Đồng chí Nguyễn Thị Kim Hồng phát biểu cảm tưởng tại Lễ trao tặng Huân chương Tự do hạng Nhì do Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trao tặng, tháng 10-2019.
Nữ cán bộ đồng bằng Cô Chín Hồng sinh năm 1944 tại huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang trong một gia đình có đông anh em (cô là thứ 8). Nhỏ nhắn, nhanh nhẹn, cô Chín Hồng sớm bộc lộ khí chất hoạt bát của người con gái sông Tiền. Năm 16 tuổi, cô Chín Hồng đã là một nữ cán bộ đoàn năng nổ, nòng cốt lực lượng “Ba sẵn sàng” của huyện, sát cánh cùng bộ đội trên chiến trường khu 8 Tiền Giang - Mỹ Tho. Chính những năm tháng phục vụ bộ đội, thương binh ngoài bưng ấy đã tôi luyện cô trở thành một cán bộ kiên trung của cách mạng. “Tinh thần chiến đấu quả cảm và sự hi sinh anh dũng của các anh bộ đội trên đồng bằng châu thổ đã tiếp cho cô sức mạnh, trở thành nghị lực, như là lẽ sống để cô vượt qua mọi khó khăn, thử thách sau này...”, cô Chín Hồng chia sẻ.
Từ cán bộ đoàn cấp huyện, cô Chín lần lượt tham gia BCH Tỉnh đoàn, Thường vụ Tỉnh đoàn Tiền Giang, rồi Khu đoàn Tây Nam Bộ, đến năm 1973 tham gia BCH Trung ương Đoàn. Năm 1977, trước yêu cầu phục vụ cuộc đấu tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, cô Chín được điều về làm Bí thư Tỉnh đoàn An Giang.
Ở An Giang, cô Chín kinh qua nhiều vị trí: Bí thư Tỉnh đoàn, Phó Giám đốc Sở Thương nghiệp kiêm Trưởng Ban Hợp tác xã mua bán, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiêm Giám đốc Liên hiệp xuất nhập khẩu tỉnh, Bí thư Huyện ủy Châu Thành... Gắn bó với công việc thương nghiệp, lưu thông, phân phối, cô Chín đã nỗ lực cùng tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ đưa lương thực về Trung ương và đưa hàng hóa thiết yếu về tỉnh phục vụ nhân dân - Cô Chín Hồng nhớ lại... Khi làm Phó Giám đốc Sở Thương nghiệp, cô có sáng kiến không chia thịt cho cán bộ như trước mà cấp tiền theo giá quy đổi để cán bộ tự mua. Cán bộ trong tỉnh đồng tình vì họ có thể mua theo nhu cầu mà lại bảo đảm công bằng (không lo vì cảm tình cá nhân mà cân nặng hay nhẹ). Khi làm Bí thư Huyện ủy Châu Thành, cô Chín Hồng đã “vượt rào” khi quyết định đẩy mạnh việc lưu thông hàng hóa qua huyện, kể cả hàng hóa có nguồn gốc từ nước ngoài, nhờ đó ngân sách huyện có thêm nguồn thu đáng kể.
Riêng việc cô Chín Hồng chuyển từ vị trí Phó Chủ tịch UBND tỉnh về làm Bí thư Huyện ủy Châu Thành cũng là chưa có tiền lệ ở tỉnh, nhưng lại là một bước ngoặt trong cuộc đời công tác của cô. Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nữ Bí thư Huyện ủy Châu Thành Chín Hồng tham gia BCH Đảng bộ tỉnh và được bầu vào Đoàn đại biểu tỉnh An Giang dự Đại hội VII của Đảng, được đưa vào cơ cấu 4 đại biểu cấp huyện tham gia Trung ương. Tại Đại hội, ở tuổi 47 cô Chín Hồng đã trúng cử Ủy viên BCH Trung ương Đảng khóa VII. “Vô Trung ương lúc ấy cô thấy mình không có ra làm sao hết, vì toàn các tướng lĩnh quân đội dày dạn kinh nghiệm. Trung ương mấy chú làm bí thư tỉnh ủy cũng mạnh mẽ không à... Thấy mấy chú ấy phát biểu cô run lắm”, cô Chín nhớ lại.
Đến đại hội giữa nhiệm kỳ khóa VII, khi đồng chí Bí thư Tỉnh ủy An Giang chuyển đi, có đồng chí trong BCH Đảng bộ tỉnh muốn cô Chín làm Bí thư Tỉnh ủy An Giang vì cô đang là Ủy viên Trung ương, nhưng cô xin rút. “Mình thấy mình không làm được. Vì thứ nhất là trình độ, thứ hai mình là phụ nữ, thứ ba An Giang là tỉnh dân tộc, tôn giáo, biên giới. Lúc ấy nguồn cán bộ có hai đồng chí rất có khả năng và cũng là đồng đội với mình. Mình lại từ tỉnh khác tới... Và ở An Giang, các đồng chí đã bồi dưỡng mình làm tới Phó Chủ tịch tỉnh rồi... Vậy nên cô dứt khoát không nhận”, cô Chín bộc bạch.
Sau đó, cô Chín được điều động về làm Thứ trưởng Bộ Thương mại khi đang giữ chức Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh An Giang. “Tính về An Giang một thời gian rồi lại quay về Trung ương Đoàn, nhưng rồi ở An Giang luôn, tới 17 năm”, cô Chín bồi hồi.
Cơ duyên với nghề tổ chức
Chuẩn bị Đại hội VIII, Ban Cán sự đảng Bộ Thương mại giới thiệu 2 người tham gia ứng cử BCH Trung ương là đồng chí Trương Đình Tuyển và đồng chí Nguyễn Thị Kim Hồng. Do Bộ Thương mại cơ cấu 1 chỉ tiêu, mà đồng chí Trương Đình Tuyển quy hoạch Bộ trưởng nên cô Chín Hồng xin rút. Tuy nhiên, Ban Cán sự đảng vẫn giới thiệu và cả 2 người đều trúng cử Ủy viên BCH Trung ương Đảng khóa VIII.
Tháng 10-1996, cô Chín Hồng được điều động từ Bộ Thương mại sang làm Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương. Với cô Chín, đó là một cơ duyên. Đích thân Tổng Bí thư Đỗ Mười giới thiệu cô về Ban. “Bác Đỗ Mười nói là bây giờ Lãnh đạo Ban Tổ chức Trung ương phải có một đồng chí nữ để lo mảng chính sách. Rồi bác Đỗ Mười giới thiệu luôn: Tôi đề nghị điều chị Hồng ở Bộ Thương mại về Ban Tổ chức Trung ương. Tôi thấy những nơi mà Bộ trưởng cử chị ấy đi làm việc, chị ấy luôn phát biểu câu cuối cùng là chính sách”, cô Chín Hồng nhớ lại.
Nhận nhiệm vụ mới, cô Chín lo lắng: “Mặc dù quá trình hoạt động đã tham gia làm công tác tổ chức nhưng bây giờ là công tác tổ chức cấp Trung ương”. Mọi thứ mới mẻ, cô Chín nhận được sự chỉ bảo, giúp đỡ tận tình của các đồng chí Lãnh đạo Ban ngay từ buổi đầu đặt chân về Ban. Đồng chí Nguyễn Văn An, Trưởng Ban căn dặn: “Chị Hồng sang làm công tác tổ chức nên ít nói, đã nói thì nói đúng, không nói dối”. Đồng chí Phó Trưởng ban Thường trực Lê Huy Ngọ cũng nhắc nhở: “Làm việc phải nghe ý kiến các vụ. Cần gì chị cứ trao đổi với tôi để cùng giải quyết”. Cô cũng được các đồng chí Phó Trưởng ban Lê Huỳnh Thọ, Lê Quang Thưởng... sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ trong công việc hằng ngày.
Cô Chín Hồng kể rằng, mảng chính sách lúc ấy phức tạp và nhiều việc. Đôi khi nghe các đồng chí cán bộ lão thành đề xuất, kiến nghị về chính sách cán bộ, cô chỉ ngồi nghe, không dám gật đầu, cũng không dám lắc đầu. Năng nổ, hết lòng vì công việc, lắng nghe ý kiến của cấp trên, cấp dưới, cô Chín đã nhận được sự ủng hộ của mọi người từ buổi đầu về Ban Tổ chức Trung ương. Đến bây giờ cô Chín Hồng vẫn nhớ như in những dự thảo văn bản quy định về chính sách cán bộ, về chính sách tiền lương... chuẩn chỉ, bài bản mà Vụ trưởng Vụ Chính sách cán bộ Nguyễn Duy Hùng trình lên trước thời hạn. Trong thời gian phụ trách công tác chính sách cán bộ của Ban, cô Chín đi nhiều, nghe nhiều, nhờ đó cô đề xuất được những chính sách sát hợp. Đơn cử như việc cô Chín đề xuất chính sách khen thưởng đối với cán bộ tham gia chiến đấu ở chiến trường miền Nam từ năm 1967 đến năm 1973, hay ưu tiên xét tuyển chuyên viên chính là bộ đội xuất ngũ... đã sớm được thực hiện.
Hoàn thành tốt nhiệm vụ, cô Chín Hồng được Lãnh đạo Ban phân công phụ trách một số tỉnh, thành phố ở miền Bắc và miền Nam. Cô Chín kể: Khi theo dõi các địa phương, cô được lãnh đạo địa phương nhận xét: “Chị là phụ nữ rất nóng tính, không chịu là nói ngay”. Cô đáp: “Tôi đến các địa phương để vừa nghe, vừa thấy. Khi đã nghe, đã thấy là góp ý trực tiếp liền. Không để bụng đâu”. Thế là họ cười xòa.
Là Ủy viên Trung ương các khóa VII, VIII và IX, cô Chín tham gia Tiểu ban Nhân sự Đại hội IX và Đại hội X, cùng nhiều ủy ban như Ủy ban Đào tạo kiến thức quốc phòng, Ủy ban Tiền lương, Ủy ban Khen thưởng, Ủy ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ... Cô Chín Hồng cũng tham gia phụ trách công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, bao gồm đào tạo cán bộ trung, cao cấp, cán bộ người nước ngoài học tại Việt Nam; bồi dưỡng chính trị ngắn ngày cho các tướng lĩnh của quân đội, công an; bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đồng chí bí thư tỉnh ủy, thành ủy... Công tác ở Ban Tổ chức Trung ương đến khi nghỉ hưu, cô Chín Hồng đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp đối với đồng chí, đồng nghiệp. “Từ Bộ Thương mại, quen mua đầu chợ bán cuối chợ, về Ban Tổ chức Trung ương, cô được mọi người ủng hộ, dìu dắt, đào tạo thành người làm công tác tổ chức chắc chắn. Cô làm ở Ban tròn 10 năm, từ sau Đại hội VIII tới hết Đại hội X, đến 62 tuổi. Ở chỗ khác có lẽ cô đã nghỉ hưu ở tuổi 56, ngay sau Đại hội IX rồi”, cô Chín Hồng chia sẻ.
Với những cống hiến trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng và công tác của mình, cô Chín Hồng đã nhận được nhiều phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước như: Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương Quyết thắng hạng Nhất...
Tổ chức phải đi trước một bước
Cô Chín Hồng cho rằng, Ban Tổ chức Trung ương là cơ quan tham mưu, giúp việc quan trọng của BCH Trung ương. Mà công tác tổ chức xây dựng Đảng, công tác tổ chức bộ máy, cán bộ, nhất là chính sách cán bộ phải đi trước một bước. Do đó, Ban Tổ chức Trung ương phải tham mưu kịp thời, chính xác để xứng đáng là chỗ dựa tin cậy của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Ban có truyền thống quý báu là đoàn kết, gương mẫu, trong sáng, tinh thông. Người đứng đầu là Trưởng Ban luôn hết lòng vì công việc, luôn lắng nghe, tôn trọng cấp dưới nên luôn là trung tâm đoàn kết, được cấp dưới nể phục. Anh em cán bộ, công chức các vụ, đơn vị luôn cầu thị, nhạy bén, sáng tạo; dù công việc vất vả, điều kiện khó khăn đến mấy cũng không kêu ca, đòi hỏi, phàn nàn...
Cô Chín Hồng nhận xét: Hội nhập quốc tế và yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới đặt ra yêu cầu cao hơn đối với đội ngũ cán bộ Ngành Tổ chức xây dựng Đảng. Qua theo dõi, cô Chín tự hào trước kết quả công tác của Ban trong thời gian qua. Trong đó, tập thể Lãnh đạo Ban đoàn kết, bản lĩnh, trách nhiệm, sâu sát mọi công việc, dám nghĩ, dám làm. Cô rất mừng sau khi dự đại hội nhiệm kỳ 2020-2025 của một đảng bộ cấp huyện, thấy việc tổ chức chu đáo, điều hành bài bản, khoa học...
Theo cô Chín Hồng, đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức hiện nay được đào tạo chính quy, bài bản. Công tác tổ chức vốn là công việc khó mà giờ mọi công việc đều cần phải xử lý nhanh hơn, chính xác, khoa học hơn. Do đó, cán bộ tổ chức phải giữ gìn phẩm chất, bản lĩnh nghề nghiệp, thường xuyên trau dồi kiến thức, tư duy lý luận và thực tiễn. Mọi việc cần phải kiên trì, không được thỏa mãn giữa chừng. “Một cây tre cong queo có thể trở thành ngay chính là nhờ ở công người uốn. Người làm công tác tổ chức phải trung thực, khách quan, vô tư, có tấm lòng thương yêu đồng chí, đồng nghiệp. Người làm công tác tổ chức cũng cần phải trau dồi thêm để tạo nên một phong cách đĩnh đạc, tin cậy”, cô Chín Hồng khẳng định.
Nay đã bước sang tuổi 77, cô Chín Hồng sống cùng chồng, một cán bộ Ngành Kiểm tra Đảng nghỉ hưu tại căn hộ chung cư nhỏ (căn nhà duy nhất của cô chú). 2 người con - 1 trai, 1 gái đang làm công chức bình thường ở TP. Hồ Chí Minh, họ thường ghé thăm cô chú vào cuối tuần... Chia tay cô Chín, nhận hộp nước mắm Phú Quốc cô dúi vào tay “làm quà cho gia đình”, tôi cảm động nhìn theo những bước đi thoăn thoắt của người nữ cán bộ Lãnh đạo Ban Tổ chức Trung ương năm xưa.
Thành Sáng