác phát triển đảng viên trong sinh viên dân sự được coi là nhiệm vụ mới với nhiều nét đặc thù khác với đối tượng kết nạp đảng là sinh viên đào tạo chính quy quân sự. Trên cơ sở các nguyên tắc và quy định trong Điều lệ Đảng, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của cấp trên về công tác phát triển đảng viên trong quân đội nói chung và phát triển đảng viên là sinh viên nói riêng, ngay từ khóa học đầu tiên (2002), Đảng ủy Học viện đã chỉ đạo cơ quan chính trị xây dựng các văn bản hướng dẫn đến các cấp ủy đảng cơ sở (nơi quản lý sinh viên dân sự) triển khai công tác phát triển đảng viên, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện để trở thành đảng viên của Đảng.

Để làm tốt công tác phát triển đảng viên trong sinh viên dân sự, Đảng bộ Học viện đã có sự điều chỉnh phù hợp đối với công tác quản lý và tổ chức. Ban đầu (năm 2002), Học viện thành lập Hệ quản lý sinh viên dân sự (gọi tắt là Hệ 6) để quản lý sinh viên dân sự theo hình thức tập trung. Ngày 9-4-2002, Đảng ủy Học viện ban hành Quyết định số 630-QĐ/ĐU thành lập Chi bộ Hệ 6 trực thuộc Đảng ủy Học viện. Tuy nhiên, mô hình quản lý theo hệ có nhiều hạn chế đối với công tác bám nắm chất lượng học tập cũng như kết quả rèn luyện mọi mặt của đối tượng nguồn phát triển đảng. Năm 2009, Học viện chuyển sang thực hiện mô hình các khoa chuyên ngành trực tiếp quản lý toàn diện sinh viên. Ngày 29-9-2009, Đảng ủy Học viện ban hành Quyết định số 2977-QĐ/ĐU thành lập 6 chi bộ sinh viên theo các ngành đào tạo: Điện tử viễn thông, Xây dựng - Cầu đường, Công nghệ thông tin, Kỹ thuật điều khiển, Cơ khí và Động lực trực thuộc các đảng ủy cơ sở khoa tương ứng. Chi bộ được cơ cấu gồm các đảng viên là cán bộ, giáo viên, bí thư đoàn cơ sở khoa và các đảng viên là sinh viên trong khoa. Với mô hình mới này, cấp ủy các khoa có điều kiện bám nắm sinh viên toàn diện hơn, sinh viên trong nguồn phát triển đảng có thêm cơ hội gặp gỡ, trao đổi với giáo viên và người giúp đỡ vào đảng, được định hướng, tư vấn trực tiếp trong học tập, tu dưỡng và rèn luyện.

Việc điều chỉnh mô hình tổ chức phù hợp với nhiệm vụ giáo dục đào tạo, công tác quản lý, đồng thời với ban hành các chỉ tiêu cụ thể trong phát triển đảng viên mới đã góp phần phát huy vai trò của cấp ủy và tổ chức đảng trong lãnh đạo, quản lí sinh viên. Chất lượng công tác sinh viên nói chung cũng như công tác phát triển đảng viên mới là sinh viên dân sự của Đảng bộ Học viện KTQS không ngừng tăng trong những năm tiếp theo.

Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện xác định: Cơ quan chính trị là cơ quan chuyên trách giúp cho Thường vụ, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện về mọi hoạt động công tác đảng, công tác chính trị phải chủ động tham mưu, đề xuất những nội dung, chủ trương, biện pháp phù hợp cũng như trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ cấp ủy các cấp tiến hành một cách thống nhất, chặt chẽ công tác phát triển đảng trong sinh viên quân sự chính quy và trong sinh viên dân sự. Tổ chức các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng và lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới theo quy định. Tiến hành rà soát, thẩm định, báo cáo đề nghị Thường vụ Đảng ủy Học viện chuẩn y kết nạp, công nhận đảng viên chính thức theo đúng Điều lệ Đảng. Những năm qua, trung bình mỗi năm cơ quan chính trị của Học viện tổ chức 2 lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng, 2 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới kết nạp.

Phòng Đào tạo là cơ quan tham mưu đề xuất cho Thường vụ, Đảng ủy Học viện về kế hoạch và tổ chức thực hiện các chương trình đào tạo trong toàn Học viện nói chung và cho sinh viên dân sự nói riêng. Trong thẩm định hồ sơ kết nạp đảng, Phòng Đào tạo có trách nhiệm phối hợp với cơ quan chính trị, cấp ủy và chỉ huy các khoa xác nhận kết quả học tập, nghiên cứu khoa học của sinh viên, bảo đảm kết quả phấn đấu, rèn luyện của người được vào Đảng được đánh giá trung thực và toàn diện.

Cấp ủy, tổ chức đảng các khoa quản lý sinh viên chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, giáo dục, rèn luyện đối tượng kết nạp đảng; thường xuyên giáo dục, xây dựng động cơ phấn đấu vào Đảng đúng đắn cho sinh viên, quản lý chặt chẽ tình hình chính trị tư tưởng cũng như kết quả học tập và rèn luyện của từng sinh viên, làm cơ sở cho việc phân loại đánh giá chất lượng sinh viên để có kế hoạch bồi dưỡng giúp đỡ sinh viên phấn đấu trở thành đảng viên. Chủ động xây dựng kế hoạch phát triển đảng, rà soát, xem xét, báo cáo, đề nghị Thường vụ Đảng ủy Học viện việc chuẩn y kết nạp, công nhận đảng viên chính thức cho sinh viên dân sự bảo đảm theo đúng kế hoạch và chất lượng tốt.

Tổ chức Đoàn Thanh niên là điểm tựa cho thanh niên phấn đấu trở thành đảng viên. Trong những năm qua, Đoàn Thanh niên HVKTQS luôn là một đầu mối sinh hoạt chính trị với nhiều hoạt động phong trào sôi nổi lôi cuốn, thu hút sinh viên tham gia như: Tuổi trẻ sáng tạo khoa học, thi Ô-lym-pic, thi sáng tạo Rô-bốt, thanh niên tình nguyện, hiến máu nhân đạo,… tổ chức các cuộc vận động: Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác, nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục,… qua đó đã phát hiện, bồi dưỡng những sinh viên tích cực, hăng hái, nhiệt tình giới thiệu với cấp ủy đảng để tạo nguồn phát triển đảng viên; đồng thời tổ chức đoàn cũng đã tổ chức xem xét, giới thiệu, bảo đảm cho quần chúng ưu tú là sinh viên dân sự vào Đảng theo đúng thủ tục nguyên tắc, bảo đảm chất lượng, tích cực bồi dưỡng theo dõi giúp đỡ đảng viên sau khi kết nạp phấn đấu trở thành đảng viên chính thức và hoàn thành tốt nhiệm vụ của người đảng viên trong quá trình học tập rèn luyện.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Ban Thường vụ và Đảng ủy Học viện, công tác phát triển đảng viên trong sinh viên dân sự được các cấp ủy, chi bộ quản lý học viên tiến hành một cách đồng bộ, bảo đảm nguyên tắc. Số lượng và chất lượng nguồn phát triển đảng viên cũng như đảng viên được kết nạp được nâng lên. Hằng năm, có hàng trăm sinh viên dân sự từ các khoa của Học viện KTQS được tham gia lớp bồi dưỡng kiến thức về Đảng, số lượng sinh viên được kết nạp vào Đảng tăng. Từ khóa I đến khóa 8, đã kết nạp được 400 đảng viên trong tổng số 4.759 sinh viên dân sự (tỷ lệ trung bình hằng năm đạt 8,4%). Từ năm 2010 đến nay (với các khóa chưa ra trường), tỉ lệ kết nạp sinh viên vào Đảng tăng dần: 9.71% (2010); 10.31% (2011); 8.5% (2012); 15.06% (2013); 11.75% (2014). Các đảng viên sau khi được kết nạp đã phát huy tốt vai trò tiền phong gương mẫu, đi đầu trong quá trình học tập, rèn luyện, được quần chúng tín nhiệm. Kết quả bình xét phân loại đảng viên là sinh viên dân sự hằng năm luôn đạt 100% đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó có nhiều đảng viên đủ tư cách hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Bên cạnh đó, công tác phát triển đảng viên góp phần thúc đẩy phong trào học tập, nghiên cứu khoa học và rèn luyện trong sinh viên dân sự, xuất hiện nhiều tấm gương điển hình trong phong trào học tập, rèn luyện, tích cực tham gia các hoạt động chính trị - xã hội.

Những kết quả đạt được trong công tác phát triển đảng viên là sinh viên dân sự của Đảng bộ HVKTQS trong những năm qua được Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị đánh giá: Không chỉ khẳng định kết quả, chất lượng công tác đảng, công tác chính trị của Đảng bộ Học viện; đó còn là sự đóng góp của Đảng bộ Học viện trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo nguồn lực con người “vừa hồng, vừa chuyên” cho sự nghiệp CNH, HĐH của Đảng. Từ thực tiễn công tác phát triển đảng viênlà sinh viên dân sự những năm qua, Đảng bộ HVKTQS rút ra một số kinh nghiệm sau:

Một là, phát huy vai trò cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển đảng viên là sinh viên dân sự.

Trên cơ sở nắm vững nguyên tắc, quy định của Điều lệ Đảng, hướng dẫn của trên về công tác phát triển đảng viên, mở rộng nhiệm vụ công tác đảng đồng thời với nhiệm vụ mở rộng đối tượng đào tạo, Thường vụ Đảng ủy Học viện, cơ quan chức năng và cấp ủy các khoa, chuyên ngành đã chủ động xây dựng nội dung, chương trình, kế hoạch, tổ chức thực hiện công tác phát triển đảng viên với đối tượng là sinh viên dân sự. Quá trình tổ chức thực hiện có những đổi mới về phương pháp trên cơ sở quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XI của Đảng; Quy định thi hành Điều lệ Đảng khóa XI và các hướng dẫn của Trung ương; các quy định, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị về công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội và công tác xây dựng đảng. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo trong toàn Đảng bộ theo Nghị quyết chuyên đề số 417-NQ/ĐU ngày 3-3-2003 của Đảng ủy Học viện KTQS bảo đảm công tác phát triển đảng viên trong sinh viên dân sự luôn đúng thủ tục, nguyên tắc và chất lượng.

Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện xác định, để công tác phát triển đảng viên đặc biệt là phát triển đảng viên trong sinh viên dân sự đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức, đoàn thể trong toàn Học viện. Việc phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức Đoàn Thanh niên trong tạo nguồn phát triển đảng viên cũng như trong tiến hành các khâu, các bước bồi dưỡng, kết nạp đảng viên được tiến hành đồng bộ đã góp phần nâng cao chất lượng công tác phát triển đảng viên của Đảng bộ HVKTQS những năm qua.

Ba là, tăng cường công tác giáo dục, bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị cho sinh viên.

Thường vụ, Đảng ủy Học viện xác định, để làm tốt công tác phát triển đảng viên, đặc biệt là phát triển đảng trong sinh viên dân sự, việc xây dựng động cơ phấn đấu vào Đảng trên cơ sở nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng cũng như đạo đức, lối sống cho sinh viên là nhiệm vụ trung tâm của các cấp ủy đảng. Đảng ủy Học viện yêu cầu các cơ quan, nhất là cơ quan Phòng Chính trị, đội ngũ giáo viên nêu cao trách nhiệm, tìm tòi đổi mới nội dung phương pháp tuyên truyền, giáo dục Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước… cho sinh viên. Công tác tuyên truyền, giáo dục nhận thức chính trị cho sinh viên phải được tiến hành đồng bộ về nội dung, phong phú về hình thức giúp sinh viên dần nâng cao nhận thức chính trị, hoàn thiện nhân cách, xây dựng bản lĩnh chính trị; xây dựng niềm tin, tình cảm, ý chí, nghị lực, vun đắp cho những hoài bão cách mạng, ước mơ cho sinh viên.

Nguyễn Hồng Nguyên
Học viện Kỹ thuật quân sự - Bộ Quốc phòng