Đảng bộ thành phố Cần Thơ có 16 đảng bộ trực thuộc, trong đó, 5 đảng bộ quận, 4 đảng bộ huyện và 7 đảng bộ khối, ngành, với 677 tổ chức cơ sở đảng.

Triển khai thi hành Điều lệ Đảng

Ngay sau khi có Điều lệ Đảng và các quy định, hướng dẫn của Trung ương về cụ thể hóa thi hành Điều lệ Đảng khóa XI, Ban Thường vụ Thành ủy đã tổ chức Hội nghị Thành ủy mở rộng triển khai, quán triệt trong cán bộ chủ chốt thành phố đến các quận ủy, huyện ủy và các đảng ủy trực thuộc; đồng thời chỉ đạo Ban Tổ chức Thành ủy tham mưu, chủ trì triển khai, quán triệt đến cấp ủy các tổ chức cơ sở đảng thuộc các quận, huyện và tương đương, với  3.187cấp ủy viên cấp cơ sở tham dự, đạt tỷ lệ 98,06%. Cấp ủy đảng cơ sở tổ chức cho đảng viên nghiên cứu, học học tập đạt tỷ lệ 98%.

Thực hiện Điều lệ Đảng và các quy định, hướng dẫn của Trung ương, Thành ủy Cần Thơ đã ban hành các văn bản nhằm cụ thể hóa triển khai thực hiện Điều lệ Đảng trong toàn Đảng bộ.

Ban Tuyên giáo Thành ủy chỉ đạo mở rộng tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, chuyên trang Báo Cần Thơ… về những nguyên tắc cơ bản, vấn đề mới Điều lệ Đảng, góp phần nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức đảng, tăng cường sự đoàn kết, nhất trí trong đảng bộ, củng cố làng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.

Nhìn chung, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, các tổ chức đảng, đội ngũ cấp ủy viên và đảng viên của Đảng bộ thành phố Cần Thơ chấp hành nghiêm Điều lệ Đảng và các quy định, hướng dẫn của Trung ương. Cấp ủy, đảng viên trong các loại hình tổ chức cơ sở đảng nhận thức sâu sắc về ý nghĩa, tầm quan trọng của Điều lệ Đảng. Hệ thống cơ sở đảng tiếp tục được củng cố, kiện toàn, phát huy vai trò, hiệu quả trong xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh. Hằng năm, chất lượng tổ chức cơ sở đảng trọng sạch, vững mạnh đều đạt trên 85%.

Qua đợt kiểm tra thi hành Điều lệ Đảng, các cấp ủy ở Cần Thơ thấy nổi lên một số vấn đề sau:

Về quy định điều kiện thành lập tổ chức cơ sở đảng

Về cơ bản là phù hợp, thể hiện sự lãnh đạo của Đảng đối với toàn xã hội, ở đâu có quần chúng ưu tú, đủ điều kiện thì được kết nạp vào Đảng và có đủ đảng viên thì lập tổ chức đảng để thực hiện vai trò làm hạt nhân lãnh đạo. Quy định mới về việc chỉ định cấp ủy chính thức đối với các tổ chức đảng mới thành lập đã tạo điều kiện thuận lợi cho cấp ủy hoạt động, nhiệm kỳ đại hội được thống nhất từ Trung ương tới cơ sở.

Tuy nhiên, việc lập tổ chức đảng ở đơn vị có từ 3 đảng viên trở lên gặp khó khăn, nhất là đối với doanh nghiệp tư nhân và các tổ chức hội tự nguyện, vì đa số đảng viên ở các đơn vị này là cán bộ hưu trí và cha, mẹ, anh, chị em ruột, con cháu trong gia đình cùng làm việc. Nếu các đơn vị này hội đủ các điều kiện thành lập tổ chức đảng thì các cấp ủy huyện và tương đương sẽ có rất nhiều tổ chức đảng trực thuộc và sẽ khó khăn trong việc theo dõi, quản lý. Do đó, đề nghị Trung ương cần xem xét quy định cụ thể về điều kiện thành lập đối với những tổ chức trên.

Việc cho phép thành lập đảng bộ cơ sở có dưới 30 đảng viên theo quy định tại Điều 21 đã phát tính tích cực, tuy nhiên, cần bổ sung về điều kiện: có các đoàn thể chính trị-xã hội, quy mô cụ thể của đơn vị cơ sở và có nguồn phát triển đảng viên…

Về thành lập mới, sáp nhập tổ chức đảng

Thời gian qua, Thành ủy đã quyết định thành lập 1 đảng bộ cấp trên cơ sở (Sở Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy) và 1 đảng bộ mà đảng ủy được giao quyền cấp trên cơ sở (Đại học Y Dược Cần Thơ); chỉ đạo sáp nhập, thành lập thí điểm 2 đảng bộ cơ sở cơ quan đảng-đoàn thể và đảng bộ cơ quan chính quyền thuộc Quận ủy Ninh Kiều; Quận ủy Thốt Nốt; sáp nhập một số chi bộ, đảng bộ để thành lập Đảng bộ cơ sở Ban Quản lý khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ trực thuộc Đảng ủy Khối Doanh nghiệp…

Khó khăn hiện nay là, Trung ương chưa có quy định cụ thể đối với tổ chức đảng trong các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn, tổ chức đảng nào thuộc ngành dọc cấp trên, tổ chức đảng nào trực thuộc cấp ủy địa phương để áp dụng thống nhất trong toàn quốc. Ngoài ra, Trung ương cần quy định hệ thống tổ chức đoàn thể thống nhất theo tổ chức của Đảng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự lãnh đạo của cấp ủy.

Về đại hội đảng bộ, chi bộ cơ sở

Quy định của Điều lệ Đảng khóa XI cơ bản là phù hợp; vướng mắc hiện nay là những tổ chức cơ sở đảng có từ 150 đảng viên trở lên thì nên tổ chức đại hội đại biểu. Nội dung đại hội đảng trong cơ quan quân sự có những điểm chưa thống nhất, nếu có điểm khác biệt cần nêu trong quy định để địa phương hướng dẫn cho phù hợp. Thời gian đảng bộ cơ sở, chi bộ cơ sở có thể được tổ chức sớm hơn hoặc muộn hơn đề nghị rút ngắn bằng 1/2 đối với cấp trên cơ sở.

Đề nghị thẩm tra tư cách đại biểu đại hội thực hiện trước khi vào nội dung của đại hội để bảo đảm tính nghiêm túc từ khi bắt đầu đến khi hoàn thành đại hội đảng. Cần có hướng dẫn cụ thể về nghi thức chào cơ trong các hội nghị đảng để việc thực hiện được thống nhất và nghiêm túc.

Về trách nhiệm của đại biểu dự đại hội (trước, trong và sau đại hội), cần quy định trách nhiệm của đại biểu dự đại hội đảng trong suốt cả nhiệm kỳ; đại biểu có trách nhiệm triển khai, giám sát việc thực hiện nghị quyết đại hội tại tổ chức đảng nơi mình tham gia sinh hoạt.

Về chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức cơ sở đảng

Vì có nhiều loại hình khác nhau, nên nhiệm vụ quyền hạn cũng khác nhau; trong khi theo quy định hiện hành của Điều lệ Đảng thì các tổ chức cơ sở đảng đều có 5 nhóm nhiệm vụ, dẫn tới các Hướng dẫn của Trung ương về chức năng, nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng tương đối giống nhau, khó thực hiện đối với một số loại hình, đề nghị sửa đổi bổ sung nội dung này.

Về đảng bộ bộ phận

Đảng bộ Thành phố Cần Thơ hiện đã lập được 40 đảng bộ bộ phận (trong đó có 24 đảng bộ bộ phận khu vực với 86 chi bộ trực thuộc, 16 đảng bộ bộ phận ngành với 82 chi bộ trực thuộc). Việc thành lập đảng bộ bộ phận là cần thiết nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc cho những nơi đông đảng viên. Về chế độ cho các đồng chí trong đảng bộ bộ phận theo hướng dẫn chưa có quy định cụ thể nên cơ sở chỉ vận dụng hỗ trợ thêm từ nguồn đảng phí.

Chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ bộ phận trong Quân đội, Công an được Điều lệ Đảng bổ sung và thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị đã phát huy tác dụng trong công tác xây dựng đảng. Tuy nhiên, đối với đảng bộ bộ phận và chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở chưa được quy định cụ thể nên trong quá trình hoạt động còn vướng mắc, việc thực hiện chưa đồng bộ và thiếu thống nhất. Đề nghị Trung ương xây dựng cụ thể chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ bộ phận.