Đến cuối năm 2012, Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá có 1.719 đơn vị cơ sở, trong đó có 585 đảng bộ xã với 139.629 đảng viên và 28 đảng bộ thị trấn với 7.982 đảng viên. Thanh Hoá có 5 huyện vùng đồng bằng ven biển, gồm: Nga Sơn, Hoằng Hoá, Hậu Lộc, Quảng Xương, Tĩnh Gia.
Ở Thanh Hóa, bình quân mỗi đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển là 215 đảng viên, gấp 1,6 lần bình quân chung của đảng bộ xã trong cả nước. Số lượng đảng viên đông, chất lượng đảng viên ngày một nâng lên là một điều kiện để các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa phát huy vai trò trong lãnh đạo nhân dân thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, đồng thời thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, coi trọng nhiệm vụ phát triển đảng viên. Nhiều năm nay, các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa xác định công tác phát triển đảng viên nói chung, trong thanh niên nói riêng là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn nhằm tăng thêm sinh lực cho Đảng, bảo đảm cơ cấu, tính liên tục, từng bước trẻ hoá đội ngũ đảng viên… Từ chủ trương của cấp ủy, các chi bộ của các đảng bộ xã vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng kế hoạch, có biện pháp phù hợp và sâu sát trong chỉ đạo thực hiện.
Chủ động trong tạo nguồn: Một số đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng đề án về công tác xây dựng đảng trong đó có nội dung về công tác phát triển đảng viên. Theo đó, các chi bộ phải tiến hành rà soát lại đội ngũ thanh niên tích cực để giới thiệu với Đảng, có kế hoạch xây dựng chương trình bồi dưỡng thanh niên ưu tú vào Đảng, thể hiện ở phương hướng công tác nhiệm kỳ và cụ thể trong công tác hằng năm, hằng quý. Coi trọng tổ chức phong trào hành động cách mạng tại cơ sở để đưa thanh niên vào các hoạt động thực tiễn. Công tác phát triển đảng viên trong thanh niên của các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa thống nhất phương châm: đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên bảo đảm số lượng, cơ cấu và chất lượng.
Tổ chức các lớp bồi dưỡng tìm hiểu về Đảng cho thanh niên: Các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa thường xuyên phối hợp với trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện để mở các lớp bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở cũng như mở các lớp bồi dưõng cho quần chúng ưu tú để tạo nguồn phát triển đảng viên. Nhiệm kỳ 2005-2010, Đảng bộ huyện Nga Sơn đã kết nạp 1.186 đảng viên. Đảng bộ huyện Hậu Lộc đã kết nạp được 759 đảng viên mới; tỷ lệ đảng viên nữ, đảng viên trẻ, đảng viên có trình độ ngày càng tăng. Năm 2012, Đảng bộ huyện Tĩnh Gia có đảng viên trong độ tuổi thanh niên là 93% tổng số đảng viên được kết nạp toàn huyện, đảng viên kết nạp ở địa bàn nông thôn tăng 62% so với năm 2011 và 79% năm 2010; Hoằng Hoá đảng viên trong độ tuổi thanh niên chiếm 85% tổng số đảng viên được kết nạp toàn huyện, kết nạp Đảng ở địa bàn nông thôn tăng 8% so với năm 2011 và 12% năm 2010...
Lập kế hoạch theo dõi, giúp đỡ thanh niên ưu tú trở thành đảng viên. Các đảng bộ xã, thị trấn giao cho các đảng viên có năng lực, kinh nghiệm phụ trách công tác phát triển đảng viên. Người được chi bộ phân công theo dõi, giúp đỡ thanh niên ưu tú là những đảng viên có uy tín để làm gương cho họ noi theo. Đẩy mạnh các phong trào thi đua trong quần chúng, từ đó lựa chọn những thanh niên ưu tú giới thiệu cho Đảng. Những thôn, bản còn đang sinh hoạt ghép hoặc chưa có đảng viên đều có kế hoạch phát triển đảng viên cụ thể.
Lãnh đạo các tổ chức trong hệ thống chính trị về công tác phát triển đảng viên trong thanh niên: Hiệu quả lãnh đạo hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị ở cấp xã được nâng lên, các đoàn thể như thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh, hội nông dân... đã bám sát chức năng, nhiệm vụ, phát động nhiều phong trào như: đoàn kết toàn dân xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư, phong trào nông dân sản xuất giỏi, phụ nữ giúp nhau làm kinh tế gia đình, phong trào thanh niên lập nghiệp, tuổi trẻ giữ nước... đó chính là tiền đề để theo dõi, bồi dưỡng thanh niên phấn đấu trở thành đảng viên.
Đối với tổ chức đoàn, thông qua phong trào hành động cụ thể để giới thiệu thanh niên ưu tú cho chi bộ, đề nghị tổ chức đảng cử đi học lớp bồi dưỡng kiến thức về Đảng và tiếp tục theo dõi số đã được kết nạp và chưa được kết nạp để phối hợp cùng tổ chức đảng để tiếp tục giáo dục, thử thách, tạo điều kiện cho số đã được kết nạp tiếp tục phấn đấu vươn lên và động viên quần chúng ưu tú tiếp tục phấn đấu.
Đổi mới các thủ tục: Các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hóa đã triển khai các khâu nghiêm túc, thận trọng từ việc xác minh lý lịch, phân công đảng viên có kinh nghiệm về quê quán và nơi công tác của đối tượng để kiểm tra, kết luận chính xác những vấn đề về lịch sử, bảo đảm người xin vào Đảng không vi phạm những quy định trong Điều lệ Đảng và các quy định của Trung ương, người đi thẩm tra chịu trách nhiệm trước chi bộ về kết quả thẩm tra. Chính vì vậy, đến nay chưa có trường hợp nào phải kỷ luật do thực hiện thiếu nghiêm túc ở khâu này. Việc xét kết nạp đảng viên, ra quyết định, tổ chức kết nạp giao nhiệm vụ, tiếp tục bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện đảng viên dự bị để họ được công nhận là đảng viên chính thức được thực hiện theo đúng quy định.
Từ thực tiễn công tác phát triển đảng viên trong thanh niên ở các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hoá có thể rút ra một số kinh nghiệm sau :
Một là, tổ chức đảng cụ thể hóa về tiêu chuẩn đảng viên ở vùng nông thôn, vùng có nhiều khó khăn theo hướng dẫn của cấp ủy cấp trên để xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên. Chú trọng vận dụng sáng tạo điều kiện tiêu chuẩn đảng viên theo qui định của Điều lệ Đảng phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của các đảng bộ xã, thị trấn vùng đồng bằng ven biển tỉnh Thanh Hoá.
Hai là, đảng bộ, chi bộ và đảng viên phải có nhận thức đúng đắn về công tác phát triển đảng viên, coi công tác phát triển đảng viên trong thanh niên là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên trong công tác xây dựng đảng, thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng về chính trị, đạo đức lối sống cho quần chúng phấn đấu vào Đảng.
Ba là, chủ động làm tốt công tác tạo nguồn để phát triển đảng viên trong thanh niên, coi trọng việc giáo dục, bồi dưỡng, tạo điều kiện cho thanh niên phấn đấu, lựa chọn những thanh niên ưu tú để chi bộ, đảng bộ lựa chọn kết nạp.
Bốn là, các cấp uỷ đảng phải tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng tại cơ sở, chăm lo xây dựng chính quyền và các tổ chức đoàn thể quần chúng. Các đoàn thể khơi dậy các phong trào hành động cách mạng tại cơ sở, thông qua các phong trào đó sẽ bồi dưỡng thanh niên thật sự xuất sắc, hết lòng vì tập thể để giới thiệu cho chi bộ. Tranh thủ tối đa sự ủng hộ của những người có uy tín cao trong cộng đồng tham gia vào công tác phát triển đảng viên.
Năm là, nắm vững nguyên tắc, phương châm, quy trình kết nạp đảng viên, quan tâm bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện đảng viên dự bị để họ được công nhận là đảng viên chính thức theo đúng quy định.
Đào Xuân Yên